R.Z.L. 11/12/2006
Groepsleden: Dieter Van Dingenen, Ellen Van Dael, Tim Van Deun en Julie Van Hoof

School versus straat


Deze tekst werd eerst klassikaal gelezen. Vervolgens werd deze besproken aan de hand van de onderstaande vragen.

Vragen bij de tekst:

1)Wat is het verschil tussen een straatcultuur en een schoolcultuur ?
2)Wat is de positie van de leerkracht in de school ? (opvoeder, lesgever, politieagent, bezorgde moeder of vader, … )
3)Wie draagt de verantwoordelijkheid voor een kind dat terecht komt in het Institut des Arts et Metiers ?
4)“Hier sta je aan een nieuw begin.” Waarom benadrukt de directie dat dit mogelijk is ?
-------------------------

Bespreking van de vragen:

1) Straatcultuur – Schoolcultuur

De straatcultuur is spontaan. De leerlingen kunnen er zichzelf zijn. Hier maken zij de regels. Het omvat een groot deel van hun leven. Doordat ze steeds samen rond hangen op straat, geeft dit een samenhorigheidsgevoel. Op straat kunnen de kinderen zich bewijzen. Dit leidt tot bendevorming, wat tot een apart groepsgevoel leidt. Doordat de kinderen op straat kunnen laten zien wat ze waard zijn, gaan ze zich ook aan elkaar meten, wat tot rivaliserende bendes leidt. Op straat wordt hun eigen taal gesproken en verstaan. Bovendien is de straatcultuur veel sterker dan de thuiscultuur.

De schoolcultuur is bijzonder gestructureerd in vergelijking met de straatcultuur. De schoolcultuur is opgelegd, niet spontaan en zal steeds het onderspit moeten delven tegenover de straatcultuur. Dit komt ook doordat een deel van de leerlingen zich op schoolbanken niet goed in zijn vel voelt wegens de prestatiedruk of zich voortdurend moet inhouden. In een schoolse omgeving voelen ze zich ook niet echt deel van de groep. Op school gelden bovendien opgelegde regels waarnaar ze zich dienen te schikken. Zoniet, volgen er sancties.


2) Positie van de leerkracht

Over het algemeen belichaamt de leerkracht al deze functies door elkaar. Toch zijn er enkele opvallende en frequenter voorkomende functies. De leerkrachten zijn mensen die hun werk goed willen doen, maar soms tevreden moeten zijn met vrij beperkte resultaten. Ze zijn vaak intensief bezig met de leerlingen in de hoop dat ze een beetje respect voor hen kunnen teweegbrengen bij deze leerlingen.
De leerkracht heeft hier vooral de functie van opvoeder en bezorgde moeder of vader. De oorzaak hiervan is te vinden in het feit dat de echte ouders dikwijls gewoonweg geen interesse tonen voor de schoolcarrière van hun zoon of dochter.
De leerkrachten willen de leerlingen wel vakinhoud bijbrengen, maar daarvoor dienen de leerlingen eerst de Nederlandse taal machtig te zijn, wat lang niet bij alle leerlingen het geval is. Bovendien zouden de leerlingen zich in gedachten moeten kunnen verplaatsen in hun (West-Europese) leerkrachten, zodat de opvattingen van de leerkracht, wat betreft waarden en normen, niet verkeerd geïnterpreteerd worden.
De leerkrachten vervullen soms ook de rol van politieagent. De leerkrachten hebben steeds het beste voor met de leerlingen. Telkens wanneer de politie dan op bezoek komt is dit weer een teleurstelling. Dit houdt dan namelijk in dat de leerkrachten hierbij het gevoel hebben dat zij in de opvoeding van de jongen of het meisje in kwestie gefaald hebben. De reden dat de leerkrachten met de politie samenwerken, is dat deze leerkrachten voor zichzelf en voor de leerlingen ethisch juist willen handelen. Door dit ethisch juist handelen, helpen de leerkrachten de leerlingen om de weg naar het rechte pad terug te vinden.


3) Verantwoordelijkheid voor het kind

De ouders die hun kinderen naar deze school sturen, doen dit omdat zij van de school verwachten dat deze hun kinderen zal opvoeden en hen ook iets zal leren. Deze school wil wel zijn verantwoordelijkheid nemen, maar verwacht ook van de ouders dat zij een visie op opvoeden hebben. Deze visie dienen ze dan ook mee te geven aan hun kinderen. Dit is noodzakelijk omdat het kind zelf ook een visie op opvoeden moet kunnen ontwikkelen. Wanneer het kind geen visie kan vormen over opvoeden, zal het alle verantwoordelijkheid van zich af schuiven waarbij de maatschappij dan met de vinger gewezen wordt. Hierbij dient men er wel rekening mee te houden dat men nooit één persoon of één groep personen als verantwoordelijke voor het gedrag van een kind kan aanwijzen. De school dient hierbij rekening te houden met de invloed van zowel de maatschappij, de ouders, de vrienden en de leerkrachten op het kind. Met deze invloed in het achterhoofd moeten ze dan de leerling bewust maken van wat zijn eigen verantwoordelijkheid is.


4) “Nieuw begin”

Het is voor de leerlingen die naar deze school komen zeer moeilijk om een nieuw begin te maken. Dit komt doordat ze in het verleden feiten hebben gepleegd waarop ze alles behalve trots kunnen zijn. Deze feiten blijven hen achtervolgen. Dit nieuwe begin wordt ook bemoeilijkt door het feit dat ze reeds (meerdere malen) met de politie in aanraking zijn gekomen. Ook het feit dat ze, omwille van hun verleden, geen toekomst voor zich zien, maakt het nieuwe begin er niet gemakkelijker op.
Niet tegenstaande de gevestigde littekens die ze in de loop der jaren hebben opgelopen, is het toch mogelijk om een nieuwe start te nemen. Hierbij is de eigen inzet van uiterst groot belang. De school zal deze inzet dan ook sterk waarderen en ondersteunen zodat de leerlingen toch nog iets van hun leven kunnen maken. Deze motivatie is voor de leerlingen dan ook van onschatbare waarde.



Aangezien deze tekst toch van redelijk grote omvang is, heeft het klassikaal doornemen ervan enige tijd in beslag genomen. Dit maakt dat de bespreking op betrekkelijk korte tijd heeft plaats gevonden. Omwille van tijdsgebrek zijn de 3e en de 4e vraag dan ook iets minder uitvoerig behandeld geweest.

__________________
Van Deun Tim