Fondsen azen op arme landen
 

Fondsen azen op arme landen


LONDEN - In hun zoektocht naar creatieve investeringen zetten aasgierfondsen de armste landen onder druk.


De door oorlog geteisterde Democratische Republiek Congo moet 20.000 dollar (14.000 euro) boete betalen per week, voor schulden uit de jaren tachtig. Een New Yorks 'aasgierfonds' heeft die boetes afgedwongen in een Amerikaanse rechtszaak. Aasgierfondsen worden zo genoemd omdat ze azen op de armste landen in de wereld. Voor een prikje kopen ze op de kapitaalmarkten de schulden van arme landen en trekken dan naar de rechtbank, vaak in Groot-Brittannië of de VS, om de volledige terugbetaling van de schuld af te dwingen.

Een rechtbank in Washington heeft de Democratische Republiek Congo (DR Congo) in maart een boete opgelegd van 5.000 dollar per week, die uiteindelijk is opgelopen tot 80.000 dollar, omdat het land niet had voldaan aan de eis om gedetailleerde informatie te verstrekken over zijn bezittingen overal ter wereld.

De boete is het jongste wapenfeit in de lange strijd van het investeringsfonds FG Hemisphere om een schuld te innen die de Democratische Republiek Congo onder de dictator Mobutu Sese Seko opbouwde bij het toenmalige Joegoslavië van leider Tito. De schuld is opgelopen tot honderd miljoen dollar, interesten en boetes inbegrepen.

Advocaten die Congo verdedigen, hebben verzet aangetekend tegen de boete, met het argument dat de Amerikaanse rechtbank in kwestie geen zeggenschap heeft over een soevereine staat. Maar of de boete overeind blijft, is nog niet beslist, zegt Stephan Cundra van het advocatenkantoor Roetzel en Andress, dat de DR Congo vertegenwoordigt. 'Acht miljoen mensen zijn gestorven in Congo door een gebrek aan gezondheidszorg... Het laatste wat ze kunnen doen is 100 miljoen dollar vinden voor een aasgierfonds.'

Naast een reeks manoeuvres om de Congolese bezittingen onder controle te krijgen in Washington, heeft het fonds FG Hemisphere ook actie ondernomen in Hong Kong en Zuid-Afrika.

FG Hemisphere, dat niet bereikbaar was voor commentaar, beschrijft zichzelf als 'een New Yorkse investeringsfirma die gespecialiseerd is in het ontdekken, onderzoeken en beheren van alternatieve investeringsmogelijkheden en bijzondere situaties in de groeimarkten'.

Nick Daerden, de directeur van de Britse actiegroep Jubilee Debt Campaign reageert: 'De Wereldbank heeft duidelijk gemaakt dat de Democratische Republiek Congo haar schulden niet kan terugbetalen. Het land worstelt om los te geraken uit zijn verleden van slavernij, imperialisme, plundering en oorlog, en wordt nu opnieuw aangevallen, deze keer door financiële aasgieren.'

Volgens Tamara Gaw van de actiegroep TransAfrica Forum toont de hele zaak nog maar eens dat er dringend nood is aan wetgeving die voorkomt dat aasgierfondsen van op Amerikaanse bodem arme landen achternazitten.

Van minstens 54 bedrijven is geweten dat ze de in jongste jaren juridische acties hebben ondernomen tegen twaalf van de armste landen ter wereld. Ze eisen in totaal meer dan 1,8 miljard dollar (1,27 miljard euro).


DS, 10-08-2009 (Heather Stewart, © The Guardian)