OPEC gekneld tussen verlies olie-inkomsten en massale niet-OPEC olieaanvoer
 

Een compromisoplossing tijdens de OPEC-meeting van 27 november wordt waarschijnlijk gevonden in een olieprijs die laag genoeg is om de Amerikaanse vloedgolf van schalieolie af te remmen, maar toch hoog genoeg om de begrotingen van de OPEC-landen niet te laten ontsporen. Zo’n compromis wijst voor de komende weken richting een olieprijs die schommelt tussen de 75 en 85 dollar per vat. Voor de langere termijn verwacht Koen De Leus, senior economist van KBC, een prijs van 80 à 90 dollar.

De publicatie door de Saoedi’s van de officiële verkoopprijzen maandagavond werd initieel door de financiële markten op een zucht van opluchting onthaald. De grootste producent van OPEC verhoogde haar Europese en Aziatische verkoopprijzen (of schroefde in ieder geval haar korting terug). De rust was evenwel van korte duur. De markt besloot zich vooral te focussen op de lagere verkoopprijs in de VS. De prijs voor een vat olie donderde lager van 86,7 dollar per vat Brent olie naar een bodem van 81,7 dollar woensdag.

Het naar omlaag halen van de Amerikaanse verkoopprijzen bewijst volgens sommige waarnemers dat de Saoedi’s het gevecht voor marktaandeel naar de VS hebben gehaald. Maar “voor mij is het allesbehalve duidelijk dat de Saoedi’s aansturen op een prijzenoorlog,” stelt oliespecialist David Duchi van KBC Asset Management. “De Saoedi’s exporteerden begin oktober nog maar een goeie 600 000 vaten richting VS versus 1,3 miljoen vaten in 2013 en nog 1,5 miljoen vaten in januari. Dus als ze marktaandeel willen beschermen, zijn ze rijkelijk laat! In 2013 stond Azië in voor 68% van de Saoedische olie-export, Europa 10% en Noord- en Zuid-Amerika 19%. Alles samen hebben ze dus de verkoopprijzen verhoogd!”

Hoe gaat het nu verder? Zet olie haar dalende trend verder? In de nabije toekomst wordt de oliemarkt gekenmerkt door een overaanbod van zowel binnen als buiten de OPEC met daartegenover een zwakke vraag. De huidige situatie van overaanbod kan enkel opgelost worden door het aanbod van de OPEC terug te schroeven. Het kartel zal daar eind deze maand over vergaderen in Wenen maar de huidige marktconsensus is dat er geen productiebeperking wordt doorgevoerd.

Een belangrijke reden voor een status quo is de slechte herinnering die Saoedi-Arabië heeft overgehouden aan de jaren 80. Saoedi-Arabië, het land met de grootste reservecapaciteit, schroefde toen eveneens haar olieproductie terug. Maar als gevolg van de aanhoudende daling, incasseerden de inkomsten van het Koninkrijk een dubbele oplawaai met een stevige recessie tot gevolg. Het Koninkrijk zal deze keer zeker niet in zijn eentje actie ondernemen.

Daarenboven speelt een productiebeperking met een daaruit voortvloeiende heropleving van de olieprijs vooral in de kaarten van de niet-conventionele olieproducenten. De marginale breakevenprijs, de minimaal benodigde prijs opdat een project rendabel is, schommelt tussen 50 à 70 dollar per vat voor diepwaterontginningen, voor schalieprojecten is dat 50 à 80 dollar en voor oliezanden 90 dollar. Bij een olieprijs van 90 dollar of meer blijft alles bij het oude en blijft de extra toevoerkraan van niet-OPEC olie wagenwijd open staan. Voor de handhaving van dat prijsniveau zou de OPEC na verloop van tijd opnieuw het mes moeten zetten in de eigen productie met bijkomend verlies van OPEC-marktaandeel tot gevolg.

Saoedi-Arabië kan anderzijds ook niet volledig doof blijven voor de verzuchtingen van tal van andere kartelleden. De kwart daling van de olieprijs sinds de piek van 115 dollar per vat in juni verplicht velen onder hen de uitgaven fors terug te schroeven om een volledige ontsporing van de begroting te voorkomen. Ook voor Saoedi-Arabië zelf ligt de geraamde olieprijs van 93 dollar per vat een stuk boven de huidige 82 dollar om in 2014 een begroting in evenwicht af te leveren. Maar met een overheidsschuld van 2,7% van het bbp en voor 750 miljard dollar aan buitenlandse muntreserves, kunnen de Saoedi’s een lagere olieprijs wel even verdragen.

Dit spanningsveld levert op korte termijn een mogelijk scenario op van volatiele olieprijzen die fluctueren tussen de 75 en 85 dollar per vat. Dat is laag genoeg om de spectaculaire groei van vooral nieuwe schalieboringen wat in te tomen. Verschillende schalie-olieproducenten hebben al aangeven de investeringsplannen iets terug te schroeven als WTI prijs onder 80 dollar blijft (WTI noteert vandaag aan 78 dollar per vat). Anderzijds is die prijs hoog genoeg om te voorkomen dat het gros van de OPEC-landen in financiële problemen zouden komen.

Ook op iets langere termijn zou de olieprijs rond die niveaus kunnen stabiliseren. Het aanbod van niet-conventionele bronnen zal langzaam afnemen, maar als gevolg van de typische varkenscyclus zal dit slechts zeer geleidelijk gebeuren. Daartegenover staat dat de gedaalde olieprijs de vraag kan opschroeven. Een duurzame daling met 10% van de olieprijs leidt na één jaar volgens berekeningen van JP Morgan tot een globale extra economische groei van 0,15 procentpunt. Blijft de olieprijs de komende maanden schommelen rond de huidige niveaus, dan geeft dit de wereldeconomie een duw van 0,3 procentpunt in de rug. De vraag trekt aan en herstelt de balans. Een olieprijs van 80 à 90 dollar per vat zit dan zeker in de kaarten.

Bron: http://www.standaard.be/cnt/dmf20141106_01361990
Datum: 6/11/2014
Mening:
De crisis is duidelijk ook voelbaar geweest voor de olieproducenten. De tijden dat ze zo maar een prijs konden zetten is dus ook voorbij. Volgens mij heeft het investeren in groene energie ook een invloed gehad op de prijs van een vat olie. Dat verraad ook het overaanbod van de olie. Al is het echter wel belangrijk om niet te kwistig met de olie om te gaan, aangezien olie geen onuitputbare bron is.
Het is volgens mij ook van belang dat de kartels duidelijke afspraken maken over de productie en de prijs. Zeker omdat vele van de olielanden voornamelijk olie als exportproduct hebben. Wanneer deze landen in de problemen gaan komen, denk ik, dat de volgende crisis een oliecrisis zal worden i.p.v. een bankencrisis, omdat de prijzen fors zullen stijgen. Wat zeer nefast gaat zijn voor de welvaart, aangezien dat we voor de meeste producten olie nodig hebben voor zowel het productieproces als het transport.