Niet met minder Europa
 

Niet met minder Europa


Het akkoord tussen de Europese staats- en regeringsleiders over de meerjarenbegroting van de Unie is ontgoochelend. Niet omdat het in de huidige barre omstandigheden niet mogelijk moet zijn om ook op de werking van de EU te besparen. Wel omdat de visie wordt aangetast dat het op het Europese niveau is dat de grote uitdagingen van dit moment moeten worden aangepakt.


In zulke krachtmetingen wordt het bereiken van een akkoord uiteindelijk het enige doel. De discrete diplomatie van president Herman Van Rompuy had in dat opzicht weer succes. Maar de toegevingen die hij aan de budgettaire scherpslijpers moest doen, wegen zwaar.

Een paar weken geleden nog leek het dat de Britse premier David Cameron zichzelf in de voet had geschoten door een referendum over het EU-lidmaatschap van zijn land in het vooruitzicht te stellen. Voorlopig blijkt het tegendeel het geval. Omdat Europa niet klaar is om het Verenigd Koninkrijk voor het blok te zetten, slaagt hij erin te scoren voor zijn anti-Europese achterban. Minder geld voor Brussel is het enige wat die wil. Meer moet dat niet zijn.

Europa deelt zoethoudertjes uit om zo veel mogelijk landen te paaien en de deal te smeren. Onduidelijk is of daar nog wel geld voor is. Maar die douceurs verhinderen diezelfde landen niet om zich weer tegen de EU te keren, bijvoorbeeld als de Commissie de druk verhoogt om de begrotingsdiscipline te handhaven. Het bedroevende is dat een traditionele gangmaker van Europa zoals België het vertikt een voortrekkersrol te spelen. Premier Di Rupo lijkt al lang tevreden als hij met enkele miljoenen voor landbouw en voor de getroffen provincies Limburg en Luik huiswaarts kan keren.

Wie verdedigt nog de idee dat Europa ons gemeenschappelijke huis is en dat we alleen samen vooruit kunnen? De discussie moet om meer gaan dan om centen. Als elk debat een botsing wordt tussen de lidstaten die vinden dat ze te veel bijdragen enerzijds en de lidstaten die vinden dat ze te weinig ontvangen anderzijds, dan wordt de meerwaarde van de Unie ondermijnd. En dat kunnen we ons geen van allen permitteren.

Het Europees Parlement, dat zich tegen dit besparingsplan zal verzetten, staat voor een uitdaging. Zijn boodschap kan niet zijn dat Europa niet aan financiële beperkingen mag worden onderworpen. Er zit heus wel wat vet op de soep. Dat aanpakken is een daad van efficiëntie en goed bestuur. Maar de fundamentele vraag is: hoe pakken we de economische crisis en de snel wijzigende globale krachtsverhoudingen aan? Denken dat we er in die domeinen op vooruit kunnen gaan met minder Europa, is zinsbegoocheling.


DS, 09-02-2013 (Bart Sturtewagen)