Lente start vijftien dagen vroeger dan dertig jaar geleden


De lente start in Europa gemiddeld zes tot acht dagen vroeger dan dertig jaar geleden. In ons land is dat zelfs vijftien dagen. Dat blijkt uit de grootste fenologische studie in het blad Global Change Biology, waaraan wetenschappers uit zeventien Europese landen meewerkten: 'Nu hebben we echt bewijs dat de klimaatsverandering de seizoenen beïnvloedt.'


Fenologie bestudeert de invloed van klimaat en bodem op de groei van planten en dieren. Om de impact van de opwarming van de aarde na te gaan analyseerden de onderzoekers meer dan 125.000 datasets, waaronder gegevens van ongeveer 550 plantensoorten. Het gaat om de eerste allesomvattende studie die kijkt naar alle beschikbare gegevens voor Europa.

"Daaruit blijkt duidelijk dat het tijdstip van de seizoenen niet alleen opschuift, maar ook dat de verandering groter is in landen waar de opwarming groter is", zegt een van de hoofdonderzoekers Tim Sparks aan De Morgen. Een van die plaatsen is België. "De lente is daar gemiddeld een halve dag per jaar vervroegd, omdat de temperatuur er sterker is gestegen dan elders: met 1,5 graad over dertig jaar tegenover een gemiddelde van 1 graad Celsius. In Spanje is de temperatuur het sterkst toegenomen."

Er zijn ook landen, zoals Slovenië, waar de lente iets later begint. "Daar is de temperatuur in de winter- en lenteperiode eerder gedaald dan gestegen." Door de vervroegde lente staan fruitbomen vroeger in bloei en krijgen andere bomen sneller blaadjes. Sparks: "Die evolutie gebeurt heel langzaam. Je merkt het pas als je de gegevens van dertig jaar op een rijtje zet."

Het effect is het duidelijkst in de lente. "De herfst begint gemiddeld een beetje later, maar die verschuiving is minder uitgesproken omdat de temperaturen daar niet zo sterk zijn veranderd. We verwachten dat de volgende fase van de klimaatsverandering vooral een effect zal hebben op de herfst. Vorig jaar hebben we bijvoorbeeld al een zeer vreemde herfst gezien in Londen. Toen stonden er in december nog blaadjes aan de bomen."

Die evolutie is problematisch omdat niet alle fauna en flora even snel bijbenen. "Sommige bomen zoals de eik reageren erg snel op de temperatuursveranderingen en schieten vroeger in knop. Maar heel wat migratievogels die in de winter naar Afrika trekken, volgen die evolutie niet. Ze keren niet vroeg genoeg terug om het beste voedsel te krijgen bij aankomst."


DM, 19-08-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB