'Al meer dan tien jaar verstuurt de politie haar flitsboetes eigenlijk op een onwettige manier. ‘Symptomatisch voor hoe men omspringt met privacy.’
Verkeersboetes op *basis van een nummerplaat zijn onwettig.’ Het nieuws over vier arresten van het Hof van Cassatie moet hardnekkige snelheidsduivels als muziek in de oren hebben geklonken.
Maar concluderen dat Cassatie hen een vrijgeleide geeft, zou te ver gaan. Wel geven die arresten aan hoe laks er (zelfs) door de politie wordt omgesprongen met privacyregels.
Wat is nu precies het probleem? De hoogste rechtbank van ons land oordeelt dat een aantal verkeersboetes ongeldig is omdat de politie de bestuurder heeft geïdentificeerd via de nummerplaat, zoals meestal het geval is bij flitsboetes.
Om de boete op te sturen naar de hardrijder, is die nummerplaat nochtans het enige aanknopingspunt voor de politie. De gegevens over alle nummerplaten zitten in één grote databank: de Kruispuntbank van Voertuigen. Dus lijkt het niet meer dan logisch dat de politie in die databank op zoek gaat naar de eigenaar.
Ex-rijkswachter
Maar daar heb je wel een machtiging voor nodig. En die heeft de politie niet. Alleen de Privacycommissie kan die verlenen, maar de politie heeft er blijkbaar nooit bij stilgestaan om een aanvraag te doen, moest het Hof van Cassatie vaststellen. Dat was nochtans noodzakelijk sinds een wet uit 2003.
De rechtbank werd op dat hiaat gewezen door de advocaten van enkele hardrijders die hun flitsboete aanvochten. Eén van hen, advocaat Henri Berkmoes, was overigens jarenlang rijkswachter en tot september vorig jaar actief als directeur-generaal van het Comité P, dat toezicht houdt op de politiediensten. Het gevolg is dat de verkeersboetes waartegen werd geprocedeerd ongeldig zijn. Een politierechtbank zal zich nu opnieuw over deze specifieke boetes moeten buigen.
De uitspraken van Cassatie mogen dan wel richtinggevend zijn, er bestaat in ons land geen ‘precedentenrecht’ waarbij één uitspraak de hele wereld op haar kop kan zetten. Berkmoes is de eerste om de impact van deze arresten tot de juiste proporties te herleiden. ‘Niet alle verkeersboetes vervallen nu vanzelf’, zegt hij. ‘Dat doen ze alleen als je de moeite doet om ze aan te vechten, desnoods tot in Cassatie.’
Maar de arresten zijn ook geen futiliteiten. Het staat iedereen vrij om met deze arresten in de hand naar de rechtbank te trekken. In Leuven pakte dat argument gisteren alvast niet: daar vond de politierechter dat een man toch zijn boete moest betalen.
In theorie zouden de arresten voor strafonderzoeken tot problemen kunnen leiden. Als een inbreker wegvlucht met een voertuig waarvan enkel de nummerplaat is gezien, bijvoorbeeld, en dat de start is voor een onderzoek door de politie. Maar ook daarbij geldt dat het afhangt van de beoordeling van de rechter of er een kink in de kabel is.
DIV zei ook niets
Zonder twijfel is het arrest een harde dobber voor de politie. Die diende gisteren in allerijl een aanvraag tot machtiging in. De Privacycommissie kwam daarover ’s namiddags nog samen, maar nam nog geen beslissing.
Tot voor gisteren vond de politie het dus niet nodig om toestemming te vragen voor de toegang. Maar evengoed heeft de Dienst Inschrijvingen Voertuigen (die de databank met nummerplaten beheert) ook niet tegen de politie gezegd dat ze niet zomaar in de databank mag neuzen.
‘Net dat is het storende aan heel deze zaak’, zegt John Maes, voorzitter van de commissie strafrecht bij de Orde van Vlaamse Balies (en lid van hetzelfde kantoor als Berkmoes). ‘Niemand heeft al die jaren opgemerkt dat er een probleem was. Dat is toch pijnlijk? Natuurlijk moet de politie middelen hebben om verkeersovertreders te klissen of om criminaliteit te bestrijden, maar daarvoor moeten we niet alles opofferen. Ze hebben zich evengoed aan de regels te houden. Ook inzake privacy.’
Bron:
http://www.standaard.be/cnt/dmf20161215_02629375
Eigen mening: De privacywetgeving is al meerdere jaren een actueel thema door nieuwe technologieën zoals drones, en de opkomst van sociale media. Mensen zijn gericht op hun privacy, maar langs de andere kant willen ze zo veel mogelijk in de privacy van anderen binnenkijken. Het opstellen van een privacywet is dan ook niet zo vanzelfsprekend. Er komt heel veel bij kijken. Toch mogen we van politie verwachten dat zij die regels kennen. Het is dan ook erg pijnlijk dat niemand dit heeft opgemerkt. Ook politie moet zich aan de regels houden. Gaan zij hiervoor bestraft worden?