Start overleg toetreding Turkije tot EU


LUXEMBURG, 13 JUNI - De Europese Unie en Turkije hebben gisteren op het allerlaatste moment alsnog een eerste stap gezet in het nog lange onderhandelingsproces over het Turkse lidmaatschap van de EU.

Nieuwe eisen van de kant van EU-lid Cyprus en de Turkse reactie daarop hebben de besprekingen – die aanvankelijk werden beschouwd als een formaliteit – urenlang vertraagd.

In Luxemburg, waar de EU-ministers van Buitenlandse Zaken bijeen waren, werd de moeizame start van de onderhandelingen gezien als een illustratie van de gevoeligheid in de EU over de voorgenomen toetreding van Turkije.

Ursula Plassnik, minister van Buitenlandse Zaken van Oostenrijk dat momenteel voorzitter van de EU is, waarschuwde dat de besprekingen met Turkije „in een doodlopende steeg” zullen eindigen als het land zich niet toeschietelijker opstelt. Eurocommissaris Olli Rehn (Uitbreiding) zei dat de gang van zaken had aangetoond dat de route van Turkije niet per hoge snelheidstrein verloopt.

Het zogeheten douaneverdrag tussen de EU en Turkije vormt het grootste knelpunt. Dit al jaren bestaande verdrag moet worden uitgebreid met de tien landen die op 1 mei 2004 tot de Unie toetraden, waaronder Cyprus, dat door Turkije niet wordt erkend als zelfstandige staat.

De EU beschouwt de ondertekening van het bijbehorende protocol als een de facto-erkenning van Cyprus. De Unie eist dat Turkije in de loop dan de onderhandelingen, die naar verwachting minstens tien jaar zullen duren, overgaat tot formele erkenning van Cyprus.

Het wachten is vooralsnog op de ratificatie van het protocol door het Turkse parlement. Daarna moet Turkije uit Cyprus afkomstige schepen en vliegtuigen onbelemmerde toegang tot Turkse havens en vliegvelden geven.

Cyprus wilde daarom gisteren niet beginnen aan de toetredingsonderhandelingen. Hierop besloot de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Abdullah Gül zijn vertrek naar Luxemburg uit te stellen. De Cyprioten gingen na een ochtend lang onderhandelen akkoord met een formule die inhoudt dat in een later stadium alsnog op de afspraken die nu worden gemaakt kan worden teruggekomen.