Belgisch referendum over E.U.-grondwet?
 

Bang België ziet af van EU-referendum


Nederland besluit vandaag of er een referendum komt over de Europese Grondwet, juist nadat Belgie heeft besloten het niet te doen. Het zou extreemrechts, dat ageert tegen de komst van Turkije, in de kaart spelen.


BRUSSEL - De Vlaamse partij Spirit is een warm voorstander van het referendum. Toch heeft ze haar beslissende stem voor een referendum over de Europese Grondwet ingetrokken, uit angst dat extreemrechts met het onderwerp aan de haal gaat.

Ook Nederland heeft kopzorgen over de vraag of een referendum over de Europese Grondwet straks wel over de Europese Grondwet gaat.

Een persbericht van de links-liberale partij in december had nog zo'n stoere toon: ,,Spirit gooit de handdoek niet in de ring tegen het VB.'' VB is de afkorting waarmee ook andere Vlaamse partijen aangeven dat er geen verschil is tussen het Vlaams Blok en haar opvolger, het Vlaams Belang. Maar met name bij de liberalen en christen-democraten wordt er toch wel wat gelonkt naar deze electoraal zo succesvolle partij.

Spirit doet daar niet aan mee, wilde ze maar zeggen. Toch heeft het Vlaams Belang haar indirect schaak gezet. Spirit had de mening van de Belgen over de Europese Grondwet graag gehoord, maar niet als de volksraadpleging het vehikel wordt voor een haatcampagne tegen Turkije als kandidaat-lid van de Europese Unie.

,,Ik wil mijn politieke houding niet laten verkrachten door het VB'', zei Spirit-voorzitter Geert Lambert. Maar de andere Vlaamse liberalen, die van de VLD, voelen zich in de steek gelaten. ,,Nu kunnen mensen eindelijk eens zelf beslissen, en dan gaat het weer niet door'', aldus de partij van de Belgische premier Guy Verhofstadt. De sociaal-democraten van de SP.A, met wie Spirit bij de afgelopen verkiezingen eensgezind optrok, halen echter opgelucht adem. Zij waren toch al tegen, evenals de Waalse socialisten.

In Vlaanderen rees gisteren de vraag of Spirit zich nu heeft laten inpakken door het Vlaams Belang. Is de partij niet mans genoeg om het opportunisme van haar tegenstanders met een eigen sterk betoog te weerstaan? Maar ook in Nederland heerst grote twijfel over de vraag of een referendum over de Europese Grondwet wel hout snijdt.

De grootste twijfelaar is momenteel de fractie van de VVD in de senaat, waar vandaag hoofdelijk over de kwestie wordt gestemd. Volgens de partij gaat het adviserende en niet-bindende karakter van het referendum verloren door het feit dat sommige partijen de burgers nu al beloven dat ze de uitslag zullen naleven. Dan zou het referendum in feite dus wel degelijk bindend zijn, concludeert de VVD.

VVD-leider Van Aartsen kwam ook nog met een idee dat in België mogelijk de impasse tussen Spirit en het Vlaams Belang had kunnen doorbreken: Organiseer een apart referendum over de toetreding van Turkije tot de EU. Dan zou de angel er uit zijn bij het referendum over de Grondwet.

Maar tegenstanders van het referendum, waaronder senator Middelkoop van de ChristenUnie, stellen dat er zo veel onderwerpen zijn die het publiek eenzijdig kunnen beinvloeden: De euro, de samenstelling van de Europese Commissie, de vergoedingen voor europarlementariërs.

Dat impliceert dat de Europese Grondwet te ingewikkeld zou zijn voor een volksraadpleging. In elk geval ingewikkelder dan die ene centrale vraag, mocht het doorgaan: ,,Bent u voor of tegen een Europees grondwettelijk verdrag?''


Trouw, 25-01-2005

Bange kippen-politiek. Het cordon is overbodig aan het worden gezien dat de andere partijen nu toch als angstige beunhazen plooien (of vooroverbuigen) uit schrik voor het Belang.

Ik vraag mij af wat men hiermee wil bereiken. Nu niet dat het kiespubliek van SPiRiT mij zo bijzonder veel interesseert, maar welk signaal krijgen zij nu? En net alsof men hiermee het VB ook nog maar een klein beetje raakt, net het omgekeerde ja.

De Crem for President in 2008!

CD&V-fractieleider De Crem: "Begrafenis van Spirit"

CD&V-fractieleider Pieter De Crem was niet mild voor de "kazakkenkeerders" van Spirit.
Hoewel het VLD-wetsvoorstel formeel nog niet volledig van de baan is, werd vandaag in de kamercommissie voor Grondwetsherziening duidelijk dat er geen volksraadpleging komt over de Europese grondwet. Spirit liet zondag weten het initiatief niet meer te steunen en kreeg daarvoor in de Kamer de volle laag van de liberalen, de CD&V, het Vlaams Belang en Ecolo.

Spirit-voorzitter Geert Lambert herhaalde in de commissie de argumentatie die hij afgelopen weekend al opperde om zijn gewijzigde houding te verklaren. De partij pleitte tot voor kort voor de organisatie van een raadpleging, maar doet dat nu niet meer omdat ze vreest dat het publieke debat alleen nog zal draaien rond de toetreding van Turkije tot de Europese Unie en niet meer zal gaan over de toekomst van de EU en de Europese grondwet zelf.

Lambert stelde de campagne van het Vlaams Belang te hebben onderschat. Een raadpleging kan enkel wanneer een eerlijke discussie mogelijk is. "Hier gaat het echter niet over welk soort Europa we willen, maar met wie we een Europa willen", luidde het.

Spirit kreeg van de Franstalige liberalen en groenen het verwijt zich te laten leiden door een extreem-rechtse partij. "Schrikwekkend", noemde Marie Nagy (Ecolo) dat. "U laat zich gijzelen door extreem-rechts", verklaarde Hervé Hasquin (MR).

CD&V-kamerfractieleider Pieter De Crem was nog veel harder voor Spirit, ook al is zijn partij evenmin voor een volksraadpleging. "Dit is niet enkel de begrafenis van het referendum, maar ook van het links-liberalisme en van Spirit. Alle mooie beloftes en de principes die geïnspireerd waren op het ongenoegen van de bevolking zijn niet meer dan mooie woorden. U bent een partij van kazakkenkeerders die omwille van mandaten de principes ten grave draagt", zei De Crem, die eraan toevoegde dat Spirit simpelweg de boodschap kreeg van sp.a-voorzitter Steve Stevaert dat er van een raadpleging geen sprake kan zijn. "U zal een infofolder moeten laten drukken om uit te leggen waarom u van mening gewijzigd bent". (belga)

HLN 25/01/05 19u35

Mij lijkt het dat je met een referendum zeer goed moet oppassen. Er zitten veel praktische problemen aan.

In eerste instantie moet je in een referendum de kiezers een vraag kunnen aanbieden waar ze kunnen antwoorden met ja of neen. Al een eerste probleem denk ik. Is zeer beperkt;

Ook de manier van vraagstelling is zeer moeilijk in sommige gevallen.

Maar het grootste probleem zite er em in denk ik dat de kiezers vaak niet gaan stemmen op de vraag die een referendum stelt, maar eerder tegen of voor de politieke coalitie's die het beleid vormen. Dat is een ¨wezenlijk probleem aan referendums. Kijk naar de het referendum in Spanje over de EU-grondwet, waar veel mensen verklaarden op TV te stemmen tegen omdat ze tegen het beleid wilden stemmen. Dan ga je de geest van het referendum voorbij. Er wordt dan niet gestemd over de vraag EU-grondwet ja of neen, maar wel op de vraag, deze regering ja of neen.

Een referendum is in de theorie vaak heel mooi, maar praktisch is het volgens mij moeilijk verwezelijkbaar. Het lijkt op een directe democratie die in theorie zeer mooi is, en een utopie lijkt, maar praktisch gewoon niet haalbaar is.

Kwa referendums denk ik dat je als Belg zeker en vast ook eens moet terugdenken naar de geschiedenis. Jaren 50, de koningskwestie omtrent Leopold III. Was dit dan democratie?