actualiteitsforums - Gemiste kans

Gemiste kans

Het gebeurt zelden dat een rapport van de Nationale Bank zo omstreden is als het werkstuk over de nucleaire rente dat gisteren aan de ontslagnemende regering-Leterme is bezorgd. Zelfs nog voor iemand het gezien had, was er al heel wat commotie. Er staat dan ook veel op het spel.

Het begon allemaal bij de ‘beslissing’ van de regering-Leterme om een nucleaire taks - de zogenaamde uraniumtaks - in te voeren om makkelijker de begroting weer in evenwicht te krijgen. Electrabel zou elk jaar 500 miljoen euro op tafel moeten leggen als vergoeding voor de nucleaire winsten op de versneld afgeschreven kerncentrales, luidde het. Daarbij ging de regering voort op berekeningen van de energieregulator CREG.

Maar dat was buiten Electrabel en het Franse moederhuis GDF Suez gerekend, die de berekeningen van de CREG contesteerden en succesvol gingen lobbyen op de kabinetten van lopende zaken. De regering-Leterme besliste dat de Nationale Bank van België dan maar eens moest berekenen hoeveel de nucleaire rente bedraagt die Electrabel elk jaar opstrijkt. En dan zou wel worden gezien hoeveel daarvan kan worden afgeroomd.

GDF Suez-topman Gérard Mestrallet & co hadden het zelfs in hun wildste dromen niet voor mogelijk gehouden. De Belgische regering stelde de onafhankelijke energieregulator van België, de steunpilaar in een geliberaliseerde markt, in vraag. Het resultaat van het rapport van de Nationale Bank is dat de CREG nu een vogel voor de kat is.

Meteen heeft de regering-Leterme de liberalisering van de energiemarkt in ons land een eersteklasbegrafenis gegeven. Want waar staan we nu? We hebben een geliberaliseerde markt met een monopolist die het rijk voor zich alleen heeft.

Onder impuls van de kroonprins van de Parti Socialiste, Paul Magnette, lijken we terug te keren naar de tijd dat de elektriciteitsprijzen nog werden gereguleerd door de overheid en de gemeenten zich laafden aan de dividendenstromen van Electrabel. Al is er wel één groot verschil: de bulk van de dividenden vloeit nu naar Parijs.

Misschien was een uraniumtaks, of de invoering van accijnzen op nucleaire brandstof, de laatste kans om in ons land een ‘gelijk speelveld’ te creëren, waardoor concurrentie op de energiemarkt geen dode letter zou blijven. Concurrentie is de enige optie om de elektriciteitsprijzen in ons land betaalbaar te houden.

Op zijn minst zou het debat moeten gaan over de vraag hoe we de vruchten kunnen plukken van een liberalisering van de energiemarkt. Het is dan ook een gigantische gemiste kans dat de discussie over de uraniumtaks is ontaard in een welles-nietesspelletje tussen de CREG, Electrabel en de Nationale Bank van België. Het is wraakroepend hoe de regering-Leterme er een potje van maakt.

De Tijd, 27-04-2011 (Wim Van de Velden)