Seks en schaamte
 

Seks en schaamte


Toen ze zestien was, zei mijn dochter op een dag tegen mij : ’ik moet je wat vertellen’. We moesten er zelfs even voor naar buiten de straat op, want de anderen hoefden het niet te horen. Daar vertelde ze het: ’Ik wilde je zeggen dat het is gebeurd’. Ik begreep onmiddellijk wat ze bedoelde en zei: ’Wat leuk voor je. Was het fijn?’ ’Nee’, zei ze, ’het was niet lekker, maar nu is het gebeurd.’


Trots en bevoorrecht voelde ik me, dat mijn dochter me in vertrouwen nam over zo’n intieme gebeurtenis. De wereld was er toch maar op vooruitgegaan. Zou ik het mijn ouders ooit vrijwillig hebben durven zeggen? Over my dead body. Daargelaten dat ik er op mijn zestiende nog niet aan toe was, hield ik ze buiten alles wat mijn geestesleven en de rest van mijn bestaan betrof. En zeker mijn seksleven. Ik beschouwde de ontboezeming van mijn dochter als een teken dat de wereld vrijer en vertrouwder was geworden. Ik zelf had het allemaal van de straat moeten leren.

Mijn vader vond dat ik het maar aan mijn moeder moest vragen en beschaamde mij nog erger door een keer in het openbaar te melden dat hij tot diep in zijn jongelingsjaren had gedacht dat kinderen uit de navel kwamen. Inderdaad, geen geschikte bron. En mijn moeder probeerde het wel, maar hield ook direct weer op als ik haar ruw onderbrak met de mededeling dat ik het allemaal allang wist. Dat moest dan gebeurd zijn door het boekje ’Peter en Marianne op school’, een Zweeds voorlichtingsproduct.

Zweden stond in die tijd te boek als het meest progressieve en vrije land op aarde en daar maakten ze dus zulke boekjes. Vaag herinner ik me de zinnen eruit: ’Dan kan het wel eens gebeuren dat het buisje van de man in het gaatje van de vrouw komt’. Dan kan het wel eens gebeuren, alsof er eens in de duizend jaar op een onverwacht moment een rots van de berg rolde. Mijn hele puberteit bleef seks een raar, spannend en vaak ook naar iets. Het was er, je wilde het maar je deed het niet, want het mocht niet of het kon niet. En zie hier, de door mij op latere leeftijd onmiskenbaar door middel van seksuele handelingen voortgebrachte dochter die mij vertelde hoe het haar vergaan was. Ik moest eraan denken vanwege het tv-programma ’Sex Sells’, waarin meisjes van twaalf of dertien in een garagebox seks hadden voor een breezer. Hun lichaam veil gaven, om met Gerard Reve te spreken. Nee, dat was ik met minister Rouvoet eens, zo moest het niet. Niet dat ik van de heilige liefde ben, maar seks op je twaalfde is net als alcohol en je rijbewijs, nog even wachten. Een beetje onhandigheid, angst en schaamte kan nu eenmaal geen kwaad. En nog een tip van jullie voorlichter, jongelui, het is ook helemaal niet erg om het allemaal nog even op te houden. Immers: reculer pour mieux sauter. Zoek dat maar even op.

U begrijpt het al, ik ben blij dat ik niet in de schoenen van de minister voor gezinszaken sta. Vroegrijpe pubers de seks uit en de schaamte weer in praten, dat is nog wat anders dan verontwaardigde Kamerleden sussen en tegenspreken. Ik wens hem er veel succes mee.


Trouw, 12-11-2008 (Rob Schouten)

Ik denk dat 'praten over seks' inderdaad iets is wat op de dag van vandaag veel gemakkelijker gebeurt dan vroeger.
De meeste jongeren-jongvolwassenen gaan op een andere manier om met hun ouders dan vroeger. Dit zal waarschijnlijk niet voor iedereen en in elke situatie zo zijn, maar op de dag van vandaag wordt er over veel meer uiteenlopende onderwerpen gepraat met ouders.
Vele 'kinderen' bezien hun ouders als vrienden, met kinderen bedoel ik dan niet per sé 'kindjes', maar ik ben ook nog steeds een 'kind' van mijn ouders. Mijn mama zal me altijd haar kindje blijven noemen. Ik kan met mijn mama ook gemakkelijk over allerlei onderwerpen praten. Haar reactie over bepaalde zaken zal dan wel zijn: "zeg dat maar niet tegen ons bomma". Hieruit is het duidelijk dat mijn mama in haar jonge jaren niet over 'zulke' (kan vanalles zijn) onderwerpen kon praten.
Deze vorm van communicatie is niet meer te missen, denk ik. Een gesprek voeren met iemand is toch veel leerrijker dan een boek dat je op je eentje moet ontleden. En sommige onderwerpen zijn nu eenmaal niet weg te denken in onze maatschappij. Ik vind persoonlijk dat je als ouder moet kunnen openstaan voor eender welk gespreksonderwerp.

Anne

Ik denk dat dit item voornamelijk gericht is op pubers?
Pubers gaan toch voornamelijk experimenteren?
Het lijkt mij dan een vooruitgang ten opzichte van vroeger jaren. Ze kunnen nu hun mening/visie delen met andere en kunnen er open over spreken met vrienden/vertrouwenspersonen en ouders. Doordat seks niet langer meer z'n taboe teweeg brengt gaan jongeren of pubers zich beter inlichten.
Het feit dat het kind er met de ouder over wil praten, al kan ik mij wel inbeelden dat het als ouder niet altijd even prettig is, wil toch al wat zeggen.
Het lijkt mij ook belangrijk, als ouder dan dat je je kind op een bepaalde leeftijd goed inlicht en praat over het betreffende onderwerp zodat je ook nadruk kan leggen op eventuele gevaren en gevolgen.

Het mag denk ik wel als positief beschouwd worden dat anno 2008 jongeren veel opener, vrijer kunnen praten over hun seksuele ervaringen, vooral dan met hun ouders. Hierdoor onstaat er in vele gevallen een hechtere band tussen ouders en kinderen. Ook gaan de jongeren zich veel gelukkiger, vrijer van zorgen voelen en gedragen. Doordat ze kunnen rekenen (zij het meestal in beperkte mate) op begrip en steun bij hun ouders wanneer ze willen praten over (al dan niet negatieve) seksuele ervaringen, gaan ze zich veel meer zelfverzekerd en begrepen voelen. Maar er is ook een negatieve kant aan een openere band tussen ouders-kinderen op het seksuele vlak. Ouders kunnen zich te veel en te hard opdringen t.o.v. hun kinderen omdat ze het seksleven van hun kinderen te nauwlettend in het oog willen houden. Meestal doen ze dat uit (overdreven) bezorgdheid.

Net zoals de vorige reacties vind ik het ook vooral positief dat er nu een lossere sfeer hangt over het onderwerp seks. Het hoeft dan ook helemaal geen taboe te zijn.
Kinderen kunnen er veel beter over praten met hun ouders of met andere familieleden. Doordat er nu ook gemakkelijker over gepraat kan worden, lijkt het t.o.v. kinderen zeker niets slecht. Want ik kan me voorstellen dat wanneer er nooit over gepraat wordt, of het onderwerp echt gemeden wordt, dat kinderen de indruk kunnen krijgen dat seks fout is.
Vragen worden niet zo vaak meer gemeden, waardoor kinderen een antwoord kunnen krijgen van hun ouders. Ze kunnen zich altijd inlichten en dit zorgt er ook voor dat ze kennismaken met de gevaren van seks zonder het eerst te moeten meemaken of zomaar ergens te horen.

Ik merkte ook tijdens mijn stage in de biologielessen dat
jongeren echt wel vlot zijn geworden in het praten over seksualiteit,
experimenteren, enz. Toch merkte ik ook op dat hier véél verkeerd wordt
over gedacht. Jongeren denken nu al dat ze er alles van weten..
Daarnaast merkte ik ook op dat niet alle jongeren zo
vlot en veel vertelden over dit onderwerp. Wat ik heel normaal vind,
want een 13jarige moet inderdaad wel ingelicht worden over dit onderwerp,
maar het is niet de bedoeling dat iedereen op zijn 13de alles al
gaat uitproberen. Een kind MOET zelfs, vind ik, een beetje een kind blijven hé!

Ik schrik toch wel een beetje over het beeld dat geschept wordt over onze jongeren. Ik ben monitrice tijdens de zomermaanden en deze zomer ging ik met 14 tot 16 jarigen naar de Provence... We gingen op bivak en uiteraard komt daar alles boven. Ze begonnen te praten over de eerste 'echte' kus, eerst deed ik even of ik sliep, zodat ik rustig kon afluisteren wat ons mannen allemaal te vertellen hadden over seks, liefde, etc... Plotseling maakten ze me wakker (of dat dachten ze toch) en ze begonnen mij vragen te stellen. Ik schrok er enorm van hoe weinig jongeren van deze leeftijd weten over voorbehoedsmiddelen en dergelijke... En dat boezemt mij toch wel angst in! Er zou dan wel openlijk gepraat worden over dat ze 'het' gedaan hebben, maar toen had ik het gevoel dat er te weinig wordt geïnformeerd of ze het wel veilig hebben gedaan. Uiteraard is het niet de bedoeling dat je alle details uitvoerig gaat bespreken met je kind of je leerling, maar ik vind het belangrijk om de jongeren te wijzen op ziektes, ongewenste zwangerschappen en vooral ook verdriet!

Ook stellen de jongeren het allemaal zo mooi voor, terwijl dat dit in veel gevallen niet zo is omdat de zenuwen door het lijf gieren van beide partijen! Ik vind dat ze dat dan ook moeten weten op voorhand, want anders kan de teleurstelling wel groot zijn en kunnen ze hun zelfvertrouwen wel eens verliezen en dat is toch heel belangrijk!

Er zullen er zeker zijn die hier anders over denken, maar dit is hoe ik het ervaren heb. En hier rust toch een belangrijke taak als toekomstig ouder en leerkracht.