Les femmes de la festivalweide
 

Les femmes de la festivalweide


Als allochtone mannen een kortgerokte Brusselse studente nafluiten en -tss'en, dan lopen we over elkaar heen . Maar hele fotoreeksen van ‘bikinibabes' op tijdschrift- en krantenwebsites, dat vinden we dan doodnormaal, stelt KATHLEEN VEREECKEN vast.


Het bleef een tijdlang merkwaardig stil toen de Humo-website tussen de verslagen op Pukkelpop door ook ‘de bikinibabes van de dag' aankondigde. Al heerste de stilte vooral online. In het echte leven hoorde ik nogal wat irritatie. En voelde ik ze zelf ook. Tot ook op Twitter de ergernis begon door te sijpelen, met alvast één scherp blogstuk als resultaat (wie zoekt naar Wendy Kroy, zal vinden).

Mijn irritatie had niets met de foto's op zich te maken: vrij brave plaatjes van meisjes in bikini, die elk op hun manier de hitte probeerden te overleven. Dat tussen de podiumfoto's bikini's en blote jongensbasten opdoken in zowat elke fotoreportage in kranten en op het internet, is niet onlogisch bij zulk zomerweer.

Maar door de meisjesfoto's van een babe-label te voorzien, veranderde de zweterige vrolijkheid in zweterig seksisme. In de twee eerste reeksen waren vooral snapshots te zien, waarbij de meisjes zich er zich blijkbaar niet van bewust waren dat ze in het vizier genomen werden. Of ze er allemaal even gelukkig mee waren dat ze even later op het internet gegooid werden onder de noemer ‘bikinibabe', is maar zeer de vraag.

Mijn eerste reactie was emotioneel: dat ik hoopte dat een van die meisjes de fotograaf een welverdiend blauw oog zou verkopen. Niet erg ladylike, akkoord. ‘Mannen en vrouwen kijken naar vrouwen, niet naar mannen', klonk het ferm bij een online-medewerker. Alsof iemand om meer blote mannen gevraagd had. De discussie dreigde op die manier vast te lopen in het zand van een veilige en onbetekenende zijwegel. Toen bleek dat de babes nu ook op de site van De Standaard te zien waren, was dat even slikken. Gefundenes Fressen voor mensen die hun meningen steevast larderen met sneren naar ‘de zogenaamde kwaliteitskranten'.


‘Meer dikke tetten!'

Wat me vooral stoort, is de dubbele moraal in dit verhaal. Houdt het steek om eerst – overigens terecht – moord en brand te schreeuwen over het manifeste machismo en seksisme van allochtone mannen in Brussel, om even later zelf vrouwen als vleeswaar te etaleren en te laten becommentariëren? Want hoe vrolijk en goedmoedig het allemaal lijkt, de commentaren van sommige websitebezoekers en twitteraars hoeven niet onder te doen voor het misprijzen van de Brusselse mannen. Naast de rustige kijkers – zal ik ze maar stille genieters noemen? – vallen vooral de schreeuwlelijks op die bijvoorbeeld ‘Meer dikke tetten!' eisen.

Ik vermoed dat geen van de gefotografeerde meisjes gereageerd heeft. Dat is ook moeilijk. Want geef toe: het is in zekere zin een compliment, zij het een nogal dubieus. Een babe is mooi, aantrekkelijk of op zijn minst appetijtelijk, en welke vrouw is nu ongevoelig voor dat soort bewondering? Een argument dat overigens ook door de Brusselse mannen werd gebruikt. Dus zwijgen ze en kiezen ze ervoor het subtiele seksisme te negeren. Het compliment als zwijggeld. Sois belle et tais-toi, zoals Jana Claus eergisteren ook mocht ondervinden, nadat ze in de pers als bikinibabe van de N-VA was voorgesteld.

Wie niet tot de ‘uitverkorenen' behoort, zwijgt vaak ook, zij het om andere redenen. Niemand wordt graag van – de voorspelbare argumenten – een gebrek aan humor, zuurheid en zelfs jaloezie (‘Omdat jij er niet tussenstaat, zeker!') verdacht. Dus zwijgen ze, alweer. De ogen sluiten voor de parallellen tussen het manifeste allochtone seksisme en het veel subtielere westerse seksisme, is kiezen voor blindheid. Het ene aanklagen en tegelijk het andere minimaliseren, dat neigt naar hypocrisie.


Gefrustreerde manwijven

Er is iets vreemds aan de hand. Nogal wat vrouwen keren zich af van het traditionele feminisme, vanuit de vastgeroeste veronderstelling dat feministen per definitie humorloze, gefrustreerde manwijven zijn. Zij kiezen voor een andere aanpak en adopteren het ‘nudge nudge wink wink'-seksisme dat het zo goed doet bij sommige mannen en klinken soms meer macho dan de macho's zelf. En public vertellen dat je in het boeren en winden laten niet hoeft onder te doen voor de strafste mannen of dat je enorme libido je ertoe verplicht vaak en hard te masturberen, al of niet met de hulp van porno: het lijkt wel alsof je ‘one of the guys' moet zijn om te mogen meespelen, dat stoere machopraat de enige manier is om te tonen dat je – daar gaan we – ballen aan je lijf hebt of je mannetje kunt staan. Wie heeft het feminisme dan nog nodig?

Ik neem het ze niet eens kwalijk. Het is een copingmechanisme. Maar emancipatie is het niet. Het is het manwijf van vroeger in een elegantere verpakking, strevend naar gelijkheid en niet naar gelijkwaardigheid.

Toen ik enkele maanden geleden de Britse feministe Caitlin Moran interviewde, vertelde ze: ‘Het heeft jaren geduurd voor ik erachter was dat je als meisje niet kunt meedoen aan een jongensspelletje en winnen. Nooit! Op dat vlak ben ik een separatist geworden: meisjes moeten hun eigen spel spelen en daarin proberen uit te blinken.'

Ik blijf hopen en geloven dat we het anti-feministische machismo waar vrouwen zich vandaag te vaak van bedienen, kunnen vervangen door een vrouwelijk feminisme. Een met humor. Met elegantie misschien. We hebben geen penis. We kunnen dus ook nooit de grootste hebben. Laten we dan maar ophouden dat te proberen.


DS, 22-08-2012 (Kathleen Vereecken)

Is ‘babe' dan zo vrouwonvriendelijk?
 

Is ‘babe' dan zo vrouwonvriendelijk?


Vrouwen ongevraagd fotograferen en als ‘babe' labelen, dat hoort niet, las u hier gisteren. Zo denigrerend is die term niet, vindt PATRICK DE WITTE, en het is al helemaal niet gelijk te stellen aan wat in ‘Femme de la rue' gebeurde.


Het opiniestuk ‘Les femmes de la festivalweide' van Kathleen Vereecken (DS 22 augustus) heeft, zoals het opiniestukken past, voor nogal wat polemiek gezorgd, zowel op De Standaard Online als op Twitter en Facebook. In haar betoog zoekt Vereecken naar een parallel tussen wat documentairemaakster Sofie Peeters overkwam tijdens het draaien van Femme de la rue – met name: ongewenste en opdringerige seksuele avances en verbale agressie – en het zonder toestemming verspreiden (door Humo) van foto's met daarop schaars geklede jongedames op een festivalweide met daaronder een tekst die van ‘bikinibabes' gewaagt, waarbij de kijker/lezer wordt aangespoord: enjoy! In het eerste geval spreken we schande, in het tweede geval vinden we alles doodnormaal, stelt ze verontrust vast.

Omdat ik sinds kort hoofdkaas ben van P-magazine, een tijdschrift dat zich in het verleden vooral liet voorstaan op foto's van zogeheten bikinibabes (ze zijn er nog altijd in te bewonderen, enjoy!) en omdat ik al links en rechts te kennen heb gegeven dat ik precies dat aspect van het blad wil afzwakken, probeert men mij uit diverse hoeken bij de discussie te betrekken. Ook een beetje omdat sommigen – tevergeefs – vermoeden dat ik dit zal aangrijpen om na te trappen naar Humo. Maar goed, ik zal eventjes meespelen.

Waar hebben we het over? We hebben het over a) slecht opgevoede, ongemanierde en een onrustbarend hoog haantjesgedrag vertonende mannen, voornamelijk van allochtone afkomst, die in Brussel ongegeneerd jonge vrouwen lastigvallen. En b) meisjes die ervoor kiezen om in het openbaar, op een festival, in badpak rond te lopen, die al dan niet met hun uitdrukkelijke toestemming worden gefotografeerd en die door een redacteur van een tijdschrift de term ‘bikinibabe' opgeplakt krijgen. Er zijn geen prijzen te winnen met het antwoord op de vraag: welke van deze twee situaties is maatschappelijk het meest ongewenst?


Semantiek

‘De ogen sluiten voor de parallellen tussen het manifeste allochtone seksisme en het veel subtielere westerse seksisme, is kiezen voor blindheid. Het ene aanklagen en tegelijk het andere minimaliseren, dat neigt naar hypocrisie' stelt Vereecken.

Euh, nee. Het neigt naar relativeringsvermogen, naar met beide voeten in de wereld staan, naar het vermogen om een onderscheid te kunnen maken tussen seksuele intimidatie en het, nuja, ongevraagd labelen van mooie jonge vrouwen als ‘babe'.

Ik heb stevig de indruk dat het feitelijk om semantiek gaat. ‘Babe is een afkorting van “baby”, dus denigrerend' reageerde iemand op Twitter. Wat? Zowat 90 procent van alle liefdesliedjes bevatten de zin ‘I love you, baby'. In de jaren vijftig waren vrouwen in liedjes en films broads, birds en chicks. Een emancipatiegolf of twee later klinken die termen fout. Indien de term babe écht als vrouwonvriendelijk wordt gepercipieerd, zal die ook verdwijnen. Maar ik zou vooralsnog mijn adem niet inhouden. Wekelijks komen er hier bij P-magazine mails binnen van meisjes die zich zélf aanbieden voor een ‘babe-shoot'. Voor zover ik het kan inschatten, ook aan de hand van wat mijn 17-jarige dochter en haar vriendinnen mij vertellen, is het woord babe helemaal niet denigrerend en wordt het niet als vrouwonvriendelijk ervaren.


Bitches en ho's

Tegenwoordig worden vrouwen in sommige films en songs bitches en ho's genoemd. Dat is nog andere koek.

Om haar eerder wankele standpunt te ondersteunen, haalt Kathleen Vereecken er een vermoede tegenstelling tussen ‘het traditionele feminisme' en het zelfbenoemde ‘nudge-nudge wink-wink'-feminisme bij. Dat laatste zou gepaard gaan met het openbaar verklaren dat men ‘kan boeren en winden laten als mannen' en dat men ‘vaak en hard masturbeert'. Bij die zinnen heb ik de krant terzijde gelegd. En even naar de bikinibabe van de week gekeken. En terwijl The Ronettes in de radio zaten met ‘Be my baby', gedacht: mooi meisje. Veel te jong voor mij, maar toch: mooi.


DS, 23-08-2012 (Patrick De Witte)