Verhofstadt verrassend informateur
 

Verhofstadt verrassend informateur


Aftredend premier Guy Verhofstadt moet België uit het politieke moeras trekken. Een verrassende keuze van koning Albert.


De aanwijzing van vertrekkend liberale premier Verhofstadt als informateur valt goed aan beide zijden van de taalgrens. Anders dan de mislukte informateur Yves Leterme hebben ook Franstalige politici vertrouwen in Verhofstadt.

Het leek koning Albert wel moeite te kosten om Verhofstadt over te halen. Sinds zaterdagavond heeft de koning hem drie keer ontvangen. Gisteravond zei Verhofstadt dat hij ’lang geaarzeld’ had omdat hij immers de verkiezingen van 10 juni had verloren. De grote winnaar was toen de Vlaamse christen-democraat Yves Leterme. Maar hij mislukte afgelopen weekeinde al voor de tweede keer als formateur door tegenstellingen tussen Vlamingen en Franstaligen. De Vlaamse eis van een staatshervorming stuitte op een Franstalig front.

Wat dat betreft had Verhofstadt de Franstaligen weinig hoop te bieden. „Het is mijn diepste overtuiging dat ons land nood heeft aan een belangrijke staatshervorming”, zei hij.

Verhofstadt wil ook proberen wat meer speelruimte te krijgen voor zijn eigen demissionaire kabinet. Dat mag alleen lopende zaken afhandelen. Na een half jaar zonder actieve regering stapelen onopgeloste kwesties zich op. Er is bijvoorbeeld nog geen begroting voor 2008.

Er was sprake van de mogelijkheid van een noodregering, maar dat hebben de huidige regeringspartijen – de liberalen en de socialisten – afgewezen. Voor ruimere bevoegdheden van de vertrekkende ministers zal Verhofstadt bij het parlement moeten aankloppen. Daar heeft de coalitie geen meerderheid meer.

Het is ironisch dat verliezer Verhofstadt nu de problemen op moet ruimen van de winnaar, de christen-democraat Leterme. Hij liet echter geen leedvermaak blijken. Verhofstadt omschreef zijn taak als ’zeer tijdelijk en beperkt van karakter’.

Niemand in de politiek durft uit te sluiten dat Verhofstadt een wedergeboorte beleeft en – bijkans onvoorstelbaar – opnieuw premier wordt. De man is vaker uit een politieke put geklommen. Maar ook bestaat de mogelijkheid dat hij alsnog de weg baant voor Leterme – alhoewel die inmiddels zeer beschadigd is.

Zodus, Verhofstadt begint eraan. Ik ben echt benieuwd wat dit gaat veranderen aan de vastzittende situatie...

Jha Verhofstadt komaan! Laat zien wat je in je mars hebt!
Als Verhofstadt deze zaak opgelost krijgt, echt een hele dikke proficiat.
Ik wil zijn vertrouwen niet beschamen, maar ik denk niet dat hem gaat lukken.
Tenzij er grote toegevingen worden gedaan!

Minder samen beslissen
 

Minder samen beslissen


Samenleven, dat lukt de Franstaligen en Vlamingen in dit land nog wel. Behalve in Brussel en de faciliteitengemeenten hebben ze zelden 'samenlevingsproblemen'. Het gaat om het samen beslissen. België, de structuur waarin ze over sommige zaken nog samen beslissen, werkt niet meer. Belgische compromissen vinden ze niet meer.


Veel bevoegdheden zijn daarom al naar de deelstaten overgeheveld. Maar nog niet genoeg. Veel dossiers zitten vast: de Franstalige minderheid kan beslissingen blokkeren en langdurig afremmen; zo zijn de mechanismen van België gemaakt.

Dat leidt tot grote frustraties bij de Vlamingen en tot inertie in het beleid: meteen de reden waarom België langzaam wegglijdt uit de groep van rijke landen.

De actuele crisis ontstond toen de Vlaamse oranje-blauwe partijen na de verkiezingen om die redenen een staatshervorming eisten: minder federaal beslissen, meer autonomie voor de deelstaten die dan hun eigen problemen beter kunnen aanpakken, en meer financiële verantwoordelijkheid voor de deelstaten zodat die ook 'verantwoordelijker' zullen handelen.

Na 170 dagen uitzichtloos onderhandelen en een stemming van Vlamingen tegen Franstaligen over BHV, is bij die laatsten het besef doorgedrongen dat een zekere staatshervorming toch onvermijdelijk wordt. Eerst aanvaardden ze niets, dan een klein beetje, dan een beetje op korte termijn en beetje op langere termijn. Maar uiteindelijk liep het toch weer mis. Het minimum voor de één lag nog te ver van het maximum voor de ander.

Waarom komt dit allemaal niet zo duidelijk over? Omdat dit gesprek niet verloopt als een geordende dialoog tussen de twee deelstaten, maar als een gevecht tussen zes partijen van beide deelstaten, en die van eenzelfde deelstaat bekampen elkaar onderling ook. Ze weten immers dat het project kan mislukken en zijn minstens even hard bezig met het vermijden dat ze dan in eigen deelstaat de zwartepiet krijgen, als met het belang van hun deelstaat.

Na de opgave van Yves Leterme en de eerste koninklijke stappen leidde dit gisteren tot een kafkaiaanse kakofonie van partijstandpunten. Niemand zag nog klaar. Ook binnen de partijen bestond onenigheid. Terwijl Albert II aftredend premier Guy Verhofstadt ontving over de vorming van een noodregering, verzetten de Vlaamse liberalen zich tegen een uitbreiding van de bevoegdheden van de regering van lopende zaken.

Tegen de avond, ging het stof liggen. Guy Verhofstadt kreeg een aangepaste opdracht en nam die aan. Hij zal graag inspelen op de weerstand die Yves Leterme - mijnheer 800.000 voorkeurstemmen - oproept bij de anderen en misschien kan hij daarmee genoeg energie losweken om de zaken een zodanige draai te geven dat ze minder onoplosbaar of bespreekbaar worden.

Of hoe Macchiavelli misschien Kafka kan verdrijven.


DS, 04-12-2007 (Guy Tegenbos)