Live uitgezonden moord? "Tijd voor een overheids-Facebook"
 

Een nieuw incident legt Facebook andermaal onder het vergrootglas. Facebook belooft beterschap en strengere controle na de live uitgezonden moord op zijn netwerk. Maar zijn die maatregelen afdoende? Onze Nederlandse collega's van de Volkskrant legden die vraag voor aan enkele experts.


Op de video is te zien hoe de 37-jarige Steve Stephens uit Cleveland zichzelf filmt in zijn auto. "Ik heb iemand gevonden die ik ga doden", zegt hij tegen de camera. "Ik ga deze man hier doden. Hij is nog oud ook." Stephens stapt vervolgens uit en vraagt een 74-jarige man de naam van zijn vriendin te noemen. Als het slachtoffer dat doet, vertelt Stephens hem dat deze vriendin de reden is dat hij wordt doodgeschoten. Een smeekbede helpt niet: Stephens schiet hem door het hoofd.

De video is onderdeel van een sinister drieluik. In de eerste upload om 14.09 uur (lokale tijd) vertelt Stephens dat hij van plan is een moord te plegen. Twee minuten later komt de video met de schietpartij online en om 14.22 uur start Stephens een live-uitzending waarin hij de moord bekent. De eerste melding komt kort om 14.27 uur binnen bij Facebook, kort na afloop van de live video.

Uiteindelijk haalt Facebook de video pas na een uur of twee offline, wat Facebook op harde kritiek is komen te staan. Het bedrijf was er maandag snel bij om beterschap te beloven: de beoordeling moet sneller en beter. Facebook is naar eigen zeggen erg afhankelijk van meldingen van zijn gebruikers bij het offline halen van materiaal. De pogingen om kunstmatige intelligentie hiervoor in te zetten zijn nog primitief.

Spiegel
De vraag is in hoeverre Facebook verantwoordelijk kan worden gehouden voor wat er op zijn netwerk gebeurt. Zelf heeft het bedrijf jarenlang volgehouden dat het slechts een spiegel is van de werkelijkheid, inclusief zijn donkere kanten, waarvoor het neutraal gereedschap biedt. Pas de laatste maanden is het bedrijf gaan schuiven, bijvoorbeeld bij het aanpakken van nepnieuws. Opperbaas Zuckerberg gaf vorig jaar, bij de introductie van Facebook Live, nog geen blijk van zorgen over de negatieve kanten. 'Omdat het live is, kan het onmogelijk worden opgeschoond. En juist vanwege dit livekarakter dwingt het mensen zichzelf te zijn.'

Volgens Zuckerberg is live video het perfecte medium om 'ruw en instinctief' materiaal te plaatsen. De eerdere incidenten met live uitgezonden verkrachtingen en een neergeschoten verdachte zetten deze woorden in een wat ander daglicht. Horen dit soort beelden er nou eenmaal bij of moet Facebook zijn verantwoordelijkheid nemen?

Jeroen van den Hoven - hoogleraar ethiek & techniek aan de TU Delft
"Facebook slechts een spiegel? Onzin. Facebook geeft iedereen een supermegafoon om alles ongefilterd de wereld in te slingeren. Daarmee grijpt Facebook echt in de wereld in, in de manier hoe we met elkaar omgaan. Bovendien: ook iemand die een spiegel ophangt, heeft zijn verantwoordelijkheid. Het gaat hier om de kwaliteit van de samenleving en de democratie. Als Zuckerberg al zijn mooie woorden in zijn manifesten serieus neemt, maakt hij hier werk van. En als dat betekent dat ze moeten stoppen met Facebook Live, dan zij dat zo."


Jan van Dijk - mediahoogleraar Universiteit Twente
"Helemaal stoppen met live video gaat me veel te ver. Ik zie Facebook Live als een stuk gereedschap dat voor goede zaken, maar ook voor slechte kan worden ingezet. Facebook is de laatste tijd wat aan het bijdraaien, onder druk van de politieke opinie, maar ik heb niet de indruk dat dat van harte gaat. Voor een bedrijf dat totale transparantie propageert is hun eigen geslotenheid nogal wrang. We zijn overgeleverd aan de regeltjes en algoritmes van Facebook, zonder dat we weten wat de regels precies zijn. Dát is het grote probleem."


Coen Simon - Filosoof en schrijver
"Technologie, en zeker die van de sociale media, is van invloed op de inhoud van onze publieke mening. Techniek is niet neutraal: techniek roept bepaald gedrag op. Bij deze moord is het publiek een onderdeel van de daad. Zonder het publiek bestaat deze actie niet. Maar mijn bezwaren zijn breder. Ik heb er moeite mee dat een grote commerciële organisatie als Facebook zo'n belangrijke publieke functie heeft. Het is de taak van de overheid de publieke ruimte veilig te houden. De overheid moet dus ook social media faciliteren, net zoals met de publieke omroep gebeurt. Een overheids-Facebook dus. Ja, ik ken de staat van dienst van de overheid op it-gebied, dus dit klinkt als een horrorscenario. Maar het is de enige oplossing."


Esther Keymolen - techniekfilosoof aan de Universiteit Leiden
"Facebook is méér dan een neutraal doorgeefluik en moet dus ook zijn verantwoordelijkheid nemen. 100 Procent veiligheid kan met livevideo niet geboden worden, maar Facebook kan absoluut meer doen dan nu het geval is. Het grootste probleem met Facebook is dat het niet transparant is over zijn regels. We moeten ze maar op hun blauwe ogen geloven als ze zeggen dat ze er alles aan doen. Met het aanpakken van nepnieuws zei Facebook lange tijd ook dat dit niet kon worden aangepakt. Dat was niet vol te houden. De eerste stap? Laat buitenstaanders maar eens meekijken, om zo inzicht in de procedures te krijgen."

BRON: De Morgen, 18/04/2017
http://www.demorgen.be/technologie/...ebook-b627b322/

Eigen mening: Ik vind dit schokkend, het is al redelijk raar dat Facebook nog steeds doorgaat met die live video's na al eerdere bedenkelijke incidenten. Ik denk dat het inderdaad tijd wordt dat Facebook iets korter op de bal gaat spelen en misschien net dat beetje meer controleert wat betreft de inhoud van sommige berichten of video's. Een soort neutrale commissie opstellen is misschien geen slecht idee, zo kunnen de berichten gefilterd worden en kunnen er ook geen discussies ontstaan of het wel dan rechtvaardig is dat bepaalde berichten of video's geband worden van de sociale netwerksite. Ik ben zeer benieuwd met welke maatregels of oplossingen Facebook gaat komen.