Jongens doen bijna jaar langer over bachelor
 

Jongens doen bijna jaar langer over bachelor


Jongens studeren 9,5 maanden langer over hetzelfde bachelordiploma als meisjes. Ook blijken zowel jongens als meisjes jaar na jaar minder studiepunten op te nemen. Dat is niet altijd een goed idee.


Vlak voor de zomer kreeg de SP.A-fractie in het Vlaams Parlement cijfers van Minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) over de studievoortgang in het hoger onderwijs naar geslacht. ‘Daar zaten zeer grote verschillen in. Te groot om toevallig te zijn en naast ons neer te leggen’, zegt parlementslid Jan Bertels. Samen met fractiegenote Tine Soens ging hij dieper graven. Ze onderwierpen het evaluatierapport van het departement Onderwijs over het financieringsdecreet aan een grondige analyse. Daaruit blijkt nu dat jongens in de meeste bacheloropleidingen over de hele lijn slechter scoren dan meisjes. Ze doen er gemiddeld 9,5 maanden langer over om hun bachelordiploma te behalen. Jongens verdienen minder studiepunten terug per academisch jaar.

Er blijven enkele uitzonderingen, zoals de richtingen chemie en informatica, waar jongens beter blijven presteren dan meisjes. En de richtingen ingenieur en wiskunde, waar er geen noemenswaardig verschil is. Maar in de studies die als typisch vrouwelijk worden omschreven, zoals kleuter- of lager onderwijs en verpleegkunde, zijn de resultaten van jongens nog slechter dan in de richtingen die hen zogenaamd op het lijf geschreven zijn.

‘Dat was voor ons een complete verrassing’, zegt Tine Soens. ‘Dat meisjes het in sommige traditionele jongensrichtingen beter doen, wordt door de minister altijd verklaard vanuit hun extra motivatie. Je zou verwachten dat jongens die voor verpleegkunde of kleuterleraar kiezen, ook extra gemotiveerd zijn. Blijkbaar werkt het niet zo.’

Opvallend is dat jongens vanaf de masteropleidingen wél puike resultaten neerzetten. Meisjes lopen daar meer vertraging op. Jan Bertels: ‘Tijdens de masteropleidingen zijn er meer mondelinge examens. Er nemen daar ook meer mannelijke professoren examens af. Misschien laten meisjes zich sneller intimideren? Maar dat is puur giswerk.’


Voltijds studeren moeilijker

Een andere opvallende vaststelling die het tweetal deed: de totale studieduur neemt elk academiejaar met gemiddeld acht dagen toe. Dat geldt zowel voor jongens als meisjes. Dat komt doordat zowel jongens als meisjes minder studiepunten opnemen. Het gemiddelde is gezakt van 58,94 in 2009 naar 54,93 in 2014, terwijl een academiejaar normaal gezien 60 studiepunten omvat. Ook eerste generatiestudenten doen het nu vaker. ‘Het is kennelijk moeilijker geworden dan vijf jaar geleden om je voltijds met je studie bezig te houden’, zegt Soens. ‘Misschien wordt er meer bijgeklust? Het verhogen van het inschrijvingsgeld maakt het er natuurlijk niet gemakkelijker op. Minder studiepunten opnemen is overigens niet altijd zo’n goed idee: vanaf 45 punten en minder zakt het studierendement aanzienlijk.’

De SP.A pleit voor grondig onderzoek naar de oorzaak van al deze verschillen en fenomenen. ‘Hoe oplossingen zoeken, als we niet eens weten welke verklaringen er zijn’, besluit Soens.


DS, 23-09-2015 (Veerle Beel)

‘Om stoer te doen, zetten jongens zich af tegen school’
 

‘Om stoer te doen, zetten jongens zich af tegen school’


Jongens laten liefst niet merken dat ze hard werken voor school. Als ze goede punten halen, zijn ze slim. Als ze slechte punten halen, hebben ze niet gewerkt.


Jongens presteren vanaf het middelbaar onderwijs minder goed op school, zegt de sociologe Mieke Van Houtte (UGent). Daarmee bevestigt ze wat we in de weekendkrant schreven (DS 19 september).


Hoe komt dat volgens u?

‘Dat jongens het gemiddeld slechter doen, wordt sinds begin jaren negentig overal in het Westen vastgesteld. Vanaf toen was de emancipatiebeweging van meisjes voltooid. Ze begonnen de jongens zelfs te overtreffen. Een van de verklaringen was dat meisjes beter zijn.’


Gelooft u dat?

‘Nee, maar ik heb nog geen enkele andere goede verklaring gezien. Tenzij de theorie van onder*zoekers uit het Verenigd Koninkrijk, die “masculinities”, of jongensculturen bestuderen. Zij stellen dat de samenleving gefeminiseerd is en de scholen ook. Om hun mannelijkheid te bevestigen, zetten jongens zich af tegen de school.’


Goede punten halen is niet mannelijk meer?

‘Het is voor jongens niet cool om daar een inspanning voor te doen. Ze willen vooral niet dom overkomen. Halen ze goede punten, zoveel te beter. Zakken ze, dan hebben ze niet gewerkt. Het is dus een strategie die niet altijd efficiënt is. En soms is het windowdressing: ze werken wel, maar het mag vooral niet geweten zijn. We zien dat in alle milieus en alle schooltypes.’


Terug naar aparte jongensscholen?

‘Helemaal niet! We hebben het niet over twee duidelijk afgescheiden groepen. Het is meer een continuüm, waarbij sommige meisjes zich als jongens gedragen, en omgekeerd. Ook de culturele factor is belangrijk: je vrienden, de groep waartoe je behoort.’


Geldt dat niet voor meisjes?

‘Jawel, maar de druk op jongens is groter. Wellicht omdat mannelijke waarden – zoals leiderschap en autonomie – hoger gewaardeerd worden dan vrouwelijke. Meisjes mogen wel overhellen naar de mannelijke kant. Omgekeerd wordt dat van jongens veel minder gewaardeerd. Dan ben je snel een “mietje”.’


DS, 22-09-2015 (Veerle Beel)