Europa moet Oekraïne steunen in zijn conflict met Moskou om aardgas


Rusland en Oekraïne laten hun gasoorlog zo hoog oplopen dat niet alleen hun onderlinge verhouding verslechtert, maar bovendien de gasleveranties aan Europese landen in gevaar komen. Dat valt vooral Moskou te verwijten.


De Russische gasmonopolist Gazprom begon gisteren met het dichtdraaien van de gasleiding naar Oekraïne, omdat Moskou en Kiev het niet eens zijn geworden over de prijs die Oekraïne voor het Russische gas moet betalen. Gazprom had aangekondigd leveranties per 1 januari te staken, als Oekraine niet bereid zou zijn normale marktprijzen voor het Russische gas te betalen. Voor Oekraïne zou dat neerkomen op een prijsverhoging met meer dan 300 procent.

Op het oog is de eis dat er een normale prijs wordt betaald voor het gas geen onredelijke. Oekraïne kreeg, net als andere delen van de voormalige Sovjet-Unie, het Russische gas tot nu toe voor een prikkie, onder meer omdat het een belangrijk doorvoerland is voor Russisch gas. Via de gasleiding door Oekraïne levert Rusland gas aan verscheidene Europese landen, waaronder zijn belangrijkste klant: Duitsland.

Het zou goed zijn als er voor het gas inderdaad een marktconforme prijs werd betaald, en voor de doorvoerdiensten een normale vergoeding. Oekraïne ontkent dat ook niet. Kiev vindt alleen dat de verhoging van de gasprijs over vijf jaar moet worden uitgesmeerd.

Moskou weigert dat. En die weigering heeft weinig te maken met het zo logische streven naar normale prijsvorming. De Russische president Poetin gebruikt het gas als politiek machtsmiddel. Zo blijft hij Wit-Rusland van goedkoop gas voorzien, omdat die republiek bereid is geweest haar gasnet aan Moskou over te doen. Oekraïne weigert dat, en lijkt daarvoor nu te worden gestraft. Bovendien kunnen we ons niet aan de indruk onttrekken dat Oekraïne op de vingers wordt getikt omdat die met zijn gezicht naar Europa is gaan staan en met de rug naar Moskou.

Als Gazprom de kraan dichtdraait, zal Oekraïne gas aftappen dat bestemd is voor afnemers in Europa, zo heeft Kiev gedreigd. Daarmee is de ruzie tussen de voormalige sovjetrepublieken een zaak geworden van de Europese Unie. De EU moet hard aandringen op een oplossing van het conflict. Waar die oplossing ligt is helder: een marktconforme gasprijs is prima, maar wel met een ruime overgangstermijn. Kiev verdient steun in zijn strijd tegen Moskou.


Trouw, 02-01-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB