De zaak Hullebus


Jongeren kennen te weinig. En dat komt in de eerste plaats omdat het onderwijs geen kennis meer mag onderwijzen. Deze oproep van de Brugse leraar Marc Hullebus (54) bleek een gevoelige snaar te raken. Op zijn e-mailactie kwamen heel veel reacties.


Zijn noodkreet was ook het begin van een levendige discussie over het evenwicht tussen kennis en vaardigheden in het onderwijs. Wat is het belangrijkste. Kennen of kunnen? De vervoegingen van een werkwoord foutloos in het Frans opzeggen? Of een telefoongesprek in de vreemde taal kunnen voeren?

Ons onderwijs zou volgens veel leraars doorslaan in de richting van vaardigheden. Daardoor worden de toepassingen steeds belangrijker. Maar de grondstof, de kennis, zou ontbreken. Wat ben je met vaardigheden als je niets kent?

De discussie tot nu toe legde een kloof tussen ouders en leerkrachten bloot. Terwijl veel leraars klaagden dat het vroeger beter was, kregen zij tegenwind van de ouders. Want wat voor zin heeft het om kennis te verwerken die je later nooit meer nodig hebt? Leerkrachten kunnen beter in eigen boezem kijken. Zij hebben zich niet aangepast aan een samenleving die van mensen vraagt dat ze creatief, zelfstandig en polyvalent zijn.

Dat de schoolse kennis van kinderen en jongeren afneemt, betwist niemand. Wel is de vraag of dat belangrijk is. Hoe belangrijk is kennis die alleen nuttig is als antwoord op een quizvraag? Hoe belangrijk is het creatief en mondig te zijn als je basiskennis afneemt?

Het is een voortdurende slingerbeweging tussen kennen en kunnen. Nu is de slinger inderdaad in de richting van vaardigheden aan het gaan. Maar dat is vooral omdat ons onderwijs een generatie geleden té cognitief was.

Hullebus, die zelf informatica geeft, en zijn medestanders vrezen dat deze inhaalbeweging tot ,,Nederlandse toestanden'' leidt. Het doemscenario van het Nederlandse onderwijs is een populair thema. In de klassen en scholen daar is de slinger helemaal doorgeslagen. Het kennisonderwijs heeft er een laag niveau bereikt. Leerlingen moeten vooral leren zelfstandig werken. Het lessenprogramma is er heel erg op vaardigheden gericht.

Het belangrijkste voor de Nederlandse leerlingen is te 'leren leren'. ,,Maar ik wil dat het werkwoord niet wordt herhaald'', is het antwoord daarop van Hullebus. ,,Jongeren moeten namelijk ook leren.''


DS, 09-12-2006 (pl)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB