Jan Fabre: 'De katjes zijn nog perfect gelukkig'
 

ANTWERPEN - Kunstenaar Jan Fabre heeft in Terzake op Canvas publiekelijk betreurd 'dat twee katjes slecht zijn neergekomen' tijdens de opnames van een film over hem. Maar de heisa die de beelden veroorzaakt hebben, noemt hij overdreven.

Het was een Frans productiehuis dat in het Antwerpse stadhuis enkele opmerkelijke scènes kwam opnemen. Ze gooiden levende katten metershoog en tollend de lucht in.

De Franse filmmakers draaiden de beelden voor een film over kunstenaar Jan Fabre, die zelf aanwezig was bij de opnames.

'Ik stond bovenaan de trappen te dansen in een Fred Astaire-kostuum. Ik had zoiets al begin jaren 80 gedaan, gebaseerd op een performance van Salvador Dali', klinkt de uitleg van Fabre. 'De film gaat over alles wat ik van de jaren 70 tot nu gedaan heb.'

Klacht van Bungeneers

Maar de act werd niet geapprecieerd door schepen van Dierenwelzijn Luc Bungeneers (N-VA), die tijdens de opnames zat te vergaderen in het stadhuis met zijn partijvoorzitter Bart De Wever. Ze werden verstoord door gejank, aldus de schepen van Dierenwelzijn. ‘Tot mijn grote ontzetting stelden we vast dat er in het stadhuis katten werden mishandeld in de naam van de kunst’, aldus Bungeneers. Uiteindelijk hielden de filmmakers ermee op, na protest van hun eigen technici.

'Overdreven', noemt Fabre de heisa rond de katten, als ook de klacht die Bungeneers wil neerleggen. 'Ik vond het ook erg dat twee katjes verkeerd zijn neergekomen. Toen ik de beelden gezien had, heb ik meteen gebeld en vernomen dat de katten compleet ok en gelukkig zijn.'

Fabre, die 'geen computer heeft' en zegt niet te weten welke deining het filmpje op het internet veroorzaakt heeft, voegde er ook nog aan toe dat hij zich 'als een Dr. Doolittle wil excuseren voor het slecht neerkomen van de twee katten'. Zijn werk is overigens 'één hommage aan het dier', klonk het nog.

Gedragscode

Er was wel degelijk een aanvraag ingediend om opnames te maken in het stadhuis, maar volgens Bungeneers heeft het productiehuis met geen woord gerept over het gebruik van de katten. ‘Onze gedragscode stelt duidelijk dat het gebruik van dieren enkel bij uitzondering wordt toegestaan, na advies van de stedelijke dienst en adviesraad voor dierenwelzijn.’

Dierenrechtenorganisatie GAIA hoopt dan weer dat de beelden niet in de film over Fabre gebruikt zullen worden. GAIA is er bovendien niet over te spreken dat Fabre zelf op het gebeuren toekeek, en wil een klacht indienen wegens dierenmishandeling.

Bron: DS 26-10-2012

Eigen mening:
Ik kan niet begrijpen dat men met katten moet gooien omwille van a) amusementswaarde en b) er bestaan toch technieken genoeg om beelden te manipuleren"' Ik vind het dus normaal dat er zoveel mensen reageren op het filmpje wat Fabre blijkbaar niet kan begrijpen. Ik vraag me ook af welke meerwaarde 'in de lucht gegooide katten' geven aan een fillm over Fabre als persoon. Daarom stel ik me ook de vraag of er misschien niet meer achter zit: hebben ze misschien bewust mensen willen choqueren zodat er over de film gepraat zal worden, media-aandacht krijgt, ... een 'reclamestunt' misschien?

Hoe je de situatie ook draait of keert, het is en blijft gewoonweg pure dierenmishandeling. Het feit dat de katjes in orde zijn en niets aan hun “filmdebuut” hebben overgehouden, neemt niet weg dat de katten weldegelijk in de lucht zijn gegooid. Op de beelden zien we dat men enkele doeken over de trappen heeft gelegd om de scherpe kanten weg te werken. Helaas werden deze doeken niet opgespannen en haalt het dus helemaal niet uit of deze er nu wel of niet liggen. Dit doet mij denken aan praktijken waarbij katten van een dak worden gesmeten om te zien of ze steeds op hun pootjes terechtkomen. Mensen die dergelijke zaken filmen kunnen in mijn ogen niet als kunstenaar bestempeld worden. Het feit dat de filmmakers, na protest van hun eigen technici, er de brui aan gaven, wil ook wel zeggen dat men echt te ver ging.

Ergens moet ik ook wel toegeven dat de heisa omtrent deze situatie sterk wordt opgeblazen. Een heel item + een live ondervraging van Jan Fabre in Ter Zake, talloze artikels, internetfora die worden volgeschreven, … Op het net vind je ook al heel wat reacties terug die de filmmakers een gevangenisstraf toewensen. De Facebookpagina van Jan Fabre staat ondertussen vol met doodsbedreigingen. Dat lijkt mij nu wel net iets te ver te gaan. Een fikse geldboete en eventueel een verbod voor het gebruik van de beelden lijkt mij realistischer.

Het is helaas wel zo dat men in de kunstwereld bijna per definitie controversieel en schreeuwerig uit de hoek moet komen om de aandacht op je kunst te vestigen. Denk maar even terug aan Yann Bronder, een studente uit Aalst die enkele maanden geleden in een mediastorm terecht kwam omdat zij zogezegd katten zou doden voor een kunstproject. Uiteindelijk bleek dit niet waar te zijn en wou zij gewoon aantonen tot wat de media in staat is. Het is jammer dat kunst controversieel moet zijn om in de spotlights te staan. Ik ben er van overtuigd dat we in de toekomst vaker met dergelijke zaken geconfronteerd zullen worden.

Zoiets moet je natuurlijk niet doen, kunst geeft aan geen enkele kunstenaar een vrijkaart. Een kunstenaar zou in staat moeten zijn om op een aanvaardbare manier zijn/haar emoties te uiten. "De Schoonheid van de krijger" bleek toch niet zo schoon in ontvangst te worden genomen, het is en blijft dierenmishandeling. Het kan natuurlijk ook zijn dat Jan Fabre dierenmishandeling onder de media-aandacht wou krijgen, maar die kans lijkt me vrij klein.

Zoals reeds gezegd is het hele gebeuren wel serieus opgeblazen geweest. Haatpagina's en verwensingen zijn niet bepaald de manier om je boodschap op een deftige manier over te brengen. Daarom vind ik het een beetje hypocriet dat er zo fel wordt gereageerd op deze situatie. Er bestaat nog zoveel ander dierenleed, zo mogelijk nog erger omdat het grootschalig georganiseerd wordt zodat wij vlees kunnen consumeren. Zoiets is in mijn ogen nog veel erger dan wat Jan Fabre nu heeft gedaan, dit neemt natuurlijk niet weg dat ik het onaanvaardbaar vind hoe hij zijn emoties op een kunstzinnige manier wou uiten.

Om even terug te komen op dit mediacircus: Als men, in mijn ogen nog steeds volledig terecht, commentaar heeft op de werkwijze van Jan Fabre en zijn team, moet men, zoals Shana reeds aanhaalde, zeker ook eens naar onze maatschappij in zijn geheel kijken. In deze situatie zijn de katjes er nog met de schrik vanaf gekomen, maar dat is helaas niet altijd het geval. In onze slachthuizen gebeuren wel wat extremere dingen waar veel mensen verontwaardigd over zouden zijn. Een varken dat staat toe te kijken terwijl zijn buur wordt vermoord door een pin door zijn kop te krijgen, is een categorie erger dan hetgeen Fabre hier heeft gedaan. Of wat met moslims die dieren ritueel slachten zonder enige vorm van verdoving? Wat met het massaal doden van mannelijke kuikens omdat ze geen eieren kunnen produceren? Wat met de jacht op walvissen, neushoorns en dolfijnen? Dieren lijden globaal gezien op veel grotere schaal. In vergelijking met sommige andere situaties/dieren leven de katjes in kwestie in het paradijs.

Ik wil maar zeggen dat ik het hypocriet vind om eenmalig commentaar te geven op, bijvoorbeeld, dit voorval met Jan Fabre terwijl men al het andere dierenleed op onze aarde negeert. En waarschijnlijk zijn deze mensen deze situatie ondertussen ook al terug vergeten. Dit is trouwens geen reactie op iemand specifiek, maar wel op al de mensen die niet verder kijken dan hun neus lang is en besluiten om gewoon af en toe eens commentaar te leveren op iets dat 'hot' is.