Pesten: ook bij leraren?
 

18 procent van de leraren wordt gepest op school. In het onderwijs wordt bovendien 13 procent van de werknemers geconfronteerd met lichamelijk geweld. 2 procent krijgt te maken met ongewenst seksueel gedrag. Dat blijkt uit een studie van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV).

De cijfers voor lichamelijk geweld en ongewenst seksueel gedrag stijgen tussen 2004 en 2010. Het pestgedrag blijft ongeveer stabiel. Weinig leraren melden pestgedrag. Dat blijkt uit cijfers van het meldpunt Limits, aanspreekpunt voor ongewenst gedrag op school. Zij kregen vorig schooljaar 95 meldingen van leraren. Tijdens het schooljaar 2008-2009 waren dat er nog 109. Limits roept op om ongewenst gedrag op school snel te melden zodat de situatie niet escaleert. Daarvoor kun je in de eerste plaats terecht bij de vertrouwenspersoon of preventieadviseur van je school.

Bron:www.klasse.be/ga/lerarenpesten

Pesten is en blijft een veel voorkomend probleem. Maar blijkbaar komt pestgedrag niet alleen voor bij leerlingen, ook leraren onderling kunnen ermee geconfronteerd worden. Dat verbaast me wel, vooral omdat het allemaal volwassen mensen zijn, dat zou toch moeten... 18 procent van de leraren wordt gepest op school en er zijn er weinig die dit pestgedrag durven melden. Dat verwondert me niet omdat het zeer pijnlijk is voor een volwassen persoon om te melden dat hij gepest wordt op het werk. Er wordt echter wel op een goede manier naar oplossingen gezocht, via het meldpunt Limits. Hier kunnen de leraren die worden gepest terecht met hun problemen. Naar mijn mening moet er echter nog strenger worden toegezien op pestgedrag op school zodat het niet te ernstig wordt.

Dit is toch niet meer normaal. Het pestgedrag op de werkvloer lijkt steeds erger en erger te worden. Ik merk eveneens op dat het pestgedrag niet meer verbaal pesten is, maar fysiek pesten. Al is verbaal pesten even erg als fysiek pesten, het heeft allebei gevolgen voor de persoon. Dus men kan niet zeggen dat verbaal pesten minder erg is dan fysiek pesten. Want dat hoor ik vaak zeggen: "ik sla hem toch niet, dus dat is toch niet zo erg". Het zal niet de eerste keer zijn dat een gepeste zelfmoord pleegt omdat het voor hem ondraagelijk is.

Dat collega's elkaar plagen kan ik begrijpen, plagen is niet kwetsend bedoeld en een mopje tussen collega's moet kunnen. Maar pesten is telkens opnieuw een persoon viseren, de persoon is altijd het slachoffer van de mopjes en dit wordt na een tijd niet meer grappig maar echt kwetsend. De pester gaat proberen de andere persoon te kleineren. Hem of haar psychisch proberen onderuit te halen. Dan pas voelt de pester zich goed, want dat is dan weer een teken van (macht). Het is eveneens jammer dat de zwaksten worden uitgekozen door pesters, een persoon waarvan ze weten dat deze niets/weinig kan terug doen wanneer ze hem/haar pesten. En ik noem dat met één woord ZWAK!!! Pesten op zich is zwak en laf.

Pesters zijn vaak mensen die hun eigen grenzen niet kennen en niet weten wat hun gedrag doet bij de gepeste. De pester zou eigenlijk zelf eens moeten ondervinden wat het is om gepest te worden. Ik heb een tijd terug een Amerikaans programma gezien, 'bully beatdown', waar een pester wordt uitgedaagd om in de ring te gaan vechten tegen een professionele fighter (voor 10.000 dollar). In de ring wordt de pester gekleineerd door de fighter en het publiek, echt schitterend om te zien. Als ze dat hier ook eens konden invoeren.

Een ander probleem zijn de mensen die aan de zijlijn staan toe te zien of zich als knechten achter de pester schuilen en al dan niet meedoen. Deze personen nemen deze positie in uit schrik om zelf gepest te worden of niet meer bij de groep te horen. Ik geef eerlijk toe dat ik deze positie al (vaak) heb aangenomen, maar achteraf had ik altijd schuldgevoelens. Ik heb me voorgenomen om mij hier zelf attent op te maken wanneer ik merk dat het verder gaat dan plagen, mezelf een halt toe te roepen. En dat dienen meerdere mensen te doen, wanneer de pester merkt dat er niemand volgt wanneer hij/zij overstapt op pestgedrag zal het plezier er rap vanaf zijn en zal het pesten stoppen.

Wij dienen als leerkrachten een voorbeeld te zijn naar de leerlingen toe, wanneer wij dit zelf al niet kunnen, dan vrees ik dat we een groot probleem hebben. Stel dat een leerkracht zegt tegen de leerlingen: "pesten is slecht", met in het achterhoofd dat hij zelf zijn medecollega pest, dan klopt er iets niet! Iemand terecht wijzen op een wandaad, terwijl de persoon in kwestie zichzelf hier schuldig aan maakt. Mensen die andere mensen pesten horen niet thuis in het onderwijs, ze horen ook niet op andere werkvloeren. Wanneer pestgedrag toch aan het licht komt dient de persoon in kwestie zwaar gestraft te worden (ontslag bijvoorbeeld), zodat ze beseffen dat ze een zware misstap hebben begaan.

Ik ken een mooie zin uit de bijbel die we ALLEMAAL ter harte dienen te nemen: "Heb uw naaste lief als uzelf".

Persoonlijk denk ik dat je niet zomaar per definitie mag stellen dat steeds de zwaksten of alleen de zwaksten worden uitgekozen als slachtoffer van pesterijen. Vroeger ging het meestal om uiterlijke kenmerken, nu wordt er ook gepest uit frustratie, jaloezie, ... Pesterijen gebeuren bijna nooit door 1 persoon. Diegene die gepest wordt, staat bijgevolg al zwakker. Roept hij/zij hulp in, dan is het nog maar te hopen dat er kan ingegrepen worden of dat men wil ingrijpen. Regeltjes mogen allemaal nog zo mooi uitgestippeld zijn en keurig op papier staan, in praktijk valt het nogal eens tegen.

Anderzijds schijnt iedereen te weten dat pesterijen nergens thuishoren. Ik stel mij dan de vraag hoe het zover is kunnen komen dat dit probleem schering en inslag is. Het gebeurt tegenwoordig overal. De pesterijen door volwassenen zijn dikwijls nog subtieler, nog gruwelijker en vindingrijker dan die door jongeren. Zijn de 'daders' zich bewust van de impact van hun gedrag op hun slachtoffer? Ik denk het wel. Je moet hiervoor toch niet zwaar gestudeerd hebben om dit te weten of zelfs maar te zien!? De gepeste kan o.a. te maken krijgen met een negatief zelfbeeld en lichamelijke klachten. Uit de media weten we dat pesterijen kunnen leiden tot zelfmoord.

Hoe erg het ook is, ik denk dat een leerkracht die gepest wordt dikwijls beter een andere school zoekt om te werken. De pestkop voelt dan misschien even een triomf, maar belangrijker is dat je jezelf goed voelt in je job. Het werkverzuim van een depressieve leerkracht zal hoog zijn. Dit is voor niemand goed.