actualiteitsforums - Tv is zó vorige eeuw

Tv is zó vorige eeuw

The Interior al gezien? Dat is een serie over een zendelingenechtpaar dat in het oerwoud op de proef wordt gesteld. The Interior is geschreven door twee Nederlanders, Geert Heetebrij en Helmut Schleppi, en actrice Hanna Verboom speelt een hoofdrol. De reeks is geheel in Zuid-Amerika opgenomen en heeft een Lost-achtige allure. Uitstekend acteerwerk, prachtig licht, flitsende montage, spannend verhaal. Enig minpuntje is een wat voorspelbare boodschap over twijfel en standvastigheid. Aantal kijkers tot dusver ver boven het miljoen. Toch is de kans dat u dit heeft gezien niet groot. The Interior is alleen op internet te zien en video op internet krijgt vergeleken met het tv-aanbod weinig aandacht in tv-gidsen en kranten.

Archive.org

Ander voorbeeld. Als de film Freaks weer eens zou worden uitgezonden zouden de tv-overzichten er vast melding van maken. Deze zwart-witproductie uit 1932 gaat over een gemeenschap van mismaakte mensen in een circus. Deze zomer is Freaks opgenomen in de collectie van Archive.org, een site die alles beschikbaar maakt wat legaal kan worden aangeboden. Freaks is nu voorgoed gratis te downloaden. Je mag hem zelfs kopiëren en aan anderen geven.

Met wat op Archive.org te vinden is zou dit artikel moeiteloos gevuld kunnen worden. Tienduizenden professionele videoproducties. Geen moderne kaskrakers, wel rechtenvrij materiaal. Veel oud werk dus. Zo zijn er verschillende afleveringen van de tv-show You bet your life uit de jaren vijftig, met komiek Groucho Marx. Maar ook modernere opnamen, van een interview met Frank Zappa uit 1986 tot een dagelijkse compilatie van tv-nieuws over het Midden-Oosten.

Star Wreck

En er zijn meer speelfilms te vinden op internet, zoals de Finse Star Trek-parodie Star Wreck. Deze is nagenoeg zonder budget gemaakt, in zeven jaar tijd, met een crew van vrijwilligers. Het is vakwerk: een geestige film met geloofwaardige special effects, die door de Engelstalige ondertiteling goed te volgen is. De makers hebben Star Wreck bij het verschijnen in 2005 direct gratis aangeboden, niet alleen via Archive.org maar ook op hun eigen site en via het netwerk Bittorrent. Het succes was zo groot dat Universal de film alsnog op dvd heeft uitgebracht.

Actualiteit

Ook op het gebied van actualiteit is internet een goede partij voor de tv. Zowat alles wat documentairemaker Michael Moore doet is nieuws. Maar weinig Nederlanders zullen weten dat hij tijdens de Amerikaanse verkiezingscampagne zijn film Slacker Uprising gratis heeft uitgebracht. Slacker Uprising gaat over een campagne van vier jaar geleden om nieuwe kiezers te registreren, teneinde de herverkiezing van George W. Bush te verhinderen. De film mag van de distributeur alleen in de VS en Canada gratis worden aangeboden, maar Moore trotseert dat. Ook Europeanen kunnen online kijken of de film downloaden.

Bij nieuwsgebeurtenissen als het overlijden van een bekende artiest reageert de tv niet steeds adequaat. Het valt niet mee om snel een documentaire of een registratie van een optreden te vinden, de rechten te regelen en een gaatje in de programmering te creëren. In het internettijdperk is deze klacht nauwelijks meer relevant. YouTube bevat ruim vier keer zoveel videoclips als iTunes liedjes te koop heeft; bij Archive.org of Google Video kun je documentaires of interviews vinden. Allemaal gratis; de nostalgische kijker kan zichzelf bedienen.

Google Video

In november was het dertig jaar geleden dat in Guyana negenhonderd leden van de People’s Temple Church zelfmoord pleegden. Wie daar iets over wil zien kan terecht bij Google Video, waar een documentaire staat van de Amerikaanse publieke omroep PBS: anderhalf uur lang archiefbeelden van diensten van de sekte, preken van sekteleider Jim Jones en het dagelijks leven in Guyana. Ook zijn er interviews met overlevenden: vroege spijtoptanten, een vrouw die vertelt tot seks met Jones te zijn gedwongen, zij die op de fatale dag het oerwoud in vluchtten, Jones’ zoon die toevallig weg was (maar wel elf familieleden verloor), en ook ouders van sekteleden. Een film van zeldzame klasse.

De grote Amerikaanse stations zetten tegenwoordig alles online na uitzending. Soms alleen voor kijkers in de VS maar met Hotspot Shield, een gratis programmaatje, kunnen ook Nederlanders kijken naar de grote series en talkshows. Hulu.com, een gezamenlijke onderneming van CBS en News Corp, voegt daar talloos veel series aan toe plus bakken vol speelfilms. Een snelle blik levert titels op als Lawrence of Arabia, Basic Instinct en Men in Black. Maar ook los van de grote mediaconcerns worden perfecte programma’s gemaakt, zoals de satirische nieuwsvideo’s van TheOnion.com of de komische miniatuurtjes van Collegehumor.com. En de mede door Al Gore opgerichte site Current.tv begint een grote naam te worden als het om actuele, informatieve video gaat.

Beperkte doelgroepen

Internet is verder bijzonder geschikt voor programma’s voor beperkte doelgroepen. De lezingenserie TED Talks (Technology, Entertainment, Design) levert integrale videoregistraties van lezingen die zó goed zijn dat je ze het Nederlandse publiek zou gunnen. Maar hoge kijkcijfers zullen ze niet halen en waarom op netmanagers inpraten als iedereen ze al kan zien? Dit jaar is verder in Nederland het internetkanaal Blueshots.tv opgericht. Blueshots maakt praatprogramma’s voor en door ondernemers. Vakbekwaam gemaakte programma’s vanuit een studio met goed licht, goed geluid en drie camera’s. Als je de juiste mensen bereikt hoeven dat er maar een paar duizend te zijn om de onderneming voor sponsors en/of adverteerders rendabel te maken.

Tot zover een minuscule en willekeurige selectie van wat internet aan video te bieden heeft. Te bekijken met een pc. Dat is natuurlijk wat lastig, en niet geschikt voor meer dan één persoon. (Het aansluiten van een laptop op de tv is trouwens niet eens zo moeilijk.) Maar als je de schatkamers van internet eenmaal weet te vinden, verlang je nooit meer terug naar ‘*dat en méér, straks na de reclame!’

NRC, 03-01-2009 (Herbert Blankesteijn)