Complottheorieën, ik vind het echt fascinerend en ik geef toe dat ik er zelf ook wel een aantal geloof. Wat ik er nu zo fascinerend aan vind is dat het zeer moeilijk is om bepaalde complottheorieën te weerleggen. Neem nu het voorbeeld van de maanlanding zoals in dit artikel wordt aangehaald. Hoe weten we dat het inderdaad waar is? De enige bewijzen die ervoor zijn, zijn de beelden die de media/ overheid ons heeft laten zien en de vlag die misschien of misschien ook niet op de maan staat. En net daar ligt het probleem. Stel dat we zeggen dat de media/ overheid niet betrouwbaar is want dat zijn mensen en mensen kunnen liegen. Dan blijft enkel de vlag die op de maan geplant is over. Maar ja, wij kunnen niet naar de maan gaan om te kijken of die er echt wel is, dus in feite kunnen we zeggen dat er geen bewijs voor handen is.

Om hier wat dieper op in te gaan wil ik bij dit voorbeeld graag een parallel trekken met religie. Want hoe weten we dat God bestaat? We kunnen God niet waarnemen met onze zintuigen, maar de kerk vertelt ons wel dat hij bestaat en als argumenten halen ze verhalen aan over mirakels die hij ooit gedaan heeft. De vraag die we ons hierbij weer kunnen stellen is: Hoe weten we dat zij niet liegen?

Waar wil ik eigenlijk naartoe met dit? Wel, ik wil een poging doen om de oorzaak van complottheorieën te achterhalen. Wat ik uit deze voorbeelden haal is dat complottheorieën voortkomen uit het wantrouwen jegens de mensen die “de bewijzen” brengen. Voorbeeld: Vandaag de dag zie je op het nieuws nogal vaak “experten” maar hoe weet je dat die experten hun positie niet misbruiken om zichzelf te verrijken ten koste van anderen? Spreken ze de waarheid of liegen ze?

Maar goed, waar komt dat wantrouwen dan vandaan? Hiervoor wijs ik naar de post-truth-maatschappij. Post-Thruth want we zijn de grote verhalen die ons ooit hebben verbonden, die we ooit als waar aanzagen kwijt. Doorheen een groot deel van de menselijke geschiedenis heeft religie ons een denkkader gegeven. Het was een houvast om te weten hoe de wereld in elkaar zat en gaf ons zekerheid. Maar dankzij de wetenschap en de secularisatie hebben we ons ontdaan van deze religieuze ketenen en zijn we in een nieuwe wereld gekomen, een individualistische wereld, een wereld waarin de enige zekerheid nog is dat ieder mens in de eerste plaats voor zichzelf zorgt.
Hoe kunnen we elkaar in dat soort wereld nog blindelings vertrouwen?

Wauw, dat eindigde depressiever dan ik had verwacht ^^