Huiswerk: Less is more?
 

“Lange schooldagen en veel huistaken komen de leerlingen niet per definitie ten goede. Het zijn medicijnen met zeer beperkte effectiviteit maar met veel bijwerkingen.” Dat zegt Carl Van Keirsbilck, auteur van diverse onderwijsrapporten voor de denktank Itinera.

“Volgens recente OESO-cijfers lopen Vlaamse en Waalse jongeren tussen zeven en veertien jaar respectievelijk 7100 en 7700 uur school terwijl dat in Finland slechts 5700 uur bedraagt. Ook daarna zit onze jeugd merkelijk langer op de schoolbanken dan gemiddeld in Finland en de EU. Ondanks die vele uren doet Wallonië het in het PISA-onderzoek significant slechter dan Vlaanderen, dat op zijn beurt Finland moet laten voorgaan. De Finnen slagen daarin door in te zetten op de twee meest determinerende factoren voor onderwijskwaliteit, namelijk zwaar investeren in leraren en remediëring. Geen kwantiteit dus, maar kwaliteit.

Ondertussen worden onze jongeren, zeker vanaf het secundair onderwijs, overstelpt met lange schooldagen en veel huiswerk. We laten ze een dubbele shift draaien in de foute veronderstelling dat dat een goede voorbereiding is op hun toekomst. Wat huiswerk betreft is echter al duidelijk aangetoond dat een klein beetje huiswerk (maximaal 20 à 30 minuten) een heel klein positief effect heeft. Overschrijden we dat, dan wordt dat effect tenietgedaan, of wordt het zelfs negatief. Ook dat hebben de Finnen goed begrepen. Onderzoekers geven aan dat landen die proberen te stijgen in de internationale rangschikkingen (PISA, TIMSS …) door meer huiswerk te geven, wel eens het omgekeerde effect zouden kunnen zien.

“Huiswerk leert kinderen dat leren saai is”

Standaard zou er beter geen huiswerk zijn, behalve waar nodig. Daardoor daalt de kwantiteit, maar stijgt de kwaliteit. We mogen ook niet blind zijn voor de nadelen. Huiswerk zorgt vaak voor stress, ruzie met ouders, onvoldoende tijd voor andere interesses, vermoeidheid … Het leert kinderen dat leren vaak saai is. Leraren die huiswerk durven te bannen, stellen vast dat leerlingen zich spontaan verdiepen in die klasonderwerpen die hen interesseren en de opgedane kennis delen in klas.

Toch wordt huiswerk nog steeds massaal en vaak in een one-size-fits-all-versie voorgeschreven. Te gemakkelijk voor de ene, te moeilijk voor de andere. De vraag van de Vlaamse Scholierenkoepel naar een huiswerkbeleid dat rekening houdt met de draagkracht van leerlingen is niet meer dan terecht. Inspraak over het huiswerk leert leerlingen ook onderhandelen, stemmen, compromissen sluiten enzovoort. Meer controle en autonomie over hun eigen situatie heeft een positieve impact op hun welbevinden, motivatie.

Uit de vele lestijden, het zware huiswerkpakket en het recente voorstel om school te verplichten tot 18 uur blijkt een fundamenteel wantrouwen tegenover de wijze waarop jongeren zelf hun tijd kunnen invullen. Maar willen we in de toekomst creatieve mensen die openstaan voor levenslang leren, dan zullen we ze voldoende tijd en zelfbeschikking moeten gunnen. Welk signaal geven we als we ze veel langer dan nodig en zonder enige inspraak overspoelen met wat voor hen vaak saai en repetitief is?”

Bron: 11-12-2012

Mening:
Zelf ben ik van mening dat heel wat leerkrachten op vlak van huiswerk zeer egoïstisch zijn. Elke leerkracht geeft voor zijn/haar vak een kleine taken. Maar al deze kleine taken samen worden nemen veel tijd in beslag. Dit zal ieder van ons in zijn middelbare carrière wel hebben meegemaakt, denk ik. Lange reeksen wiskunde oefeningen, heldere leesoefeningen van Frans, Nederlands of Engels.
Ik probeer zelf, tijdens mijn stages, altijd na te gaan of het zinvol om de leerlingen dit als taak te laten maken? Zullen ze hier veel van bijleren?
Daarom denk ik dat het zeker niet overbodig is om een takenbeleid op te stellen. Zo kunnen we er voor zorgen dat verschillende scholen en leerkrachten op dezelfde manier gaan denken.