‘Het land pikt het niet, de media zijn fake’


Donald Trump sprak in Washington met Michael Scherer, politiek hoofd-redacteur van Time Magazine, over een onderwerp dat de hele wereld fascineert: hoe maakt de Amerikaanse president het onderscheid tussen waarheid en leugen? Dit is de letterlijke weergave van een inhoudelijk en taalkundig wonderlijk gesprek.


Dag meneer de president. We hebben een paar hectische maanden achter de rug. U houdt ons wel bezig.

TRUMP: Yeah, het is best heftig geweest. Het was goed.

Zal ik het opzet van het verhaal even toelichten?

TRUMP: Yeah, wat een verhaal toch. Ik bedoel, mijn concept zat helemaal juist. Ik heb heel veel zaken voorspeld, Michael, zaken waar jullie pas later achter zijn gekomen. Neem nu mijn verklaring over Zweden. Iedereen werd daar gek van. Maar de dag daarop hadden ze in Zweden wel een gigantische rel, met doden, en problemen.

FACTCHECK Dit klopt niet. Op 11 februari verwees Trump in een speech naar ‘feiten die zich de avond voordien in Zweden hebben afgespeeld’. Tot verbijstering van de Zweden: er was die avond niets gebeurd, wat tot grote hilariteit leidde op Twitter. Zweden heeft geen dodelijke terreuraanval meegemaakt sinds 2010. Trump stuurde daarop zijn verklaring bij. Zijn verwijzing sloeg volgens hem op een reportage over immigratie in Zweden die hij de avond voordien op Fox News had gezien. Twee dagen na zijn speech braken in een migrantenwijk in Stockholm rellen uit, maar van doden was geen sprake.

TRUMP: Nog zoiets: Huma Abedin en Anthony Weiner (Abedin, gewezen stafmedewerker van Hillary Clinton, was getrouwd met Weiner, de Democratische volksvertegenwoordiger die in opspraak kwam door twee sextingschandalen. Het gewezen koppel raakte verwikkeld in Emailgate, het onderzoek dat moest uitwijzen of Hillary Clinton als staatsgeheim geklasseerde berichten op haar privéserver had bewaard, nvdr.). Ik zat helemaal juist met mijn tweet over de deal, het is uitgekomen dat Weiner al Hillary’s e-mails in zijn ding had zitten.

FACTCHECK Dit klopt niet. Anonieme bronnen vertelden The Wall Street Journal dat de FBI 650.000 e-mails vond op de laptop van Weiner. Maar niet alle 650.000 mails waren verzonden naar of vanaf Clintons server, en Weiners laptop bevatte niet alle e-mails van Clinton.

TRUMP: En de NAVO. Voorbijgestreefd, heb ik getweet, geen antwoord op terrorisme. Dat hebben ze intussen bijgesteld. En ik heb ook gezegd dat de bondgenoten moeten betalen. Niemand had het in de gaten dat ze niet betaalden, maar ik wel, ik had het wel door.

FACTCHECK Dit klopt niet. De NAVO levert al sinds 1980 strijd tegen terrorisme, sinds 9/11 is het zelfs een prioriteit. De NAVO heeft bijvoorbeeld al 12 jaar troepen in Afghanistan. Het is ook duidelijk dat Trump het financieringsmechanisme van de NAVO niet begrijpt. De militaire uitgaven van de bondgenoten zijn de voorbije jaren gevoelig gestegen, volgens afspraak moeten ze tegen 2024 twee procent van hun bbp bijdragen aan de organisatie. Het klopt dat slechts vijf lidstaten dat quotum halen.

TRUMP: De brexit had ik ook helemaal juist. Jij was daar ter plaatse, geloof ik, toen ik het aan de vooravond ervan allemaal heb voorspeld. Brussel, heb ik nog gezegd, Brussel is Brussel niet. Ik bedoel maar, er zijn nog veel zaken, zoals de vervalste verkiezingen tegen Bernie Sanders (verwijst naar de voorverkiezingen voor de Democratische presidentskandidaat, nvdr.). We hebben nog veel dingen.

FACTCHECK De president haalt de timing door elkaar. Trump heeft inderdaad op 23 juni, drie maanden vóór het referendum, de brexit voorspeld. Maar aan de vooravond ervan heeft hij die voorspelling ingetrokken en verklaard dat hij geen idéé had.

Niet alles is waar gebleken. Ik verwijs naar uw tweets over wiretapping (volgens Trump heeft zijn voorganger, Barack Obama, zijn campagneteam laten afluisteren, nvdr.). Die werden tijdens de hoorzitting in het Huis van Afgevaardigden gelogenstraft, zowel door FBI-directeur James Comey als door NSA-directeur Mike Rogers.

TRUMP: Wel, als je het daarover wilt hebben. Ik zal je een nieuwtje voor de cover vertellen. Vandaag, zopas eigenlijk, hoorde ik dat Devin Nunes (Republikeinse voorzitter van het House Intelligence Committee dat de vermeende banden tussen de Trump-campagne en Russische inlichtingendiensten onderzoekt. Hij wordt fel bekritiseerd door Democraten omdat hij als voorzitter het onderzoek ‘een heksenjacht’ noemt, nvdr.) een persconferentie heeft gegeven. Niets over gehoord, nee? En daar zit nieuws in over dat afluisteren. Echt niets over gehoord?

Nee, toch niet.

TRUMP: Je moet één ding goed snappen: toen ik het over afluisteren had, sprak ik tussen aanhalingstekens. Want wat ze vandaag wiretapping noemen, is niet wat ze daar vroeger onder verstonden. Het is allemaal een kwestie van een goede definitie. Maar ik sprak dus over wiretapping tussen aanhalingstekens, waar ik het eigenlijk over had, is observeren. Daar heeft Devin Nunes vandaag dus een persconferentie over gegeven. Jammer genoeg zal die overschaduwd worden door wat er in Londen is gebeurd (verwijst naar de aanslag in Westminster, nvdr.). Maar die persconferentie is er geweest, en het is hier één van die dingen. Een ander ding, verkiezingen, daarover zei ik: we gaan die winnen, en we hebben ze gewonnen. En zo veel andere dingen. En ik denk dat het heel interessant zal worden.

FACTCHECK Dit is gedeeltelijk correct. Trump gebruikte in sommige tweets inderdaad aanhalingstekens, maar in de cruciale tweet viel hij Obama frontaal aan: ‘How low has President Obama gone to tap my phones during the very sacred election process. This is Nixon/Watergate. Bad (or sick) guy!’

Maar u moet toch toegeven dat James Comeys getuigenis de geloofwaardigheid van uw tweets ondermijnt, met of zonder quotes?

TRUMP: Nee… Ik heb… Kijk. Ik heb artikels die zeggen dat het gebeurd is. Maar je moet kijken naar wat er zojuist uit die persconferentie kwam. Devin Nunes heeft een persconferentie gegeven. Ik bedoel, ik weet het niet, want ik kon er niet naartoe gaan want ik zat in vergaderingen, maar ze hadden een persconferentie over observeren. Nogmaals, dat zijn aanhalingstekens. Het gaat om observeren en tal van andere dingen. En The New York Times had een voorpaginaverhaal, dat het uiteindelijk heeft teruggeschroefd. Ze hebben het geschrapt, ze hebben het woord ‘wiretapping’ uit de titel geschrapt, maar het eerste verhaal op de voorpagina van de krant was ‘wiretapping’. En heel wat informatie is pas aan het licht gekomen, en wellicht zal nog heel wat meer in de komende tijd aan het licht komen. We zullen zien wat er gebeurt. Kijk, ik heb veel dingen voorspeld die pas na verloop van tijd zijn uitgekomen. Nu die grote kop, op de voorpagina van The New York Times. ‘Wiretapped data used in inquiry of Trump aides’. Dat is een headline. Maar dan laten ze die headline vallen, en in de plaats gebruiken ze een andere headline zonder het woord wiretapping, terwijl ze wel degelijk afluisteren bedoelen. Afgeluisterde informatie gebruikt in een onderzoek. Dat hebben ze dus veranderd, omdat ze het waarschijnlijk niet leuk vonden. En ze veranderden de titel. Ze schrapten het woord ‘afluisteren’.

FACTCHECK Het Witte Huis heeft artikels aangehaald van de BBC, The New York Times, de National Review en een transcriptie van het Fox News-programma Special Report, maar niet één daarvan ondersteunt Trumps beweringen. Trump verwart al dan niet bewust de titel in de papieren krant met die van de internetedities van The New York Times. Er was geen sprake van nieuwsmanipulatie, en in geen van beide versies wordt vermeld dat Obama de surveillance bevolen had, noch wordt erin gezegd dat Trumps persoonlijke telefoons werden afgeluisterd of dat hij in de gaten werd gehouden. Daarnaast verklaarde het hoofd van de FBI onder ede dat er geen bewijs is dat Obama Trump Tower heeft laten afluisteren. De Britse spionagedienst GCHQ noemde de berichten dat zij erbij betrokken was ‘volstrekt ridicuul’. En Nunes? Die heeft niet gezegd dat de president op bevel van Obama werd geobserveerd, en zei wel degelijk dat er geen bewijs was dat Trumps telefoons werden afgetapt: ‘That never happened.’

Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat u zowel tijdens de campagne als tijdens het presidentschap omstreden verklaringen hebt afgelegd. Een daarvan is de bewering dat drie miljoen mensen zonder papieren bij de verkiezingen hun stem hebben uitgebracht.

TRUMP: Wel, ik denk dat ik ook daarover het gelijk aan mijn kant zal krijgen.

En dan de bewering dat moslims in New Jersey 9/11 hebben gevierd.

TRUMP: Wel, kijk naar de verslaggever die het stuk in The Washington Post schreef…

FACTCHECK Dansende moslims? Er was een verhaal in The Washington Post waarin werd vermeld dat politieagenten mensen hebben ondervraagd die de aanvallen hadden gevierd op hun dak. De reporter verklaarde later dat het verhaal niet geverifieerd kon worden. The Washington Post noemt Trumps bewering een leugen: ‘Er zijn geen televisiebeelden, noch artikels die Trumps bewering bevestigen. Wel waren er onbevestigde berichten over enkelingen en kleine groepjes, niet noodzakelijk moslims maar wellicht tieners.’ Het is extra pijnlijk dat Trump hiermee naar journalist Serge Kovaleski verwijst. Toen de gehandicapte reporter die interpretatie tijdens de verkiezingscampagne tegensprak, reageerde Trump met een imitatie van Kovaleski’s spastische motoriek.

Volgens mij zit er een bedoeling achter. Het waarheidsgehalte speelt geen rol. Hoe controversiëler uw beweringen, hoe groter hun bereik. Dan krijgt u meer mensen die zich erover opwinden, en meer aandacht op televisie.

TRUMP: Wel, om op die stemmen terug te komen: als ik zeg dat, ik bedoel, ze registreren zich verkeerd, met andere woorden, om te stemmen, ze registreren zich niet correct, of zelfs illegaal. En dan gaan ze stemmen. Zo is er een ongelooflijk aantal mensen. Ik ben daar een commissie voor aan het oprichten.

Maar er is helemaal geen bewijs van die 3 miljoen kiezers...

TRUMP: Dat zal die commissie uitmaken. Ik ken mensen die zeggen dat het er zelfs meer waren. We zullen zien als we gezien hebben. Maar er komt zeker... We zijn een commissie aan het oprichten. En we gaan het grondig bestuderen, het is een heel ernstig probleem.

FACTCHECK ‘Dit is nadrukkelijk niet waar’, zegt Costas Panagopoulos, politicoloog aan Fordham University, aan de website PolitiFact. ‘Er is een enorme nationale samenzwering en coördinatie nodig om zoiets voor elkaar te krijgen, en al die illegalen zouden al maanden voor de verkiezingen op de kiezerslijsten moeten staan.’ The National Association of Secretaries of State heeft geen enkele aanwijzing voor deze bewering gevonden.

Is het voor een president anders om voorspellingen te doen zonder feitelijke gronden dan voor een gewone burger?

TRUMP: Ik ben een heel instinctieve persoon, maar mijn instinct blijkt ook te kloppen. Toen iedereen beweerde dat ik de verkiezingen niet zou winnen, zei ik dat ik dacht van wel. Weet je wat interessant is? Op een keer kwam iemand naar me toe: moet je nu wat horen, The New York Times en andere mensen, je weet wel andere groepen, zeggen dat je een procent gezakt bent. Welnu, nonsens, zei ik, ik ben zeker dat ik ga winnen. En de mensen maar lachen, herinner je hoe ook George Stephanopoulos (ABC-anker, voormalig adviseur van president Bill Clinton, nvdr.) lachte. Hij vond het geweldig, en heel grappig. Anderen glimlachten alleen. Maar sommigen, slimme mensen of mensen die me kenden, die lachten helemaal niet. Dat zijn de mensen die me kennen, zoals Carl Icahn (miljardair die Trump adviseert over financiële deregulering, nvdr.) en vele anderen, die lachten helemaal niet, ze geloofden dat ik zou winnen omdat ze weten op welke manier ik... Ze begrijpen me. Ze snappen het. En inderdaad, kijk wat er is gebeurd, ik heb gewonnen, en makkelijk zelfs. Ik heb de brexit voorspeld. Herinner je dat men beweerde dat ik met geen mogelijkheid 270 (kiesmannen, nvdr.) kon halen? Wel, ik ben geëindigd met 306. Ik won de verkiezingsnacht, 306. Maar ik zou er nooit raken, ook al ben ik vier keer naar Maine geweest, vier keer naar Maine om die ene kiesman binnen te halen, want in geen honderd jaar zou ik aan 270 komen. Maar ik klokte af op 306. Brexit, ik heb de brexit voorspeld, dat zul je je wel herinneren, de dag voor het gebeurde. Ik zei: nee, de brexit zal gebeuren en iedereen lachte me uit, en toch is de brexit gebeurd. Heel veel dingen. Uiteindelijk blijken ze te kloppen. En nu vandaag, David Nunes heeft net een persconferentie gegeven.

Ik zal het checken.

TRUMP: Yeah, het is net gebeurd. Maar het probleem, de zaak is, ik weet niet zeker of ze nog iets anders willen zien dan dat... Even kijken, leden van het Donald Trump Transition Team hebben mogelijk... Oh, er komt iets nieuws binnen. Dit is een Politico-verhaal. Leden van het Donald Trumps Transition Team, Trump mogelijk inbegrepen, werden na de verkiezingen in november tijdens de regering-Obama in de gaten gehouden. Dat zei Devin Nunes, voorzitter van de House Intelligence, tegenover journalisten. Wow. Nunes zegt dat, dus dat betekent dat ik gelijk heb, Nunes zegt dat het observeren… incidentele dataverzameling schijnt te zijn geweest, en dat er geen verband lijkt te bestaan met de bekommernissen over Rusland.

FACTCHECK Trump citeert Politico selectief. Nunes verklaart in het bewuste artikel ook nog dat de nieuwe informatie geen argumenten bevat die Trumps claim over Obama’s vermeende afluisterpraktijken bevestigen.

Incidenteel verzamelen betekent dat niet u werd afgeluisterd, maar dat het afluisteren gericht was…

TRUMP: Wie weet wat het is? Weet je, waarom, omdat iemand het woord ‘incidenteel’ gebruikt. Nunes gaat nu naar het Witte Huis.

Nunes heeft eerder al gezegd dat er geen bewijs is dat uw tweet (over Obama’s afluisterpraktijken, nvdr.) met de waarheid strookt.

TRUMP: Tja, hij heeft deze informatie pas gekregen, dit is nieuw, het is pas binnen. Leden van, even kijken, werden na de verkiezingen van november door de regering-Obama geobserveerd. Wow. Dat is dus heet van de naald. Zo, ah, het is pas uitgekomen.

Mitch McConnell (leider van de Republikeinse Senaatsfractie, nvdr.) zou willen dat u stopt met tweeten, hij vindt het een bron van afleiding.

TRUMP: Mitch zal voor zichzelf spreken. Mitch is een prachtkerel. Mitch zou beter voor zichzelf spreken.

Maar ziet u zelf geen problemen in al die controverses? Wordt u er beter of juist slechter van, als het in de media constant gaat over de vraag of de president al dan niet werd afgeluisterd?

TRUMP: Wellicht geen van beide. Wellicht geen van beide. Ik heb gezegd, kijk, heb ik gezegd, Donna Brazile heeft informatie, en ze heeft informatie over Hillary’s debatvragen. Waarom biedt ze geen excuses aan, heb ik gezegd. Donna Brazile (politiek analiste bij CNN en Democrate. Volgens Wikileaks is gebleken dat ze tijdens de Democratische voorverkiezingen minstens één debatvraag vooraf aan het Hillary-kamp heeft doorgespeeld, nvdr.) heeft toegegeven dat het klopte. Ik heb gezegd dat de verkiezingen tegen Bernie werden gemanipuleerd. Een hoop mensen is het daarmee eens, een hoop mensen is boos omdat ik dat heb gezegd.

Daar scoort u wel een paar punten. Maar u moet toch toegeven dat sommige van uw verklaringen simpelweg onwaar zijn. Zo hebt u een verband gelegd tussen de vader van Ted Cruz (Republikeinse tegenkandidaat) en Lee Harvey Oswald (moordenaar van president John F. Kennedy, nvdr.).

TRUMP: Wel, dat stond in de krant. Nee, nee, ik vind Ted Cruz aardig, hij is mijn vriend. Maar het stond in de krant. Het lag niet aan mij, ik heb dat niet gezegd, ik heb naar een krant verwezen. Een artikel over Ted Cruz waarin werd verwezen naar een krantenbericht met een foto van Ted Cruz, zijn vader, en Lee Harvey Oswald, aan de ontbijttafel.

FACTCHECK Trump verwijst naar een oud artikel in het roddelblad National Enquirer, dat wordt geleid door een acoliet van Trump. Het artikel toont een korrelige zwart-witfoto waar weinig uit op te maken valt. Het werd als een hoax ontmaskerd, lang voordat Trump het tijdens de Republikeinse voorverkiezingen oprakelde.

Het is wel kwetsend.

TRUMP: Wil je zeggen dat ik mijn excuses moet aanbieden? Ik citeer gewoon maar de krant, net zoals ik die andere keer die rechter citeerde, rechter Napolitano (Justitieanalist bij Fox News. Hij beweerde dat Britse inlichtingendiensten Obama hielpen om Trump te bespioneren, nvdr.). Ik citeerde rechter Napolitano, zoals ik ook Bret Baier (presentator van Fox News, nvdr.) citeerde, ik bedoel dat Bret Baier het woord ‘wiretap’ vermeldde. Hij kan dat nu wel ontkennen, of wat het ook is wat hij nu doet, weet je. Maar ik heb Bret Baier in de gaten gehouden, en hij heeft dat woord gebruikt. Ik heb veel respect voor rechter Napolitano, en hij heeft gezegd dat hij uit drie bronnen dingen heeft vernomen die mij gelijk geven. Ik weet niet waar hij er intussen mee gebleven is. Maar ik citeer zeer gerespecteerde mensen van zeer gerespecteerde televisiezenders.

FACTCHECK Fox News-presentator Shep Smith verklaarde dat de zender ‘geen weet heeft van enig bewijs dat de huidige president van de VS werd gesurveilleerd’. Ook Bret Baier ontkent dat hij bewijzen heeft om Napolitano’s beweringen te staven.

Het is de gewoonte dat mensen in uw positie in het Oval Office niets zeggen tenzij ze de feiten kunnen staven.

TRUMP: Wel, ik niet, wel, ik denk, ik zeg niet, ik citeer, Michael, ik citeer zeer gerespecteerde mensen van grote televisiezenders.

Hebt u het hoofdartikel op de opiniepagina van The Wall Street Journal van vandaag gelezen? (een snerend stuk over Trumps gebrek aan respect voor feiten en de waarheid, nvdr.)

TRUMP: Ik vond het, ik vond het een schande dat ze zoiets durfden te schrijven.

Maar laten we toch even meegaan in hun hypothese. Stel dat u het land of de wereld moet meedelen dat er zich een ernstig probleem inzake nationale veiligheid heeft voorgedaan, en…

TRUMP: Het land gelooft me. Hé, twee avonden geleden ging ik spreken in Kentucky, in een basketbalstadion voor 25.000 mensen. Er was geen stoel meer vrij, ze hebben mensen moeten weigeren. Vier nachten geleden was ik in Tennessee. Weer voor een vol huis, ze hebben duizenden mensen moeten wegsturen. Dat heb je toch gezien. Heb je dat niet gezien?

Jawel, ik heb het gezien.

TRUMP: Het land pikt het niet, de media zijn fake. En The Wall Street Journal maakt daar deel van uit.

Oké. Kennelijk maalt u niet om geloofwaardigheid, u gelooft niet dat die wordt ondermijnd wanneer u verklaringen lanceert op basis van anonieme bronnen die later vals blijken te zijn.

TRUMP: Maar geef dan een voorbeeld! Ik bedoel, echt waar.

Volgens Fox News…

TRUMP: Brexit. Wacht eens even. Ik heb de brexit voorspeld. Wat ik over de NAVO heb gezegd, was juist, mensen betalen hun rekeningen niet. Verschrikkelijk dat je dat zegt, vond iedereen. Maar ze hebben moeten toegeven dat het klopt. En toen Duitsland hier was, heb ik gezegd, we gaan uitstekende relaties hebben met Duitsland, maar je zult je NAVO-rekeningen moeten betalen, en dat hebben ze niet eens betwist, oké. Dus wat heb ik gezegd dat niet klopt? Iedereen, ik werd door iedereen belaagd over de NAVO, en nu zeggen ze allemaal dat ik gelijk had. Ik werd aangevallen over de brexit, toen ik heb gezegd, lang voor de dag zelf, en de dag ervoor, maar ik heb gezegd dat de brexit zou gebeuren. En ik werd uitgelachen, en het bleek dat ik gelijk had. Ik kreeg de wind van voren toen ik voorspelde dat de brexit zou gebeuren. Vergeet niet dat Obama zei dat het Verenigd Koninkrijk zichzelf helemaal buitenspel zou zetten. En ik heb over Zweden gesproken, en misschien was er wel wat verschil, maar ’s anderendaags, of twee dagen later, hadden ze daar in Zweden wel massale rellen, precies waar ik over gesproken had, ik had het dus bij het rechte eind.

FACTCHECK Duitsland spendeert inderdaad maar 1,2 procent van zijn bbp aan de NAVO, in plaats van de beloofde 2 procent. Bij het bezoek van bondskanselier Angela Merkel aan Washington zou Trump haar letterlijk een factuur van 345 miljard euro in handen hebben gestopt wegens ‘achterstallige betalingen’, maar volgens de Duitse minister van Defensie, Ursula Von der Leyen, heeft Duitsland geen uitstaande schuld. Ivo Daalder, permanent vertegenwoordiger bij de NAVO onder de regering-Obama, tweette uitgebreid de fouten in Trumps redenering over de werking van de organisatie.

Maar in die uitspraak zei u: kijk eens naar wat er vrijdag in Zweden is gebeurd. Nu komt u vertellen dat u verwees naar gebeurtenissen die zich de dag nadien hebben voorgedaan.

TRUMP: Nee, ik zeg dat ik gelijk heb. Ik heb het over Zweden. Ik zeg daarover dat het heel triest is wat Zweden zichzelf heeft aangedaan, dat is wat ik wil zeggen. Dat is wat ik wil zeggen. Formuleer het zoals je het wilt. Een dag later hadden ze een afgrijselijke, afgrijselijke rel in Zweden en je hebt gezien wat er gebeurde. Ik heb over Brussel gesproken, ik haalde de voorpagina van The New York Times met die verklaring. Ik zei: Brussel is niet meer wat het geweest is, heel droef wat er met Brussel is gebeurd. Ik werd compleet afgekraakt. Niet veel later was er die grote aanslag op Brussel. Een jaar geleden is het nu. Precies een jaar geleden. En dus zeggen mensen nu: Trump had gelijk. Wat moet ik nog meer vertellen? Ik heb de neiging gelijk te hebben. Ik ben een instinctieve persoon, ik ben nu eenmaal iemand die weet hoe het leven in elkaar zit. Ik zei dat ik de verkiezingen zou winnen, en ik won de verkiezingen, in feite was ik tijdens de hele race de nummer één, tijdens de voorverkiezingen, vanaf de dag dat ik mijn kandidatuur bekendmaakte, ik was de nummer één. En The New York Times en CNN en al de rest, ze hielden hun polls, die extreem negatief waren, en ze bleken er allemaal compleet naast te zitten, en mijn eigen polls toonden aan dat ik zou winnen. We geloofden dat we de verkiezingsnacht gingen winnen.

Dus toen u...

TRUMP: En Time Magazine, dat me schofterig behandelt, terwijl het duidelijk is dat ik doe verkopen. Ik veronderstel dat ook dit weer de cover haalt? Ja toch? Covers, niemand haalde ooit meer covers dan ik.

Ik vrees dat u in Richard Nixon uw meerdere moet erkennen. Maar hij bleef langer op post, dus u hebt nog tijd.

TRUMP: Oké, in orde, ik ben zeker dat ik zal winnen.

FACTCHECK Het record is nog veraf. Trump haalde 11 keer de cover van Time, Nixon liefst 55 keer. Meermaals vanwege Watergate.

Maar als je het even op een rijtje zet: Comey die getuigt dat hij noch het ministerie van Justitie informatie heeft die uw tweet bevestigt, de baas van de NSA die hetzelfde komt zeggen, de claim van rechter Napolitano…

TRUMP: Op de voorpagina van The New York Times, oké? Het staat in de titel op de voorpagina. En ik zou willen dat je officieel – ik weet wel dat je een negatief artikel gaat schrijven, want dat doen jullie altijd – dat je officieel schrijft: afgeluisterde data gebruikt in onderzoek Trump-medewerkers. Oké. Afgeluisterde data gebruikt in onderzoek Trump-medewerkers. Oké? Kun je dat alstublieft opschrijven? Voorpagina, 20 januari. In hun latere edities, op het internet, hebben ze dat er allemaal uit gegooid. Ze hebben het eruit gegooid. Oké? Maar zo is het nu eenmaal. En nu hebben ze juist een persconferentie gegeven waar het is uitgekomen. Kijk maar, kijk maar.

Dat is iets anders…

TRUMP: Ik bekritiseer niemand, ik zeg alleen maar.

… dat is iets anders dan een president die u laat afluisteren.

TRUMP: Wel, ik weet niet waar die taps vandaan kwamen. Ze kwamen ergens vandaan. Dat is wat ze zouden moeten uitklaren. En weet je, het echte verhaal hier, dat zijn de lekken. Oké? Daar schrijven jullie niet over. Maar het echte verhaal hier is: wie heeft de naam van generaal Flynn (nationaal veiligheidsadviseur die ontslag moest nemen vanwege ongeoorloofde contacten met de Russische ambassadeur, nvdr.) gelekt? Wie heeft dat gedaan, en wie heeft mijn gesprekken met Australië gelekt, en wie mijn gesprek met Mexico? In mijn ogen, Michael, is dat het verhaal. De verantwoordelijken voor die lekken, die zijn walgelijk. Dat zijn verschrikkelijke mensen.

Blijkbaar wordt ook daar een onderzoek naar gevoerd.

TRUMP: Wel, dat zou moeten, want daar heb je de hele, wie had kunnen denken, je bent aan het praten met de leider van Mexico, de leider van Australië, of generaal Flynn, die was, ze worden niet verondersteld dat te lekken. Dat is hoogst vertrouwelijke stuff. Geheim, dat is geheim. Als je dat lekt, vlieg je de gevangenis in. En wie lekt zoiets? Het echte verhaal is, ze moeten hun werk doen, de inlichtingendiensten moeten uitzoeken wie de verantwoordelijken voor de lekken zijn. Want weet je waarom? Als de zaken uit de hand lopen in Noord-Korea met alle problemen die we daar hebben, in het Midden-Oosten, ik bedoel, die informatie mag echt niet lekken. En het zullen diezelfde mensen zijn, de mensen die er al zaten onder de regering-Obama, want hij had ook veel lekken. Maar de inlichtingendiensten moeten achterhalen wie die mensen zijn. Want het belangrijkste verhaal hier, dat is wie de verantwoordelijken zijn voor het lekken van geheime informatie.

Maar ik kan er niet omheen: er is toch wel degelijk een geloofwaardigheidsprobleem. Stel dat de inlichtingendiensten morgen poneren dat zus of zo de bron is van de lekken. Wat moeten we daarmee, als u hier blijft herhalen dat u de inlichtingendiensten niet gelooft wanneer ze zeggen dat ze uw tweet niet kunnen bevestigen.

TRUMP: Ik zeg niet, nee, ik verwijt niets. Eerst en vooral, ik schakel Mike Pompeo in (Tea Party-Republikein, door Trump benoemd tot directeur van de CIA, nvdr.), ik schakel senator Dan Coats in (door Trump benoemd als DNI, Director of National Intelligence, nvdr). Dat zijn geweldige mensen. Ik denk dat ze geweldige mensen zijn die zullen... Ik heb alle vertrouwen in hen. Dus hopelijk worden de zaken uitgeklaard. Maar ik heb een zootje geërfd, ik heb in heel veel opzichten een zootje geërfd. Ik heb een zootje in het Midden-Oosten geërfd, een zootje in Noord-Korea, een zootje op de arbeidsmarkt, ondanks de statistieken, begrijp je, mijn statistieken zijn al beter, maar het zijn geen echte statistieken want er zijn miljoenen mensen die geen baan vinden, oké. En ook op het vlak van handel heb ik een zootje geërfd. Ik wil maar zeggen, we hebben zo veel, je kunt er het alfabet mee vormen.

FACTCHECK Dit is niet correct. Onder Obama zakte de werkloosheidsgraad van 10 naar 4,7 procent van de actieve bevolking, en waren er 75 opeenvolgende maanden met banengroei. Tegen het eind van Obama’s tweede ambtstermijn stegen de beurskoersen, het consumentenvertrouwen en de middenklasse-inkomens, en hadden de gezinnen de minste schulden sinds 2006. Trump heeft verkeerdelijk beweerd dat 94 miljoen Amerikanen geen baan kunnen vinden, maar de meesten willen er geen omdat ze met pensioen zijn, op school zitten, voor jonge kinderen zorgen of gehandicapt zijn.

TRUMP: Maar dat is het verhaal. Hé kijk, ondertussen, denk ik toch, ben ik nog niet zo slecht bezig, want ik ben de president en jij niet. Zie je. Doe iedereen de groeten, oké?

Dank u wel, meneer de president.

© Time Inc. Alle rechten voorbehouden.


Knack, 29-03-2017 (Michael Scherer, factchecking Erik Raspoet)