Nieuwste Spielberg ’anti-Israël’


Steven Spielbergs nieuwste film ’Munich’ over de Israëlische vergelding voor de moord op elf van zijn atleten tijdens de Olympische Spelen van 1972 gaat vandaag in Amerika in première. Hij zou ’anti-Israëlisch’ zijn en terrorisme bagatelliseren.


De film volgt de Israëlische geheim agenten die alle Palestijnen opsporen en doden, die verantwoordelijk zijn voor de gijzelingen en moorden van 1972 in München. Hij laat zien hoe wraak een doel op zichzelf wordt, hoe die ook Israëliërs corrumpeert en dat die leidt tot nieuwe vergeldingsacties. En hij laat de Palestijnen uitleggen wat hen drijft.

Schande, roepen neoconservatieve commentatoren en webloggers in Amerika, soms zonder een voorvertoning bijgewoond te hebben. ,,De film doet of terrorisme en contraterrorisme hetzelfde zijn”, schreef Leon Wieseltier in weekblad The New Republic. ,,De film heeft geen plekje in zijn hart voor Israël.”

Andrea Peyser noemt ’Munich’ in dagblad The New York Post ,,een anti-semitische overpeinzing over Arabisch terrorisme en de staat Israël”. De columniste is woedend dat Spielberg München een Palestijns ’antwoord’ noemde. Een antwoord waarop? Wat is hen aangedaan? ,,Het bestaan van Israël soms?”

Uiteindelijk draait alle ophef niet zozeer om München 1972, maar om Amerika zelf en 11 september. Spielberg bedoelt zijn film als een parabel voor Amerika’s reactie op die aanslagen. De regering-Bush kan in Israël zien hoe contraterrorisme doorslaat.

Maar Spielberg snapt niets van de wereld van na 9/11, vindt columnist David Brooks. In zijn Midden-Oosten bestaan geen goed en kwaad, alleen twee partijen met bloed aan hun handen, die geweld moeten afzweren. Terwijl ’het kwaad’, het islamitisch radicalisme, bestaat. Geweld is het enige antwoord, aldus Brooks.

Waarom zegt de filmmaker dat hij niemand wil zwart maken, klaagt een ander. ,,Die ’luxe’ kunnen we ons niet meer veroorloven.” Op een bepaalde punt wordt ,,sympathie voor het kwaad ook een kwaad”.

Joodse kringen zitten in hun maag met de film. Spielberg is Joods en de grote man achter de stichting die getuigenissen van de holocaust vastlegt. Grote organisaties geven hem daarom graag het voordeel van de twijfel. Maar de rechtse Joodse Actie-alliantie wil een boycot.

Om niet onnodig te tarten, zette Spielberg geen grote publiekscampagne op. Hij vroeg ex-vredesgezant voor het Midden-Oosten Dennis Ross opinieleiders te vertellen hoe verantwoord de film is.


Mossad boos om ’onzin’

Regisseur Spielberg heeft alvast de campagne-adviseur van de Israëlische premier Sjaron ingehuurd. Hoewel ’Munich’ pas over een maand in Israël uitkomt, is de kritiek nu al niet van de lucht.

In kringen van de Israëlische inlichtingendienst, de Mossad, is men vooral kwaad omdat Spielberg zijn film baseert op een oud boek, ’Wraak’. Daarin klapt een oud-Mossad-agent uit de school over twijfels en slechte organisatie bij het Israëlische hitteam, dat de moordenaars uitschakelde.

Ze begingen daarbij fatale vergissingen. Zo knalden ze een onschuldige Marokkaanse kelner in het Noorse Lillehammer neer. Die scène zit niet in de film. Veel van wat de oud-agent beweert, klopt volgens Mossad-kringen niet.

Pr-adviseur Ejal Arad heeft voor Sjaron tal van campagnes gewonnen. Voor Spielberg heeft hij intussen al een paar voorvertoningen georganiseerd, onder meer met nabestaanden van de vermoorde Israëlische sportlieden.

Overigens blijft Arad tegelijkertijd gewoon doorwerken voor zijn baas Sjaron.


Trouw, 23-12-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB