Tweemaal schuldig verzuim aan KU Leuven


Wat is het ergste, vraagt Bambi Ceuppens zich af: het bochtenwerk van de rector of het stilzwijgen van de professoren?


Als alumna en ex-werkneemster van de KU Leuven ben ik niet alleen verontwaardigd over de wrede dood van Sanda Dia, maar ook en niet het minst over de lakse houding van rector Luc Sels en het oorverdovende stilzwijgen van het professorenkorps.

Luc Sels gebruikt een aantal drogredenen om de beschuldiging te verwerpen dat de KU Leuven nalatig zou zijn geweest (DS 30 juli). In zijn opiniebijdrage heeft Cedric Boavida Torrado afdoende gereageerd op de eerste ervan, ‘dat alle betrokkenen – ook zij die gedoopt werden – akkoord waren gegaan met een doopritueel dat de menselijke waardigheid schendt’ (DS 31 juli).

Ik wil er hieraan toevoegen dat we mogen veronderstellen dat Sanda Dia zijn schachtmeesters vertrouwde. Waarom zou hij dat niet doen? Wat zou het zeggen over de universiteit dat studenten rekening zouden houden met de mogelijkheid dat ze kunnen sterven tijdens hun doop?

Sven Mary, advocaat van de vader en broer van Sanda Dia, veegt Sels’ argument van tafel dat de universiteit niet op de hoogte was van alle elementen in het strafrechtelijk onderzoek, door erop te wijzen dat ze zich burgerlijke partij had kunnen stellen (DS 1 augustus). Dat Sels zelf geen jurist is, is geen excuus: de KU Leuven heeft een rechtsfaculteit sinds haar ontstaan in 1425!


Reuzegom afblokken

Ook Sels’ redenering dat Reuzegom geen band had met de universiteit, omdat die de club niet had erkend, houdt geen steek. Reuzegom parasiteert op de KU Leuven, zonder de universiteit had de club nooit bestaan. Van een instelling die binnen vijf jaar haar 600ste verjaardag viert, mag men verwachten dat ze ondertussen weet hoe om te gaan met dat soort parasieten.

Mogelijk weet Sels zelf dat niet. Dat is niet erg. Sterker nog, hij hóéft dat helemaal niet te weten. Hij heeft daar een kruim van antropologen, criminologen, ethici, filosofen, historici, juristen, psychiaters, psychologen en sociologen voor in huis.

Dat het rectoraat geen beroep heeft gedaan op die interne deskundigheid om een beleid uit te bouwen over de fysieke en psychische integriteit van zijn werknemers en studenten, om Reuzegom – dat al een kwalijke reputatie had – af te blokken, en om studenten die verantwoordelijk zijn voor de dood van een andere student een gepaste straf te geven, wijst op schuldig verzuim. Dat het professorenkorps zelf niet publiekelijk reageert, ook.

Hun stilzwijgen staat in scherp contrast met hun terechte protest tegen de beslissing in 2011 van toenmalig rector Mark Waer om onderzoekster Barbara Van Dyck op staande voet te ontslaan nadat ze had deelgenomen aan een actie waarbij genetisch gemanipuleerde aardappelen werden vernield en geweigerd had die te veroordelen.

Het wekt de indruk dat professoren van de KU Leuven zich meer gelegen laten liggen aan hun recht op vrije meningsuiting (de reden waarom Rik Torfs, Waers opvolger, Barbara Van Dyck opnieuw in dienst nam) dan om het welzijn van hun studenten.

Nochtans hebben ze een ‘duty of care’ tegenover hun studenten. Niet alleen tegenover schachten zoals Sanda Dia en zijn twee medestudenten. Maar ook tegenover studentenvertegenwoordigers, zoals Kenny Van Minsel, voorzitter van de studentenkoepel Loko op het moment van Sanda Dia’s dood. Hij zegt dat het KVHV een postercampagne opstartte en dat hij persoonlijk bedreigd werd, maar dat de KU Leuven, anders dan de politie, die bedreigingen nooit ernstig heeft genomen (in De Morgen).

Als het Luc Sels menens is met zijn bedenking dat zijn eerste zorg was te beletten dat meer Sanda’s zouden volgen, dan zou hij anticiperen op de toekomst. Reuzegom heeft zichzelf intussen ontbonden, maar de kans is niet denkbeeldig dat de leden zich zullen herenigen onder een andere naam of dat andere studenten in hun zog een gelijkaardige club zullen oprichten.

Hoe denkt de KU Leuven te vermijden dat de geschiedenis zich herhaalt en dat er opnieuw dieren en mensen gefolterd zullen worden tot de dood erop volgt?

Ik weet niet wat me kwader maakt: de bochten waarin rector Sels zich wringt om de verantwoordelijkheid van de universiteit te ontkennen, of het stilzwijgen van de professoren. Want wie zwijgt, stemt toe.


Geen openingsles

Ik was uitgenodigd om als speciale gast van de KU Leuven op 9 november de openingsles te geven van de Lessen voor de XXIste eeuw. Ik ben er niet zeker van of die uitnodiging na de publicatie van dit opiniestuk gehandhaafd zal worden. Ik weet wel zeker dat ik die openingsles niet zal geven als mijn *Alma Mater voor die datum geen krachtig signaal geeft.

#JusticeForSanda begint niet bij het gerechtelijk onderzoek, maar bij de KU Leuven. De universiteit moet haar verantwoordelijkheid opnemen voor de vreselijke dood van Sanda Dia en verhinderen dat verenigingen die tegen haar aanschurken, in de toekomst opnieuw studenten zullen blootstellen aan het soort verschrikkingen die Sanda Dia het leven hebben gekost.


DS, 03-08-2020 (Bambi Ceuppens)