actualiteitsforums - Enkele post bekijken - CDA blijft grootste partij in Nederland, SP wint fors

CDA blijft grootste partij in Nederland, SP wint fors

Uit bijna volledige uitslagen van de Nederlandse Tweede Kamerverkiezingen blijkt dat de CDA van premier Balkenende de grootste partij van het land blijft. Coalitiepartner VVD verliest zeven zetels, waardoor een voortzetting van de huidige rechtse coalitie onmogelijk wordt. De linkse SP van Jan Marijnissen wint daarentegen fors en wordt de derde grootste partij van Nederland.

Ondertussen is 97 procent van de Nederlandse stemmen geteld. De christendemocratische CDA van premier Jan Peter Balkenende zakt weliswaar van 44 zetels in 2003 naar 41 zetels vandaag, maar blijft de grootste partij van het land.

Coalitiepartner VVD krijgt wel een harde klap en gaat van 28 naar 22 zetels. Daarmee is al onmiddellijk duidelijk dat de huidige minderheidscoalitie niet kan voortregeren, omdat ze minder haalt dan de 75 zetels die nodig zijn om een meerderheid in de Tweede Kamer te vormen. D66, wiens vertrek uit het kabinet Balkenende II tot vervroegde verkiezingen leidde, zakt van 6 naar 3 zetels. Ook geen enkele andere coalitie van twee partijen levert een meerderheid op.

De belangrijkste oppositiepartij, de sociaaldemocratische PvdA, zakt nog meer en moet tegenover 2003 10 zetels prijsgeven om uiteindelijk op 32 uit te komen. De grote winnaar is dan ook de SP: de linkse partij wint niet minder dan 16 zetels en komt nu uit op 26 zetels. Daarmee is ze dus de derde grootste partij van Nederland.

De anti-islamistische Partij van de Vrijheid van Geert Wilders, een van de erfgenamen van Pim Fortuyn, haalt 9 zetels. De Lijst Pim Fortuyn zelf is van de politieke kaart verdwenen: de partij die in 2003 nog 8 zetels haalde lijkt nu geen enkele zetel op haar naam te kunnen schrijven. Een opmerkelijke nieuwkomer in de Tweede Kamer is de PvdD, de Partij voor de Dieren die twee zetels haalt.

De verschuivingen tussen de partijen zijn van die aard dat geen enkele logische cooalitie een meerderheid weet te behalen.Een linkse coalitie van Pvda, SP en GroenLinks is onmogelijk. Mathematisch heeft een grote coalitie van CDA en PvdA ook een meerderheid, alleen voelen politici zelf weinig voor die combinatie.

Balkenende populairst

Er werd ondertussen gepeild naar de populariteit van enkele politieke kopstukken. Daaruit bleek dat 51 procent van de Nederlandse kiezers het liefst Jan Peter Balkenende (CDA) opnieuw als premier ziet aantreden. PvdA-leider Wouter Bos is voor 43 procent favoriet voor het ambt van minister-president.

Als Balkenende weer premier wordt, kan zijn regering maar het beste bestaan uit CDA en VVD. Dat vindt volgens De Hond 42 procent van de kiezers. Een linkse coalitie van PvdA, SP en GroenLinks blijft hier niet ver bij achter: 37 procent van de kiezers ziet het liefst een kabinet van deze samenstelling.

Reacties

VVD-vicepremier Gerrit Zalm noemde de vermoedelijke uitslag "uitzonderlijk". Hij verwacht een moeilijke kabinetsformatie. Ook voormalig CDA-minister van justitie Piet Hein Donner van Justitie voorspelde "veel hoofdbrekens" voor de informateur.

"Wij zijn gegaan voor goud, en we hebben goud", reageerde Balkenende op de resultaten. "In 2002 werden we de grootste, in 2003 ook. Nu zijn we opnieuw de grootste", aldus de premier. De afgelopen jaren heeft zijn kabinet niet altijd gemakkelijke maatregelen genomen. Dat maakt het resultaat bijzonder, meende hij. "Vier jaar keihard knokken is beloond door de Nederlandse kiezer".

Hij erkende dat de formatie nog heel wat hoofdbrekens zal kosten, maar zijn partij loopt daar volgens Balkenende niet voor weg. Hij feliciteerde ook Marijnissen van de SP maar benadrukte dat zijn eigen partij voor solide en sociaal land staat.

Politiek leider van de VVD Mark Rutte is teleurgesteld over het zetelverlies van zijn partij. "We hebben een goed beleid gevoerd en we hebben ook een goed beleid voor de toekomst. Maar de kiezer heeft gesproken", zei Rutte.

De VVD'er is niet blij met de uitslag van de verkiezingen. "Er is een overduidelijke versplintering op rechts en er is een versplintering op links".

Nederland heeft massaal nee gezegd tegen het "koude en kille" Nederland van het CDA en de VVD "waarin solidariteit als een kostenpost wordt gezien", zei PvdA-lijsttrekker Wouter Bos. Hij erkende wel de gemengde gevoelens en teleurstelling. De sociaaldemocraat feliciteerde Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren, André Rouvoet van de ChristenUnie en Jan Marijnissen van de SP met hun overwinning.

Links komt volgens GroenLinks-leider Femke Halsema sterker uit de verkiezingen dan rechts. "Met enorme complimenten aan de Socialistische Partij van Jan Marijnissen. Er heeft een politieke aardverschuiving plaatsgevonden en die heet SP", zei Halsema die eraan toevoegde met de voorlopige uitslag voor GroenLinks enigszins opgelucht te zijn.

Blog DM, 23-11-2006