Na het fysieke het verbale geweld


Intimideren en beledigen van spelers en scheidsrechters is lang geduld. KNVB en politie grepen niet in: ze waren te druk met inperken van het supportersgeweld, zegt voetbalhistoricus Gerrit Valk.


ALKMAAR - ,,Stuitende spreekkoren zijn puur spelbederf'', zegt Valk, ,,waar maar één straf op staat: rode kaart!'' Dus: wedstrijd staken voor een tijdje of definitief, zoals zaterdag bij ADO Den Haag-PSV.

De oud-PvdA-parlementariër promoveert binnenkort op het betaalde voetbal. Uitvergroot heeft hij zijn club, AZ uit Alkmaar.

Valk: ,,AZ had in de jaren '70 een rechtsbuiten, Willem de Jager. Een hele goeie, maar makkelijk uit zijn evenwicht te brengen. Dat voelde het publiek. Als ie miste, werd geroepen: Weg met De Jager, Leve het Konijn!'' Nu zou dat niet als kwaadaardig spreekkoor gelden. Maar Willem kwam geen lantarenpaal meer voorbij.''

Anderen inspireert het juist. Valk: ,,Spits Kees Kist werd in verband gebracht met het in brand steken van zijn sportzaak. 'Keessie is een pyromaan' klonk het van de Ajax-tribunes. De scheidsrechter legde de wedstrijd stil. Kist zei: scheids, doorspelen. Hij scoorde met een formidabel afstandsschot en liep met opgestoken vinger langs het Ajax-vak.''

Spreekkoren kunnen niet door een scheidsrechter worden beoordeeld, vindt Valk. Die moet zich concentreren op de wedstrijd. Het zou een taak moeten zijn voor de vierde KNVB-official. Op welke grond zou die een wedstrijd moeten platleggen. Valk: ,,Dat is lastig. Je moet het zo zien: als een belediging puur spelbederf is, zoals het bij voortduring zingen dat de vriendin van Ajax-speler Van der Vaart een hoer is.''

Valk zegt dat supporters vindingrijk zijn, als het gaat om het bedenken en uitdragen van uitdagende spreekkoren. Van HiHaHondenLul, maakten ze al HiHa-Onbenul. Zo zijn de uitingen richting de Marokkaanse speler Ali Elkhattabi uiterst subtiel beledigend. Er wordt geroepen: 'Elkhattabi je moeder heeft een snor'. Maar dat kan net zo goed worden veranderd in je moeder is een snol of je moeder heeft zo'n lol.

Bij racistisch gezang of geschreeuw is het stopzetten van de wedstrijd een zaak van openbare orde, vindt Valk. Ook daar ligt het niet simpel. ,,Oerwoudgeluiden bij zwarte spelers, wat moet je ermee? Het moet echt op de man gespeeld zijn. In Engeland hebben ze er een antwoord op, dat hier ook kan. De camera laten registreren wie wat zingt en degene die strafbare kreten slaakt vervolgen.''

Deskundigen kunnen aan de beelden aflezen welke grofheden worden geuit. Valk: ,,De massale vechtpartijen zijn nu aardig onder controle. Nu wacht de klus het verbale geweld de kop in te drukken. Met identieke middelen: wie roep X is een hoerenjong, krijgt een boete, misschien celstraf, maar zeker een stadionverbod.''

Trouw, door Louis Cornelisse, 18-10-2004

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB