actualiteitsforums - Wir sind das Volk

Wir sind das Volk

Angela Merkel betoogde gisteren mee in Parijs, zoals heel wat Europese regeringleiders. Betogingen hebben een grote rol gespeeld in haar leven en loopbaan. Het Oost-Duitse ‘Mädchen’ kon bondskanselier van een verenigd Duitsland worden omdat een goede kwarteeuw geleden mensen in Oost-Duitsland wekelijks de straat op gingen onder het motto Wir sind das Volk. De kreet was gericht tegen hun vrijheidsdodende communistische regime dat beweerde in naam van het volk te heersen.

Vandaag betogen weer Duitsers onder dat motto, ditmaal tegen wat ze zien als de ‘islamisering’ van hun land. En ditmaal is Angela Merkel niet gelukkig met die betogingen, georganiseerd door de beweging Pegida (Patriotische Europäer gegen die Islamisierung des Abendlandes). Ze riep haar landgenoten vorige week op er weg te blijven. Ze zei dat die zich op sleeptouw lieten nemen door mensen met ‘haat in het hart’.

Sharia4Belgium

Dat is nogal kort door de bocht. De Duitse tv-zenders brachten heel wat reportages over de betogingen. Allicht lopen daar lieden in mee van wie de bedoelingen democratisch niet zo zuiver op de graat zijn. Maar veel betogers zegden voor de camera’s dat ze niets tegen buitenlanders hebben, maar dat ze wel vonden dat de spelregels van de democratische Bondsrepubliek moesten blijven gelden. Net zo wordt in Frankrijk gezegd dat de waarden van de république *laïque gehandhaafd moeten blijven.

En juist op dat punt hebben de ‘nette’ partijen in onze landen veel te veel twee maten en gewichten gehanteerd. Op uiterst-rechts en radicaal-rechts regende het kritiek. Maar inbreuken op democratische waarden en geplogenheden door islamitische personen of organisaties werden te vaak vergoelijkt of verzwegen. Hoe lang kon bijvoorbeeld, in eigen land, Sharia4Belgium zijn gang niet gaan, ongeacht de waarschuwingen van straathoekwerkers? Veel te lang waren er de waarschuwingen voor of beschuldigingen van ‘islamofobie’.

Ook in de media heerste een aanzienlijke zelfcensuur over problemen met moslim-immigranten, om toch vooral geen ‘islamofobie’ en ‘racisme’ aan te wakkeren. En om ‘uiterst-rechts niet in de kaart te spelen’.

Maar net dat wordt een self-fulfilling prophecy. Als er jaren niet geluisterd wordt naar de reële problemen van de bewoners van moeilijke volkswijken, naar de ongerustheid over stokkende integratie of over islamistisch militantisme, dan is het niet verbazend dat die mensen soms bij valse profeten te rade gaan, zoals in een goed deel van Europa, tot nu ook in Zweden, gebeurt. Of dat ze uitschreeuwen: wij zijn het volk, luister toch naar ons.

Idem met het verdoezelen van feiten en gebeurtenissen die een deel van de moslimgemeenschap in een kwaad daglicht zouden kunnen stellen. Het enige wat men daarmee bereikt, is dat veel mensen het gevoel krijgen dat ze belogen worden. Waardoor een vertrouwenskloof ontstaat tussen de bevolking en de politieke elite, of tussen de bevolking en de elite tout court. Zeker de linkerzijde moet toch beseffen dat ze daardoor veel geloofwaardigheid verloren heeft bij bevolkingsklassen die juist tot haar aanhang behoorden. Dat is echt niet gezond.

Zoals andere Europese regeringsleiders zal Angela Merkel zich ook bezorgd afvragen welke weerslag de bloedige aanslag tegen Charlie Hebdo in eigen land zal hebben. Demagogen die ‘de islam’ als onverzoenbaar met onze democratie zien, zullen allicht ook in Duitsland garen (proberen te) spinnen bij het ‘Franse nine eleven’.

Twee gevaren

Daarom is het van levensbelang dat nu twee klippen vermeden worden. De ene bestaat erin ‘de islam’ zonder meer als intolerant en gewelddadig af te schilderen. De andere bestaat erin te doen alsof geweld door moslims ‘niets met de islam’ te maken heeft. Dat laatste is een vast refrein, van onze politieke leiders, van vertegenwoordigers van de moslimgemeenschappen en van de religieuze en politieke leiders in moslimlanden. Wanneer in naam van Allah hoofden afgehakt worden, meisjes verkracht of gruwelijk verminkt worden, zelfmoord- of andere terroristen bloedbaden aanrichten, dan weerklinkt telkens weer, reflexmatig, dat dit ‘niets met de islam’ te maken heeft.

Tja, als geweld in de naam van Allah ‘niets met de islam’ te maken heeft, dan hadden de kruistochten en de inquisitie niets met de katholieke Kerk te maken, en de pogroms in Rusland niets met het christendom. Want Jezus predikte toch naastenliefde, zelfs voor de vijanden? Je kan de perverse interpretaties van een leer niet loszien van de leer zelf. Anders verandert er nooit iets.

Waarom toch?

Het is daarom niet alleen normaal, maar hoogst nodig, dat de vraag gesteld wordt waarom er zoveel geweld in naam van de islam gepleegd wordt, door lieden die Koran-onderricht kregen in religieuze scholen en moskees. En het is vurig te wensen dat leiders en vertegenwoordigers van de moslimgemeenschappen in onze landen daarin het voortouw nemen.

Het is zeker waar dat de grote meerderheid van de moslims in onze landen vreedzaam is. Het zou goed zijn als ze vaker massaal hun afkeuring manifesteerden tegen elke vorm van geweld in naam van de islam. Dat zouden mooie betogingen zijn, waarin mensen uit alle gemeenschappen samen Wir sind das Volk roepen tegen elk militantisme, elk geweld dat democratische waarden ondermijnt. Dan zal het massale ‘Je suis Charlie’ van gisteren geen vluchtig moment van gedeelde emotie zijn.

DS, 12-01-2015 (Mia Doornaert)