Niet boerka’s maar uniformen bedreigen Turkije’s toekomst


Schijn kan bedriegen. In Turkije waren er de afgelopen tijd massale protesten tegen de mogelijke verkiezing van een president die lid is van de islamitische partij AKP.


De eerste reflex is om deze betogers te prijzen als een voorhoede in een anjerrevolutie, die moet voorkomen dat Turkije dezelfde kant opglijdt als Iran. Mede omdat deze betogers er zo vertrouwenwekkend westers uitzien. Maar ook de beoogde president Abdullah Gül en de gelijkgezinde premier Erdogan hullen zich in pakken met stropdas. Al dragen hun vrouwen, toegegeven, een hoofddoek.

Het is aan de Turken om te bepalen welke kledingvoorschriften ze elkaar willen opleggen. Een andere vraag is of je kunt volhouden dat mensen als Erdogan en Gül boze plannen hebben om hun land terug te leiden naar de middeleeuwen. In de ruim vier jaren dat ze regeren hebben ze daarvan weinig blijk gegeven. Ze hebben vooral goed bestuurd en dat kan niet van veel voorgangers worden gezegd.

Wie in de periode-Erdogan wel eens een vakantie heeft doorgebracht aan de mondaine Turkse Middellandse Zeekust weet dat de boerka daar nog steeds niet de strandmode bepaalt.

De walgelijke moorden op drie werknemers van een uitgeverij van bijbels in Malatya waren niet het werk van Erdogan. Onder Erdogan hebben christenen juist meer ruimte gekregen, mede onder invloed van de EU. De verdenkingen in deze dieptrieste zaak gaan vooral uit naar hypernationalisten van het type dat eerder de Armeense journalist Hrant Dink vermoordde.

Toegegeven, een vakantieganger beleeft een land anders dan de eigen inwoners. Het kan best dat die symptomen waarnemen die de tenen doen krommen. Maar dat is geen reden om te gaan uithuilen in de suspecte armen van het Turkse leger. Want dat veel te machtige apparaat heeft Turkije bitter weinig te bieden. Het zal bij toetreding van Turkije tot de EU macht moeten inleveren en daarom frustreert het nu met zijn hondsbrutale acties de onderhandelingen met Brussel.

Het is niet de eerste keer dat de Turkse krijgsmacht zich misdraagt. In 1960 pleegde deze een walgelijke gerechtelijke moord op de democratische premier Adnan Menderes. Ook in 1970 en 1980 waren er staatsgrepen en vooral die van 1980 was bloedig.

In 1997 volgde een ’fluwelen coup’ en volgens veel Turken is het leger nu opnieuw met zoiets bezig. Het zet uit puur egoïstisch eigenbelang Turkije’s toetreding tot de EU op het spel. Niet boerka’s, maar uniformen bedreigen de toekomst van Turkije.


Trouw, 04-05-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB