actualiteitsforums - Enkele post bekijken

Winds of change

IEMAND enig idee waarover de volgende verkiezingen zullen gaan? Zet het journaal op, of sla de krant open. Vrouw, gehuwd met allochtoon, vermoordt vijf kinderen. Echtpaar foltert allochtone schoondochter om derde abortus uit te lokken. Onderwijs tracht toegang van allochtonen te vergemakkelijken. VDAB wil allochtonen apart indelen. Zwempakkenrel in Temse. Halal-polemiek in Antwerpen. Moord in Binche.

Nu mag je nooit op headlines afgaan om de staat van de maatschappij te meten, ook al is inmiddels duidelijk dat de multiculturele samenleving niet die meilleur des mondes possibles geworden is die de maatschappelijke betweters ons tien jaar geleden voorschreven. Maar wat zou er aan de hand kunnen zijn?

Beginnen we bij de Europese ministers van Sociale Zaken,die twee weken geleden een even ronkende als holle oproep deden om het aantal geboortes op dit continent op te drijven. Denk even alle immigratie weg en je stelt vast dat de WECR (White European with Christian Roots) zich nauwelijks nog voortplant. Je moet trouwens goed gek zijn om twee, laat staan meer kinderen te willen. Dan verloopt de carrière stroever, moet je zeker met twee gaan werken, en gaat alle vrije tijd naar het nageslacht in plaats van leuke dingen als fietsen, festivals, gastronomie of reizen. De kans dat de relatie onderweg op de klippen loopt is al groot, met of zonder kinderen.

Met wat minder volk dan maar? Moet kunnen, zei wijlen Pim Fortuyn, want het zit hier vol. Zou nuttig kunnen zijn, lijken de files, de dure bouwgronden, de wachtlijsten in de rusthuizen en de nog zeer talrijke werklozen te suggereren. Zou wat minder snel de aarde uitputten, zie je zo de ecologisten denken.

Gaat niet, repliceren de economisten. Kapitalisme werkt niet in een stagnerende samenleving. Wie wil er zijn geld beleggen of investeren voor een coupon van maximaal één procent? Bovendien zijn er ook in het vette westen nog talloze onvervulde behoeften, menen de sociologen, en daar heb je groei voor nodig.

Dus moet er volk bij, immigranten. Dat laatste gaat, bij een officieel nog steeds geldende immigratiestop, vanzelf. Wie de vrije markt openzet voor spotgoedkoop Chinees textiel, doet dat ook voor spotgoedkope arbeidskrachten in de gedaante van arme sloebers uit alle 's werelds landen. Mooi meegenomen is dat we zo al dat vuil werk, dat we toch niet meer willen doen en steeds breder definiëren, goedkoop kunnen houden. Telkens als we zo'n Poolse metselaar wat nikkel in zijn hand stoppen, sussen we ons geweten met de gedachte dat hij hier meer krijgt dan thuis. Ook al was hij dan even niet verzekerd tegen arbeidsongevallen.

Nu zijn er wel politieke partijen die met gekruide slogans beloven dat zij die volksverhuizingen zullen stoppen. Het establishment en de goedbedoelende goegemeente zetten daar meestal diep geschrokken een stevige schutkring rond. Die partijen verkopen hoe dan ook prietpraat. Het IJzeren Gordijn waarmee de Verenigde Staten zich aan de Rio Grande afschermen tegen immigratie van Latino's blijkt zo doorlaatbaar als een gruyèrekaas. En zelfs het barre, niet om racisme verlegen Rusland voelt zich overspoeld door vreemdelingen.

Waarop het altijd doodbrave Time Magazine in een coververhaal twee weken geleden Europa opriep zich niet op het dreigend Eurabië te fixeren, maar zich volop te engageren voor de multiculturele samenleving. Schoon gezegd. Natuurlijk zullen de native Europeans over heel Europa genomen nooit helemaal in de minderheid geraken. Maar in Londen, Parijs, Brussel of Amsterdam leveren ze nog zeventigprocent van de bevolking, een cijfer dat snel daalt. Het merkwaardige is dat Londen geen gram Britishness heeft ingeleverd, die misschien zelfs nadrukkelijker etaleert dan ooit. Parijs blijft ook herkenbaar Parijs. Maar daarmee is de vernewyorkisering tot melting pot niet noodzakelijk al geslaagd. Denk aan de bomaanslagen in de Underground van twee jaar geleden, of aan de brandende banlieues.

En dus zal, na de Monumentenstrijd vorige maand, ook de Nacht van de Geschiedenis over twintig dagen een daverend succes zijn. Nu onze roots snel ondersneeuwen, beginnen we er fanatiek naar te graven. Misschien zijn we wel op zoek naar het ware Vlaanderen, ook al is die naam in vele eeuwen op talloze variërende ladingen geplakt. Misschien wordt morgen bij elk faits divers aan gekwetste zielen naast psychologische ook meteen geschiedkundige bijstand aangereikt.

The Times They are A-Changin'. Onze ouders en grootouders hebben hun rijkdom sneller zien toenemen dan al hun voorouders sedert het Stenen Tijdperk samen. We beseften wel min of meer dat een dergelijke formidabele welvaartsgroei niet meer voor ons weggelegd zou zijn. Maar wie verwacht had dat daarmee ook het tempo van de veranderingen in onze samenleving zou gaan liggen, is er aan voor de moeite.

Rolf Falter is freelance journalist.

DS, 07-03-2007