Waarom Guy Verhofstadt de kroon hielp ontbloten


Het is de politiek ditmaal menens met het invoeren van een protocollair koningschap. Dat heeft weinig te maken met grote principes of overtuigingen, wel met de vrees voor de onhandelbaar geachte kroonprins Filip. De kroonprins is zich daar blijkbaar onvoldoende bewust van.


,,Ik eis dat u eerbied betuigt voor mijn functie en ontzag en respect toont voor dit huis. Als u dat niet doet, bent u hier niet langer welkom.'' Het was op een toontje uit een andere wereld dat kroonprins Filip woensdag Pol Van Den Driessche, politiek hoofdredacteur van VTM, de levieten las tijdens de nieuwjaarsreceptie van het koninklijk hof. De kroonprins duldt niet dat men hem van ,,zijn missie'' probeert af te brengen.

Daarmee was het volgende incident tussen kroonprins Filip en de politieke wereld een feit. Van Den Driessche was niet echt geïntimideerd en liep naar de andere media en premier Verhofstadt om zijn beklag te doen. De eerste minister liet daarop via zijn woordvoerder weten dat de uitspraken van de kroonprins ongepast waren.

Het opvallende in het verhaal is dat premier Verhofstadt er niet voor kiest om het incident te minimaliseren, Van Den Driessche te sussen en een publieke rel te voorkomen, zoals men in normale omstandigheden zou kunnen verwachten. Hij hielp integendeel het incident mee vorm te geven door stelling te nemen voor de VTM-hoofdredacteur en tegen kroonprins Filip. Gisteren deed het overgrote deel van de politieke wereld in Vlaanderen hetzelfde.

Dat bewijst dat de politiek niet meer bereid is om de ,,fratsen'' van telgen van de koninklijke familie nog langer zomaar te slikken. De eerbied, het ontzag en het respect die Filip eist, geniet hij al lang niet meer in de Wetstraat. Politici zien met steeds meer weerzin de dag tegemoet waarop Filip ook echt koning zal worden. Ook prinses Astrid boezemt niet veel vertrouwen in, om van prins Laurent nog maar te zwijgen.

Er is een schril contrast met zijn vader, Albert II. De huidige koning gedraagt zich als een volgzame soeverein, die beseft dat in de 21ste eeuw een koning zich bescheiden moet opstellen. De facto is het koningschap vandaag al grotendeels protocollair.

Zijn zoon Filip geeft voortdurend de indruk die trend te willen omkeren. Hij zegt in interviews het Vlaams Belang te willen bestrijden, heeft ,,een missie'' om België samen te houden en laat zich nu opmerken met verklaringen over de noodzaak van eerbied voor zijn functie, die een weinig democratisch mensbeeld verraden.

De vrees voor de onmogelijk geachte samenwerking met koning Filip doet steeds meer politici ervoor pleiten om de macht van de koning nog verder in te perken. Daar is al langer sprake van. Sedert de weigering van wijlen koning Boudewijn om de abortuswet te ondertekenen dook het thema om de zoveel jaar opnieuw op in de Wetstraat. Maar wanneer puntje bij paaltje kwam, veranderde er niets aan het statuut van de koning.

Dat zou nu anders zijn. Verschillende toppolitici laten - voor en achter de schermen - al enige tijd uitschijnen dat het hen menens is met de hervorming van het koningschap. Het wantrouwen in de mogelijke opvolgers van koning Albert II is zo groot dat nog maar weinige Vlaamse politici het risico durven te nemen om hen de (beperkte) politieke rol te laten uitoefenen die ze nu hebben.

Elk incident met de prins wordt nu gebruikt als bijkomend argument om te bewijzen ,,dat hij het niet kan''. Na het interview twee jaar geleden waarin de kroonprins het Vlaams Belang aanpakte, en na zijn ondertekening van een VBO-standpunt, zei premier Guy Verhofstadt erop te rekenen ,,dat het de laatste keer was'' dat prins Filip een uitschuiver maakt. Het ziet ernaar uit dat de politiek er straks zelfs voor zal zorgen dat er geen volgende keer meer komt.

Het merkwaardige is dat de kroonprins zelf dit onvoldoende lijkt in te zien. Anders zou hij een hoofdredacteur niet op die manier aanpakken op een publieke plaats, in plaats van wat meer omfloerst en tijdens een besloten contact. Het doet denken aan de rondleiding van prins Laurent op de beurs Agriflanders onlangs. Laurent merkte toen bij Vlaams minister-president Yves Leterme op dat hij hem nog wat moest vragen over zijn vzw Kint - een gevoelige kwestie gelet op de recente politieke discussie in het Vlaams parlement - en dat terwijl de verzamelde pers erbij stond en kon meeluisteren.

Het getuigt van nog meer wereldvreemdheid om te denken dat VTM-hoofdredacteur Van Den Driessche na een dergelijke standje in een hoekje zou gaat zitten en de terechtwijzing niet uitgebreid zou exploiteren. Het VTM-journaal wijdde er gistermiddag alvast tien minuten aan.

Steevast wordt dan verwezen naar de entourage van prins Filip, die er niet in slaagt om hem in de pas te laten lopen. Vraag is of dat wel mogelijk is, als zelfs prinses Mathilde, die tijdens het gesprek met Van Den Driessche voortdurend aan de mouw van haar echtgenoot trok om hem te doen stoppen, daar niet in slaagt.


DS, 26-01-2007 (Wim Winckelmans)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB