Duurzaam pakijs op Noordpool plotseling en drastisch geslonken


WASHINGTON - Het pakijs op de Noordpool is tussen 2004 en 2005 plotseling en snel met veertien procent geslonken, wat 18 keer zo snel is als tevoren. In die periode is het dik ijs, dat jaarlijks moet blijven liggen, met 730.000 vierkante kilometer verminderd, wat ongeveer de omvang is van Pakistan of Turkije, zo staat te lezen in het jongste nummer van het vakblad Geophysical Letters.


Op lange termijn kan dit dramatische gevolgen hebben voor het milieu en de scheepvaart. Maar voor een correcte inschatting is nog meer onderzoek vereist. Wetenschappers onder leiding van Son Nghiem van het Jet Propulsion Laboratory van de NASA stelden de terugloop van het duurzaam pakijs vast op basis van data van de Quicksatelliet van het Amerikaanse ruimtevaartbureau.

In de Noordelijke Poolzee ten noorden van Europa en Azië is het duurzaam ,,perennial'' ijs (van drie meter dikte) zelfs tot de helft verminderd, terwijl het zich westwaarts naar Noord-Amerika heeft bewogen. Mogelijk kunnen winden de oorzaak zijn voor deze enorme gaten in de ijskap. Zij verschuiven het ijs van het oosten naar het westen, aldus wetenschappers van het Amerikaanse Centrum voor Milieuvoorspellingen in Boulder.

Joey Casimo van het Goddard Space Flight Centre van de NASA in Greenbelt stelt in de Geophysical Letters echter onomwonden dat het ,,fenomeen wellicht te maken heeft met de atmosferische opwarming tengevolge van het broeikaseffect.''

Hij voegde eraan toe tijdens de zomer het ijs jaarlijks met gemiddeld met tien procent is geslonken sinds 1979. Computersimulaties omtrent de de gevolgen van het broeikaseffect op opwarming van de Aarde toonden aan dat het Noordpoolijs sneller in de winter afsmelt dan in de zomer.

,,De jongste veranderingen op de Noordpool zijn snel en dramatisch'', aldus Son Nghiem. ,,Indien ook het seizoensgebonden ijs door smelten in de zomer zou verdwijnen zou een enorme ijsvrije zone ontstaan.''

Wetenschappers hadden tevoren al gemerkt dat het Noordpoolijs in een recordtempo smelt. Van 2002 tot 2005 was het ijs rond twintig procent minder uitgestrekt dan gemiddeld van 1978 tot 2000. Een jaar geleden bedekte het ijs een oppervlakte van 5,52 miljoen vierkante kilometer. Dat is de geringste omvang sinds de eerste satellietmetingen in 1978. Nieuwe satelliedata kunnen voor dit jaar nog een nieuw record opleveren, zo waarschuwde Son Nghiem.

Op lange termijn kan dit tot een vicieuze cirkel leiden: omliggende zeeën kunnen opwarmen. Dit kan als gevolg hebben dat in de zomer meer ijs afsmelt en dat het bevriezen in de herfst wat later zal gebeuren. Het smeltende Noordpoolijs draagt ondertussen niet bij tot een verhoging van de zeespiegel. Afsmeltend ijs wakkert het broeikasaffect gevoelig aan, want ijs reflecteert zonnestralen meer dan het donkere oppervlaktewater van de zeeën.


Blog DS, 14-09-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB