Polen bepalen met Britten Europese top


Het aan de vooravond van de bijeenkomst geproduceerde – formeel nog vertrouwelijke – voorstel van de Duitse bondskanselier en roulerend EU-voorzitter Angela Merkel om de Europese Unie aan een nieuwe bestuurlijke structuur te helpen, is voor beide landen onaanvaardbaar.


De Britten eisen meer eigen bevoegdheden voor zichzelf op. Polen wil met een groter stemgewicht meer invloed kunnen uitoefenen op Europese besluitvorming.

In de strijd worden grote woorden niet geschuwd. De Poolse premier Jaroslaw Kaczynski beriep zich gisteren voor de Poolse eis, op de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. „Zonder de bezetting van 1939 tot 1945 zou Polen nu een grotere bevolking hebben gehad en dus meer stemgewicht”, zei hij in een interview voor de Poolse radio.

Andere landen hebben elk voor zich ook kanttekeningen bij het Duitse voorstel, maar die staan volgens waarnemers een akkoord niet in de weg. Met serieuze Nederlandse obstructie wordt in Brussel geen rekening gehouden.

Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft gisteren steun uitgesproken voor het Nederlandse streven een nieuw Europees verdrag te ontdoen van grondwettelijke elementen.

Van Duitse zijde is inmiddels begonnen met het temperen van de verwachtingen en het inspelen op een fiasco. Mocht de top op een mislukking uitdraaien, dan betekent dit volgens Duitse diplomaten nog niet dat daarmee „de wereld ten onder gaat”, zo werd gisteren in Brussel opgemerkt. Delegaties houden rekening met een uitputtingslag die tot zaterdagochtend vroeg kan duren.

In het op grote schaal uitgelekte Duitse voorstel, dat de basis vormt voor de besprekingen van staatshoofden en regeringsleiders van de 27 EU-landen, wordt afscheid genomen van de gestrande Europese Grondwet.

Deze Europese Grondwet werd eind 2004 door alle Europese leiders werd ondertekend, maar later in Frankrijk en Nederland per referendum werd verworpen. Sindsdien zoekt de Unie een uitweg uit de bestuurlijke impasse die daardoor ontstond. Een complicerende factor daarbij is dat achttien landen de Grondwet wel hebben goedgekeurd. De Grondwet was bedoeld om de Unie doelmatiger en democratischer te laten werken.

De Duitsers stellen voor om de noodzakelijke bestuurlijke veranderingen tot stand te brengen door bestaande verdragen te wijzigen. Voor de inhoud maakt dit overigens weinig uit.

In het voorstel van de Duitsers zijn alle termen die rieken naar Europese staatsvorming geschrapt. Zo wordt niet langer gesproken over wetten en kaderwetten, maar blijven de huidige begrippen richtlijnen, verordeningen en besluiten van kracht. De voorgestelde minister van Buitenlandse Zaken krijgt een andere naam, in het voorstel vooralsnog „XXX” genoemd. Ook wordt er niet meer naar een Europese vlag of volkslied verwezen. De Unie krijgt, net als in de Grondwet, één rechtspersoonlijkheid.

Het Handvest van de Grondrechten van de Unie wordt niet in het nieuwe verdrag opgenomen. Er wordt volstaan met een verwijzing zonder dat daarmee afbreuk wordt gedaan aan het bindende karakter ervan. Het verlangen van Nederland om nationale parlementen vetorecht te geven bij Europese besluitvorming is niet ingewilligd. Hetzelfde geldt voor de Nederlandse eis om toetredingscriteria voor kandidaat EU-landen op te nemen.

De Britten willen zeker stellen dat het Grondrechten handvest niet de eigen nationale arbeidswetgeving gaat beïnvloeden. Londen vreest dat Brussel zich gaat inlaten met het Britse stakingsrecht. Ook wil Groot-Brittannië de rol van de voorgestelde Europese buitenlandfunctionaris inperken.


NRC, 21 juni 2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB