Cafeďne: reddende engel of stiekeme killer voor studenten?
http://www.standaard.be/cnt/dmf20160522_02301705
Er zijn maar weinigen die het kunnen: zonder ook maar één kop koffie of energiedrankje de blok door. Velen jagen de cafeďne met liters door hun keel. Maar helpt dat wel tijdens het studeren? En kan cafeďne een reddende engel zijn in de examens? Vijf vragen.
Welke positieve effecten heeft koffie en energiedrank op mijn blokkende lichaam?
‘De cafeďne in energiedranken en koffie kan zowel positieve als negatieve effecten hebben. Cafeďne heeft bij hoeveelheden vergelijkbaar met een ŕ twee kopjes koffie een stimulerend effect op de concentratie en prestatie’, zegt Ann Meulemans, deskundige voedingsleer aan de KU Leuven.
‘Het geeft een gevoel van verhoogde energie en verdrijft een gevoel van vermoeidheid. Ook verbetert cafeďne een klein beetje het geheugen, alertheid en motivatie. Grotere hoeveelheden geven geen extra effect.’
Zijn er ook gevaren?
‘Op de langere termijn is er wel een kans op negatieve effecten. Er ontstaan mogelijk problemen wanneer ze gebruikt worden als slaapvervangers. Energiedrankjes zijn geen oplossing voor vermoeidheid. Studenten luisteren daarom beter naar hun lichaam.’
‘Wie regelmatig te veel cafeďne binnenkrijgt, kan last krijgen van rusteloosheid, angstgevoelens, prikkelbaarheid, hoofdpijn, beven, duizeligheid, suizende oren en hartkloppingen. Te veel cafeďne kan het ook moeilijk maken om in slaap te vallen’, waarschuwt VIGeZ, het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie.’
Wanneer krijg ik 'te veel' cafeďne binnen?
‘Wat te veel is, verschilt sterk per persoon. Niet iedereen is even gevoelig voor de werking van cafeďne’, benadrukt Meulemans. ‘Als je alleen naar energiedranken kijkt geldt dit advies: ongeveer 4 blikjes energiedrank per dag of minder voor gezonde studenten.’
Vier cafeďnerijke producten is ook het voedingsadvies van het Voedingscentrum. Dat advies houdt er rekening mee dat studenten gemiddeld ook 100 milligram cafeďne uit andere bronnen binnenkrijgen (zoals thee, frisdrank of chocolade). ‘Gezonde volwassenen kunnen ongeveer 400 milligram cafeďne per dag innemen zonder dat er negatieve effecten te verwachten zijn.’
OPGELET. Dit geldt niet voor blokkende studenten uit het secundair onderwijs (13 tot 18 jaar). Voor hen is het advies: maximaal één blikje energiedrank per dag.
Het advies is ook niet bedoeld voor mensen die gevoelig zijn voor cafeďne. Bijvoorbeeld personen die lijden aan angstgevoelens, kunnen beter voorzichtig zijn met cafeďnerijke producten.
Zit er meer cafeďne in een energiedrankje dan in een kopje koffie?
‘In de meeste blikjes energiedrank zit ongeveer 80 milligram cafeďne. Dat is evenveel als in een gemiddeld kopje filterkoffie en ongeveer vier keer zoveel als in 200 milliliter cola. In een energyshot - zit 50 tot 200 milligram cafeďne.’
‘Vanwege de hoeveelheid suiker en de calorieën geldt echter: hoe minder energiedrank je neemt, hoe beter. Je kunt in plaats van energiedrank beter water, thee en koffie zonder suiker drinken', zegt Meulemans.
’s Avonds nog een stevige dosis cafeďne: helpt dat?
‘Wees ’s avonds voorzichtig met koffie en energiedranken. Mensen die niet gewoon zijn om cafeďne te drinken, nemen dat beter niet meer in na 15 uur’, zegt professor Johan Verbraecken, slaapexpert van het UZ Antwerpen.
‘Cafeďne blijft ook werken als je slaapt. Hierdoor slaap je waakzaam en oppervlakkig. Je kan ook last hebben van subtiele ontwakingen, die zorgen dat de kwaliteit van je slaap daalt.
Eigen mening: Persoonlijk drink ik nooit koffie of energiedrankjes, gewoonweg omdat ik het gevoel heb dat ik daar geen nood aan heb. Het verbaasd mij hoeveel studenten dit tijdens het studeren juist wel drinken daarom is het eens belangrijk dat het onderzocht wordt of het al dan niet wel helpt. Zoals blijkt uit het artikel heeft cafeďne toch wel enig positief effect bij het studeren. Het verhoogd het gevoel van energie en verdrijft het gevoel van vermoeidheid. Dat is natuurlijk zeer handig bij het studeren. De gevaren zijn er dan wel wanneer je te veel cafeďne drinkt op langer termijn. Misschien is het dan ook geen slecht idee om toch eens over sensibilisering te gaan nadenken? Vele examenperiodes duren toch wel enige tijd en als je alle dagen een grote hoeveelheid cafeďne binnenkrijgt, kom je misschien wel in die gevarenzone terecht.