23/06 Archeologen vinden oudste nederzetting van Tongeren

Bij opgravingen aan de 'Pliniusbron' in Tongeren is een prehistorische nederzetting aangesneden uit het einde van de oude steentijd (14.000 jaar geleden). Het zijn tot hiertoe de oudste sporen van menselijke aanwezigheid in Tongeren en omgeving.
Op de locatie waar het nieuwe themapark het 'Land van Ooit' zal worden ingeplant zijn sinds een tweetal weken grootschalige opgravingen aan de gang. Archeologen onderzoeken er de sporen en resten uit verschillende periodes. Het onderzoek is noodzakelijk omdat uit een proefonderzoek was gebleken dat zich onder het huidige akkerland talrijke goed bewaarde archeologische sporen bevonden, die door de bouw van nieuwe attracties en gebouwen gedeeltelijk zouden worden vernield. De kosten voor het onderzoek worden voor het merendeel gedragen door de nv Plinius, die voor de uitvoering van het archeologisch onderzoek het Nederlandse studiebureau BAAC aanstelde.
Daarnaast worden de werken bijkomend ondersteund door een team archeologen van de Vlaamse Overheid en de stedelijke archeologische dienst van de stad Tongeren. Bij het onderzoek zijn eind vorige week resten aangetroffen van een kampplaats van de zogenaamde Federmessergroepen. Dit zijn nomadische jagers en verzamelaars die op het einde van de laatste ijstijd - zowat 14.000 jaar geleden - onze gebieden kwamen opzoeken. Tot hiertoe waren in Vlaanderen enkel in de zandstreek en de Maasvallei vindplaatsen van deze groepen bekend (ondermeer in Lommel, Meer en Rekem). Deze nieuwe vondst toont aan dat deze mensen eveneens de leemgebieden hebben opgezocht. De locatie in Tongeren is vergelijkbaar met de plekken die ook elders de voorkeur genoten: op een kleine lage heuvel nabij open water. In Tongeren gaat het om de zogenaamde 'Pliniusbron'. Dit gebied moet aantrekkelijk zijn geweest voor de rondtrekkende prehistorische groepen. Ze vonden er het broodnodige water, maar ook een rijke biotoop van planten en dieren, essentiële voedselbronnen voor mensen die leefden van wat de natuur te bieden had. Of de aanwezigheid van vuursteen in de buurt ook een aantrekkingsfactor is geweest moet nog worden uitgemaakt. In ieder geval is de gebruikte silex van hoge kwaliteit en perfect bewaard. Verder onderzoek zal ook moeten uitwijzen hoe groot de nederzetting was en in welke mate ze eventueel door latere bewoning en erosie is aangetast. Naast deze sporen zijn er ook resten aangetroffen die dateren uit verschillende latere periodes: de middensteentijd, de nieuwe steentijd, de ijzertijd, de Romeinse tijd en de middeleeuwen.
De opgravingen zullen vermoedelijk nog enkele weken in beslag nemen. De nieuw ontdekte site maakt de voorgeschiedenis van de oudste stad van Vlaanderen meteen dubbel zo oud. Het 'Land van Ooit' in Tongeren zal verrijzen op de plek waar - voor zover we nu weten - de eerste mensen van de regio verbleven: de mensen van ooit.