We leven boven onze stand...
 

Boven onze stand - In een 4x4 ontpopt een keurige dr. Jekyll zich tot een gemene meneer Hyde


RESPECTEER onze hobby, zei een adept van 4x4-auto's uit de Kempen zaterdag in deze krant. Ja, Renaat Landuyt vindt de Volvo XC die hij in zijn kabinetsgarage heeft aangetroffen wel een ,,strontauto'', maar de Kempense hobbyist wil er vast niemand kwaad mee berokkenen. Waarom zouden we deze mens dan zijn pretje niet gunnen?


Wel, misschien hierom. Omdat de aarde dat niet kan dragen.

De auto waarover Landuyt zoveel te mopperen heeft, verbruikt volgens de constructeur twaalf liter benzine per honderd kilometer. Het ding is nu eenmaal groot en zwaar. Bovendien haalt een terreinwagen niet het fraaiste in de mens boven. Want, zo telde de Kortrijkse politie uit, verontrustend veel keurige dr. Jekylls ontpoppen zich achter het stuur van een 4x4 tot een gemene meneer of mevrouw Hyde die alle snelheidsbeperkingen aan zijn of haar gaspedaal lapt. Het feitelijke verbruik zal dus nog wel flink hoger liggen.

Dat betekent dat zo'n 4x4 gemiddeld misschien dubbel zoveel benzine verstookt als een gewone auto, met een navenante uitstoot van broeikasgassen. Nochtans verleent hij zijn inzittenden verder geen noemenswaardige extra diensten, behalve een iets beter uitzicht op het landschap, omdat ze nu eenmaal iets hoger zitten - misschien ook omdat ze graag neerkijken op de wereld om hen heen.

Als dit klopt, is een terreinwagen nergens voor nodig. De meeste wegen zijn tenslotte zo netjes geplaveid dat zelfs een Smart ze probleemloos aankan. Wat extra kilogram staal om je heen zal best nuttig zijn in de wilde natuur, maar het risico op een confrontatie met een onverwacht uit de rimboe opduikende koedoe of bizon of ander overstekend wild is in Erps-Kwerps toch verwaarloosbaar klein. Wie dan toch kiest voor zo'n glimmend minipantservoertuig, doet dat om zich persoonlijk veiliger te voelen, of louter uit statuszucht en stoerdoenerij.

Het zijn best lekkere auto's, daar niet van. Maar het Wereldnatuurfonds WWF heeft zopas berekend dat de mens nu al ecologisch fors boven zijn stand leeft en allerminst tekenen van inkeer vertoont (DS 22 oktober). Hij is bezig de aarde naar de verdoemenis te helpen, onder meer door overdreven beslag te leggen op fossiele energie. Voor de kleinkinderen zal straks, helaas, niet veel meer overblijven. En zoals dat altijd gaat, is de verdeling zeer ongelijk. De rijke landen, wij dus, souperen alle grondstoffen en energiebronnen op, omdat ze daar het geld voor hebben, de arme landen mogen het met de kruimels stellen.

Met het groeiende succes van de 4x4 gaat het ecologische ontij nog verder de verkeerde kant uit. In de Verenigde Staten is de Sports Utility Vehicle daarom al veel langer een onderwerp van discussie. Renaat Landuyt - hij is toch minister van Mobiliteit - had daarover een educatief interessant debatje kunnen beginnen. Maar hij miste de kans door zich te beperken tot zeuren over hoe moeilijk hij die Volvo geparkeerd krijgt. Zo te zien had hij niet de guts om de discussie voort te zetten.

De tegenargumenten klinken al even vertrouwd. Karel de Gucht, wiens Porsche Cayenne Ivo Belet al danig in gewetensnood bracht, vindt het onderwerp het bespreken niet waard. En Marc 'Range Rover' Verwilghen roept, Knoks liberaal als hij is, de vrijheid in om zelf te mogen kiezen voor de auto die hij wil. En verder: de anderen (de industrie, de vliegtuigen, noem maar op) vervuilen al evenveel. Wat ook juist is.

Milieuhinder doet zich in vele vormen voor, maar ze zijn niet altijd even zichtbaar. Wanneer 's nachts een DHL-vliegtuig van Zaventem weg buldert, worden de omwonenden meteen uit hun slaap gehaald. Maar niemand merkt hoe tegelijk alweer een stukje van de ozonlaag uit de atmosfeer wordt weggeschraapt. Het is vanwege de geluidshinder dat DHL in Zaventem moet opkrassen, niet omdat iemand zich afvraagt of het echt wel ecologisch verantwoord is om pakjes zo snel van de ene plek naar de andere te moeten vliegen.

Duizend gevaren bedreigen dagelijks onze gezondheid. Wie aan een verkeerslicht woont, kan maar beter de ramen dicht, want wat daar aan roet uit de uitlaatpijpen opstijgt, is goed voor een flinke longkanker. Maar het is wel de roker die het (terecht) moet ontgelden, omdat zijn sigaret de niet-roker meteen doet hoesten. En ondertussen ziet niemand het door stress veroorzaakte hartinfarct op de werkvloer opkrinkelen.

Het is een zaak van kleine beetjes bij elkaar. Och, het ecosysteem kan die ene Kempense hobby-4x4 best wel aan, en een tweede in Californië vast ook. Maar zo kan het niet eindeloos doorgaan. Ooit zal een beslissing moeten vallen over wie zijn ,,kloteauto'' dan toch op stal moet laten. Landuyt had daarover al iets kunnen zeggen, maar helaas.


26/10/2004 Marc Reynebeau

©Copyright De Standaard