Satelliet Galileo contra GPS
 

Europese satelliet Galileo gelanceerd


BRUSSEL, 28 DEC. Met de lancering van de eerste Galileo-satelliet Giove vanaf raketbasis Bajkonoer in Kazachstan is Europa vanmorgen begonnen aan een wedloop in de ruimte met de Verenigde Staten.


Om 6.19 uur Nederlandse tijd werd een Sojoezraket gelanceerd met aan boord de eerste Galileo-satelliet. Galileo moet het Europese alternatief worden voor het Amerikaanse Global Positioning System (GPS). Er is veel geld, prestige en macht mee gemoeid.

De Verenigde Staten zijn niet alleen bang voor de economische dreiging die van het Europese navigatie- en communicatienetwerk uitgaat. Het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van Defensie, had ook grote bezwaren tegen de Europese ruimteplannen omdat vijanden Galileo zouden kunnen gebruiken tijdens conflicten.

Het Europese systeem, dat zal bestaan uit dertig satellieten, moet een stuk nauwkeuriger worden dan het Amerikaanse. GPS is van oorsprong een militaire vinding. De Amerikanen kunnen GPS op elk moment dat zij dat willen, bijvoorbeeld in oorlogssituaties, uitschakelen. Als Galileo in 2010 operationeel wordt, verliezen de VS een deel van hun monopolie in de ruimte.

Galileo wordt in alle presentaties van Europese Unie met nadruk aangeprezen als een civiel project, een voorbeeld van wat Europese eendracht en techniek vermogen. Het moet in de toekomst bijvoorbeeld experimenten met rekeningrijden mogelijk maken. Ambulances zullen sneller en nauwkeuriger naar hun bestemming kunnen worden gestuurd. Maar niemand kan uitsluiten dat het systeem ook een rol gaat spelen in een Europees leger. De Franse president Chirac zinspeelde daar al eens op. Galileo, zei hij enkele jaren geleden, betekent dat Europa geen „vazal” meer hoeft te zijn van de Verenigde Staten.

Een groeiende groep niet-Europese landen heeft inmiddels besloten om mee te doen met Galileo, waaronder China, Israël en de Oekraïne. De kosten (3,4 miljard euro, waarvan tweederde van geïnteresseerde bedrijven moet komen) zijn een fractie van de mogelijk opbrengsten. Alleen al in Europa zou Galileo 150.000 banen opleveren.

Nederland was aanvankelijk niet zo enthousiast. Minister Zalm van Financiën was bang dat het te veel geld zou gaan kosten.

• ESA-website: www.esa.int


NRC, 28 december 2005