Cohousingverbanden, energiecoöperaties, zelfplukboerderijen: het aantal burgercollectieven in Vlaanderen groeit als nooit tevoren. De Vlaming wacht niet meer op de overheid, de zuil of de markt om het voor hem te regelen.
Gezinnen die samenwonen in een vast cohousingverband, die samen een energiecoöperatie oprichten, die een zelfplukboerderij oprichten of een LETS-café. Als u de indruk hebt dat dergelijke burgerinitiatieven steeds vaker opduiken, bent u niet verkeerd. Het aantal burgercollectieven is sinds 2008 spectaculair gestegen, toont het eerste inventariserende onderzoek door denktank Oikos, samen met de universiteit van Utrecht.

Sinds 2008 is het aantal nieuwe burgerinitiatieven almaar toegenomen. Daar waar tussen 2000 en 2008 jaarlijks zo’n viertal initiatieven het licht zag, waren dat er in 2014 al 48. Alles samen telden de onderzoekers 480 burgercollectieven, verdeeld over tien sectoren. Voeding, wonen, energie, deeleconomie, milieu en duurzaamheid zijn de belangrijkste.

Crisis als turbo

Volgens Dirk Holemans van Oikos zijn er twee grote verklaringen. Vooreerst de psychologische tik die de financiële crisis heeft uitgedeeld, die werkte als een turbo. ‘Mensen hebben het gevoel dat ze de zaken in eigen handen moeten nemen omdat het huidige financiële systeem, maar ook het voedselsysteem, niet duurzaam is. De euro, bestaat die morgen nog wel?’

Daarnaast is de afstand tussen willen en kunnen door het internet en de smartphones veel kleiner geworden. ‘De kosten zijn op het vlak van communicatie en organisatie tot bijna nul herleid’, zegt Holemans. ‘Een voedselteam zonder het internet is simpelweg ondenkbaar.’

Bron: DS, 29/08/2016: http://www.standaard.be/cnt/dmf20160828_02443019

Eigen mening:
We zijn er de laatste jaren alleen nog maar op vooruit gegaan. Internet, smartphones en zeker ook de communicatie en organisatie van alles is sterk verbeterd en verminderd in prijs. Mensen beschikken dan ook over veel meer middelen om zelfstandig iets op te richten zonder dat daar nog veel steun van de overheid voor nodig is. Ik vind dit zeker en vast een positieve evolutie, mede omwille van het feit dat alles steeds complexer lijkt te worden en de mens vooral bij zichzelf nog zekerheid kan vinden. Het lijkt mij alsof de bevolking voor een groot stuk apolitiek is geworden het laatste decennium. Zeker door de economische crisis en de recentere vluchtelingenproblematiek heeft men kunnen zien hoe de regering op sommige vlakken teleurstellend heeft gereageerd. Daar komt nu dan nog de Brexit bij, waardoor veel mensen volgens mij onzeker zijn over de toekomst van Europa. Toch vind ik dat de overheidstussenkomst niet volledig mag verdwijnen, aangezien het principe van de verzorgingsstaat met haar nadruk op het welzijn van de burgers een belangrijk kenmerk van ons land is geworden en mensen dit op vlakken als gezondheid, onderwijs enzovoort, echt wel nodig hebben.