Turken leren zoetjesaan bij
 

Turks leger buigt voor Europees hof


De maatstaven van de Europese Unie sijpelen door in alle segmenten van de Turkse maatschappij. Ook het onvermurwbare Turkse leger ontkomt niet aan discussie over alternatieve dienstplicht.
Het Europese Hof van Mensenrechten heeft Turkije veroordeeld wegens de slechte behandeling van een dienstweigeraar. Daardoor gloort er hoop voor honderdduizenden jonge mannen die niet willen dienen.


Osman Murat Ulke was de eerste Turk die om principiële redenen weigerde het leger in te gaan. Dat deed hij tien jaar geleden. Al die tijd werd hem het leven zuur gemaakt. Het ene na het andere proces werd tegen hem geopend. Hij heeft meermalen moeten zitten. En omdat hij nog steeds geen soldatenuniform heeft aangetrokken, telkens weigerde zich te onderwerpen aan de bevelen van zijn meerderen en bij de eerste de beste gelegenheid de kazerne verlaat, komt er geen einde aan zijn berechting.

Nu het Europese Hof Turkije heeft veroordeeld en de staat heeft gesommeerd een bedrag van elf duizend euro schadevergoeding te betalen aan Ulke, is voor het eerst een discussie op gang gekomen over jonge mannen die principiële bezwaren hebben tegen de dienstplicht. Een unicum, daar het leger de status van bijna-heilig heeft.

Deniz Baykal, leider van de sociaal-demokratische CHP, de grootste oppositiepartij, zei over deze nieuwe ontwikkeling: „Natuurlijk is het een grote eer om in het Turkse leger te mogen dienen. Maar we moeten er langzaam aan wennen dat dienstweigeren bespreekbaar wordt.”

Ook Mehmet Dulger, parlementariër van regeringspartij AK, voelt wel voor een regeling voor dienstweigeraars. „Het zal even duren voordat het Turkse volk zal accepteren dat een deel van de jonge mannen niet in dienst gaat. Maar willen we aansluiten bij de EU, dan dienen we een oplossing te vinden voor dit probleem. Ik denk aan alternatieve taken die deze jongens kunnen verrichtten. Ten dienste van het volk.”

Metin Ozalp (32), die al zes jaar geleden in dienst had moeten gaan, maar daaraan ontsnapte door zijn woonadres niet op te geven bij de gemeente, is opgetogen: „Ik heb werkelijk respect voor Ulke die al tien jaar strijdt voor zijn zaak. Ik zou het niet kunnen. Ik zou niet in de gevangenis willen zitten. Ik leef als een voortvluchtige, net als duizenden anderen. En ondertussen maar hopen dat ooit de dienstplicht wordt opgeheven. Ik ben erg blij met het vonnis van het Europese Hof. Het is veel beter om in een bejaardenhuis te werken dan in het leger te dienen.”


Trouw, 27-01-2006