actualiteitsforums - Enkele post bekijken - 'Onderzoek sabotage strijd tegen fraude'

Strijd tegen fraude mislukt

Het gevecht tegen grote financiële en fiscale misdrijven is ondoeltreffend, klagen de klokkenluiders.

Veertien speurders naar zware fiscale fraude en vijf parlementsleden vragen 'een engagement om in de volgende bestuursperiode een parlementaire onderzoekscommissie op te richten rond de grote financiële en fiscale dossiers die systematisch mislukken'.

De petitie belandde gisteren bij alle partijvoorzitters, met uitzondering van Vlaams Belang. De ondertekenaars (zie inzet) zijn twee directeurs van de fiscus, drie hoofdinspecteurs, drie inspecteurs, twee fiscale experts en drie adjunct-experts plus de voorzitter van de NUOD, een van de vakbonden van de ambtenaren van Financiën.

Zij waren sinds de vroege jaren '90 betrokken bij zeer zware fraudedossiers. 'Eenvoudige lezing van de pers van de laatste twaalf maanden staat toe vast te stellen dat het gevecht tegen deze grootschalige financiële en fiscale misdrijven (KB Lux, kasgeldvennootschappen, FBB, Didier Pineau-Valencienne,...) fundamenteel ondoeltreffend is', klagen ze. 'En dan nog betreffen die artikels enkel het topje van de ijsberg.'

'U moet mij niet eens met naam en toenaam vermelden', zegt de initiatiefnemer. 'Niet dat ik mij wil verschuilen in deze groep. De partijvoorzitters hoeven maar naar de afzender te kijken en ze zullen mijn naam terugvinden.' Die afzender is fiscaal expert Paul Dumbruch. 'Veel belangrijker is dat deze groep van doorgewinterde fraudejagers zich achter deze oproep schaart.'

De vaststelling dat de grote fraudedossiers spectaculair floppen, klopt alvast. Een jaar geleden werd de Franse topindustrieel Didier Pineau-Valencienne schuldig bevonden aan het oplichten van zijn Belgische aandeelhouders. Desondanks werd hij niet bestraft, omdat de rechter vond dat hij onredelijk lang op een uitspraak had moeten wachten. Sindsdien wordt steeds vaker de verjaring uitgesproken in grote fraudedossiers.

Eind maart was dat opnieuw het geval in een ophefmakende zaak: de FBB-fraude van AnHyp (nu AXA) via Uruguay. FBB staat voor 'forfaitaire buitenlandse belasting', een inmiddels afgeschafte belastingaftrek van 15procent voor inkomsten uit het buitenland. Midden de jaren '90 diende de fiscus een klacht in tegen veertien banken die ten behoeve van hun grootste klanten een handel in valse FBB-aanspraken hadden opgezet via Italië, Korea en Uruguay. De staat vorderde uiteindelijk 390miljoen euro gederfde belastingen terug van deze banken en hun klanten.

'Met de FBB-fraude was zowat 15miljard oude franken gemoeid, verspreid over honderden dossiers', zeggen de klokkenluiders. 'De nu verjaarde AnHyp-fraude via Uruguay was goed voor ruim 4miljard frank daarvan: 3,2miljard ontdoken belastingen en een klein miljard aan geheime commissielonen voor de tussenpersonen. Dat deze zaak kan verjaren, is bijzonder wraakroepend want onderzoeksrechter Jean-Claude Van Espen vond manifeste bewijzen voor grove valsheid in geschrifte.'

Van Espen heeft publiekelijk geklaagd dat hij over te weinig speurders beschikte om deze en andere FBB-onderzoeken tijdig tot een goed einde te brengen. Negen van de veertien door de fiscus aangebrachte fraudedossiers werden zelfs nooit onderzocht door de parketten. 'Hemeltergend. Een procureur moet van zo'n dossier een topprioriteit maken om verjaring te voorkomen. In de AnHyp-affaire twijfelden zelfs de betrokkenen niet aan hun schuld, want twee van hen zijn naar Uruguay gevlucht waar ze hun naturalisatie hebben aangevraagd.'

Kasgeldfraude

Het AnHyp-debacle is hun voornaamste drijfveer om met deze petitie de nationale politiek onder druk te zetten. Dumbruch: 'We schreven ook een handvol parlementairen aan die in de loop van onze onderzoeken altijd aan onze kant stonden: kamerlid Dirk Van der Maelen (SP.A), maar ook oud-minister Jean-Jacques Viseur (CdH), senator Josy Dubie (Ecolo), kamerlid Eric Massin (PS) en François-Xavier de Donnea (MR) als voorzitter van de kamercommissie Financiën. Ze hebben allemaal de petitie mee ondertekend. Dat de Donnea tekende, heeft mij eigenlijk een beetje verrast. Maar uiteindelijk bleek hij even verontwaardigd en geschokt door de schandalige verjaring van de AnHyp-fraude als ikzelf.'

Dumbruch ziet een hoopgevend teken: twee weken geleden werd in Antwerpen een topman van het bedrijf Quintessence veroordeeld wegens kasgeldfraude. Dat is een vorm van zwendel die vaker wordt toegepast bij de verkoop van grote concerns. Er lopen zo'n zeventig onderzoeken tegen kasgeldvennootschappen die samen goed zijn voor 300miljoen euro aan ontdoken belastingen. 'Die eerste veroordeling is hoopgevend, maar waarborgt natuurlijk nog niet de goede afloop van andere dergelijke dossiers. Eén zwaluw maakt de lente niet. Ik vrees voor verjaring van vrijwel alle andere grote dossiers, met inbegrip van KB Lux.'

Vandaar dat hij en zijn collega's speurders, geruggensteund door de vijf volksvertegenwoordigers, aan de partijvoorzitters een parlementaire onderzoekscommissie vragen om deze mislukkingen uit te vlooien. Waarom geen genoegen met een externe audit van deze fraudedossiers? 'Omdat alle grote auditbureaus, soms in erge mate, berokken zijn bij deze dossiers.'

Onlangs tikte het Antwerpse gerecht bijvoorbeeld Ernst & Young zwaar op de vingers vanwege betrokkenheid bij het kasgeldfraudedossier tegen Hugo Van Praag.

Maystadt en Reynders

De klokkenluiders formuleren hun vraag beleefd: hoe kan zware fraude onbestraft blijven? 'Is het nodig te benadrukken dat er zonder een doeltreffende strijd tegen de grote fiscale fraude geen gelijkheid is voor alle belastingplichtigen voor de fiscale wetgeving?' Maar voor zichzelf heeft de initiatiefnemer de antwoorden al gevonden: 'Deze dossiers werden en worden gesaboteerd, door zowel de fiscale administratie als door het gerecht.'

Actieve en passieve combinatie, zegt hij: 'Ik heb meegemaakt hoe oud-minister Philippe Maystadt (CdH) actief druk uitoefende in sommige van deze dossiers. Ambtenaren zijn niet altijd even moedig. Didier Reynders is handiger, door de zaken gewoon op hun beloop te laten in de wetenschap dat bij het gerecht dergelijke moeilijke fraudedossiers steevast onderaan de stapel worden gelegd. Soms krijg ik de indruk dat het de bedoeling is van onze regenten om van België een fiscaal Panama te maken voor het bedrijfsleven, maar dan properder aangekleed.'

DS, 04-05-2007 (Frans De Smet)