'LEG': een beetje Duitse (S.O.-)RZL-variant?
 

Duitse kerk en staat betwisten recht op onderwijs


De sociaal-democratische SPD in de deelstaat Berlijn voert in 2006 op scholen het vak 'Levenskunde, ethiek en godsdienstkunde' in. De kerken zijn ontstemd.


In het nieuwe vak krijgen middelbare-schoolleerlingen vanaf hun dertiende jaar les in de basisideeën van de diverse godsdiensten en filosofische stromingen, en in waarden en normen.

Dat heeft regeringspartij SPD dit weekeinde besloten op een aan het onderwijs gewijd congres.

Al sinds jaar en dag konden leerlingen in Berlijn, evenals elders in Duitsland, op vrijwillige basis godsdienstles volgen.

Die lessen worden nu al verzorgd door kerken, moskeeën en synagogen. De vrijwillige lessen wil Berlijn in hun huidige vorm laten voortbestaan.

Toch zijn de kerken boos. In de eerste plaats om de principiële reden dat de staat zich nu ook op 'hun' terrein, de godsdienst, waagt.

Het ministerie van onderwijs van de deelstaat, en niet de kerkelijke instanties, bepaalt de inhoud van het nieuwe vak. Wel wordt de kerken gevraagd mee te denken over de lesstof.

Het kerkelijke protest zal ook voortkomen uit een onuitgesproken vrees: het animo voor de 'kerk-'lessen zal vermoedelijk teruglopen als die moeten concurreren met de 'staats''lessen. Beide vakken gaan onherroepelijk dubbelen.

Het nieuwe vak 'Levenskunde, ethiek en godsdienstkunde' (kortweg Leg) is voor alle leerlingen verplicht. Tot nog toe betekende de godsdienstles een uurtje vrij voor leerlingen die geen zin hebben in godsdienst (voorzover ze niet moesten van hun ouders).

,,Een verschrikkelijk foute ontwikkeling'', donderde vanuit Beieren de christen-democratische voorman Edmund Stoiber (CSU) over de plannen in Berlijn. Zusterpartij CDU belooft het staatsvak uit de roosters te schrappen als zij de verkiezingen wint.

Maar in Berlijn is de regering in handen van de linkervleugel van de SPD, en de nog rodere PDS. De PDS staat achter het besluit van de SPD.

De Berlijnse SPD-afgevaardigden namen het voorstel met ruime meerderheid aan (166 tegen 51 stemmen), maar in de partij leven heftige principiële tegenstellingen.

Tot de tegenstanders behoorde de SPD onderwijsminister van de deelstaat, Klaus Böger. Hij pleitte er vergeefs voor het nieuwe vak te beperken tot filosofie, en godsdienst geheel aan de kerken over te laten.

SPD-voorman en Bondsdagvoorzitter Wolfgang Thierse waarschuwde tegen toestanden als die ten tijde van de DDR ,,toen de kerken uit de scholen verdrongen werden''.

Ook wees hij erop dat ,,onze Grondwet verbiedt dat de staat zich het voogdijschap over waarden aanmatigt''. De CDU heeft aangekondigd, naar de rechter te stappen om de voornemens te laten toetsen aan de Grondwet.


Trouw, 12-05-2005