Zonder staatshervorming komt begroting nooit meer goed
 

Zonder staatshervorming komt begroting nooit meer goed


BRUSSEL - De begroting moet dit jaar een tekort slikken van om en bij 11 miljard. Zonder een communautaire doorbraak raakt die begroting nooit meer uit het slop.


Hoe meer cijfers de regering-Van Rompuy laat doorsijpelen over de begroting, hoe dramatischer. Vanochtend passeert de begrotingscontrole op het kernkabinet terug de revue. Het tekort dat voorligt bedraagt nu al 3,3 procent van het bbp. Dat is dan nog zonder een mogelijk grotere ontsporing bij de banken gerekend.

De uitdijende economische crisis is vanzelfsprekend de grootste boosdoener: minder economische groei betekent minder btw-inkomsten, minder belastingen maar hogere werkloosheidsuitkeringen. Enkele negatieve uitschieters komen daar nog bovenop (zie inzet).

De regering tekent het tekort gewoon op en wil nu niet besparen omdat dat de crisis nog zou aanwakkeren. Bovendien mogen we ons sowieso nog aan erger verwachten, meent econoom Paul De Grauwe. 'De snelheid waarmee de crisis verergert, is ongezien. De overheid kan niet anders dan nu dat tekort te laten ontsporen.'

Waar dat exploderende tekort zal stoppen, is nu onmogelijk te voorspellen. Maar dat die tekorten ooit zullen moeten worden weggeveegd door miljardenbesparingen, staat buiten kijf.

Zulke besparingen zijn onmogelijk zonder een grote staatshervorming. De financiële transfers van de federale overheid naar Vlaanderen, Wallonië en Brussel worden elk jaar groter dankzij de financieringswet en het Lambermont-akkoord van Verhofstadt. Dat laatste zorgde er wel voor dat de regio's meer geld kregen, maar 'vergat' daar meer bevoegdheden aan te koppelen. Verhofstadt kocht zo jarenlange communautaire vrede. Resultaat: de federale begroting tikt als een tijdbom en in de Vlaamse begroting gaat het over hoeveel meer elke minister jaarlijks mag uitdelen.

De beleidsruimte van de federale overheid krimpt elk jaar. Vorig jaar stegen de belastingsinkomsten met 3,1 miljard euro, maar tegelijk stegen de transfers met meer dan 4 miljard.

'Daardoor blijft er voor de federale regering te weinig over. Er is een structureel probleem', zei minister van Financiën Didier Reynders (MR) bij de voorstelling van de cijfers begin dit jaar.

Reynders is uitgerekend de politicus die nu de zwartepiet krijgt voor het mislukken van de communautaire dialoog. Hij maakt de diagnose al geruime tijd, maar weigert de consequenties te aanvaarden: een grote staatshervorming, met meer bevoegdheden voor de regio's zonder bijkomende financiële middelen.

Pas als alle regio's een deel van de saneringslast op zich nemen, kan de begroting structureel worden aangepakt. En blijven we niet in een schizofrene situatie waarin we als Vlaming het geld mogen laten rollen, en als Belgen ver boven onze stand leven.


DS, 18-02-2009 (Isabel Albers)