Belgisch asielbeleid is loterij
 

Belgisch asielbeleid is loterij


Door interne twisten lukt het de Belgische premier Leterme niet om beleid te maken op dringende zaken als immigratie en werkloosheid.


Eten doen ze wel, heel voorzichtig, maar ze hebben nog altijd geen uitzicht op een langdurig verblijf in België. Na 87 dagen, een record, beëindigden de negen meest volhardende Belgische hongerstakers onlangs hun actie in het cultureel centrum Huis van Latijns-Amerika in Brussel.

Een grotere groep gaf het op na 55 dagen hongerstaking in de Brusselse Begijnhofkerk. Weer andere hongerstakers stopten na 73 dagen hun staking aan de Franstalige universiteit in Brussel. Alle actievoerders kregen tenslotte tijdelijke verblijfsvergunningen, op medische gronden.

De hongerstakers in de Begijnhofkerk mogen negen maanden blijven, die in het Huis van Latijns-Amerika drie maanden. Het tekent de willekeur in het Belgische asielbeleid: wie volhoudt wordt beloond, maar het blijft een loterij. Want de aanpak van illegale immigratie is een gevoelige kwestie, die volkomen op slot zit door politieke meningsverschillen.

Premier Leterme had afgelopen dinsdag graag een echt beleidsplan voor 2009 willen presenteren, inclusief een duidelijke regeling voor de illegalen of sans papiers in België. Hoewel het land in 2006 een nieuwe vreemdelingenwet kreeg, blijft de omgang met mensen die door de mazen van die wet glippen, schimmig. Een hele nacht onderhandelen heeft niets opgeleverd.

Vanaf middernacht tot half zeven dinsdagochtend zaten de drie betrokken ministers tegenover elkaar. Drie vrouwen: Annemie Turtelboom, (asiel en migratie), Joëlle Milquet (werk) en Laurette Onkelinx (sociale zaken). De laatste twee praten mee, omdat Turtelbooms partij, de Vlaamse liberale Open VLD, het vraagstuk van de illegalen wil verbinden met de aanpak van de werkloosheid. En omdat ze het immigratiebeleid niet willen overlaten aan Turtelboom.

Het werd een botsing tussen politieke opvattingen, maar ook –zoals vaak in België– tussen Vlamingen en Franstaligen. Ook in de Belgische media is de scheiding der geesten duidelijk. Turtelboom krijgt in de Vlaamse kranten de ruimte om haar harde lijn uit te leggen. De Franstalige kranten besteedden veel meer aandacht aan het persoonlijke leed van de hongerstakers. Daar mag Milquet, die een ruimhartige pardonregeling voorstaat, de solidariteit met de sans papiers beklemtonen.

De patstelling duurt voort en de illegalen wachten al maanden op een brief van Turtelboom met de criteria voor het toekennen van individuele verblijfsvergunningen. Vluchtelingen en de organisaties die voor hen opkomen, vestigen hun hoop op de brief, ook al heeft de minister gezegd dat die niet veel nieuws zal brengen. Wanneer de brief komt, blijft onduidelijk.

„Heel schrijnend”, noemt Gonnie Put, woordvoerster van Vluchtelingewerk Vlaanderen, dit „non-beleid”. De mensen voor wie haar organisatie zich inzet, zijn vaak al vijf tot tien jaar in het land. Ook bedrijven, scholen en gemeenten worstelen met de onduidelijkheid.

„Beslissingen over verblijf worden nu met de natte vinger genomen”, aldus Put. Zij heeft weinig hoop dat er snel duidelijkheid komt. „Het is een persoonlijke strijd geworden tussen de betrokken politici, gekibbel. Ze hebben het verknoeid.” Volgens Put is de situatie „niet langer houdbaar”. Er zijn al nieuwe hongerstakingen aangekondigd.

De Belgische media maken gehakt van de beleidsverklaring van premier Leterme in het parlement. „Begroting hangt met spuug en paktouw aan elkaar” kopte de Vlaamse krant De Standaard gisteren.

Volgens de oppositie leidt de premier een ’schijnregering’ die in een ’schijnbegroting’ geld uitgeeft dat ze niet heeft. De aanpak van de werkloosheid zit ondertussen helemaal op slot. In Franstalig België is die schrikbarend hoog, vergeleken met Vlaanderen en met de buurlanden.


Trouw, 16-10-2008