actualiteitsforums - Enkele post bekijken

Ethische globalisering

Fair Trade is 'hot', maar is het een efficiënte hefboom om de globalisering ook een ethische dimensie te geven?

Miko, de Turnhoutse koffiebrander, beleefde vorige week een hoogdag. In het Paterspand werd het nieuwe fairtrade-gamma Puro aan de wereld voorgesteld. In een spetterende en vaak hilarische show werd de nieuwe filosofie van duurzaam ondernemen uit de doeken gedaan. 'Miko legt niet langer alleen de nadruk op de 'p' van profit, maar ook op de p's van people en planet', zei voorzitter Frans Michielsen. De Britse topkok Jamie Oliver sloot alvast een exclusiviteitscontract, wat gedelegeerd bestuurder Frans Van Tilborg deed besluiten dat Miko ook de 'p' van 'premium quality' niet uit het oog verloren heeft.

Miko is niet de eerste traditionele koffiebrander die op de fairtradekar springt. Eerder deden bijvoorbeeld ook Douwe Egberts, Colruyt en Nestlé dat al. Daar ging het echter meer om een marketingstunt. Zo krijgen de boeren van wie deze grote koffiebranders hun koffie kopen, geen gegarandeerde minimumprijs.

Miko werkt voor het Puro-gamma samen met Max Havelaar, net zoals Oxfam. De boer in het Zuiden krijgt een gegarandeerde minimumprijs. Maar Miko gaat nog verder: een deel van de winst wordt geïnvesteerd in het Corporate Funding Programma van Fons Verplaetse. Dat laat bedrijven en ngo's samenwerken op het vlak van ontwikkelingssamenwerking. En als klap op de vuurpijl wordt twee procent geschonken aan het Britse World Land Trust van David Attenborough. Die vereniging plant tropisch regenwoud aan. Voor de échte diehards is er zelfs een biolijn van Puro.

Duurzaam ondernemen lijkt stilaan meer dan een modewoord te worden. Zelfs internationale organisaties zoals de Wereldbank leggen voortaan (zij het minimale) normen op inzake democratisering alvorens ze kredieten verschaffen aan derdewereldlanden. Karel Van Miert sprak woensdag tijdens een debat in Turnhout de hoop uit dat er naast een economische eindelijk ook een ethische globalisering zou komen.

Toch is er reden tot argwaan. Bedrijven die naast hun reguliere productie ook een fairtradegamma aanbieden, willen eigenlijk van twee walletjes eten. Enerzijds spotgoedkope koffie aanbieden die dient als 'benzine voor de workaholic' en anderzijds chique, exotische én 'ethisch verantwoorde' koffie voor de kapitaalkrachtige 'meerwaardezoeker'. Welke garantie geeft Miko ons dat de koffie die gebruikt wordt in het reguliere gamma niet wordt geplukt door slaven op plantages in Ivoorkust? Zolang fair trade enkel dient om het geweten te sussen van 'bewuste' consumenten, blijft het veeleer een symbolisch drukmiddel dan een efficiënte hefboom om de 'ethische globalisering' gestalte te geven. Jean-Marie Dedecker kwam in Turnhout vloeken in de kerk. Hij wees erop dat de Europese landen de rest van de wereld de les lezen inzake democratie en mensenrechten, maar anderzijds met exorbitante landbouwsubsidies de arme boeren in het Zuiden genadeloos doodconcurreren. De wereld(handel) zou heel wat eerlijker zijn indien Europa zijn tolmuren zou slopen. Voor een keertje had hij een punt.

Knack, 24-05-2006 (Karl Van Den Broeck)