‘Het Amerikaanse leger is zowat geknakt’
 

‘Het Amerikaanse leger is zowat geknakt’


Amerikaanse troepen moeten langer in Irak blijven, zo maakte de minister van Defensie gisteren bekend. „Maar de strijdkrachten liepen al op hun laatste benen.”


Washington, 12 april. Aanwijzingen van ontreddering in het Amerikaanse leger duiken dag na dag op. Steeds meer Irak-veteranen zwerven door de Verenigde Staten. Het aantal deserteurs stijgt. De zelfmoorden in het leger nemen toe. Mensen met een zwaar misdrijf op hun naam worden in grotere getale toegelaten. Niet eerder in de laatste drie decennia verlieten zoveel jonge officieren de strijdkrachten.

En toch gaat de regering-Bush haar beroep op datzelfde leger vergroten, maakte minister van Defensie Robert Gates gisteren bekend. Om de Amerikaanse ambities in de oorlogen in Irak en Afghanistan waar te maken, moeten soldaten voortaan vijftien maanden onafgebroken op het slagveld blijven, aldus de minister.

Tot nu toe was het: één jaar vechten, daarna één jaar terug naar de VS. Dat was al in strijd met de principes van het Pentagon, die uitgaan van een jaar vechten en twee jaar verblijf in de VS: anders worden troepen fysiek en mentaal te zwaar belast. Dat streven blijft overeind, zei Gates gisteren. Maar de praktijk zal – „tijdelijk”, zei hij – dramatisch anders zijn: 15 maanden vechten, negen maanden naar huis.

Het staat vrijwel vast dat de critici de komende dagen over hem heen zullen walsen. Na zes jaar oorlog in Afghanistan, en vier jaar in Irak, hebben vele betrokkenen en deskundigen al gesignaleerd dat de troepen op hun laatste benen lopen. „Het leger is zowat geknakt”, zei bijvoorbeeld de oud-stafchef van de strijdkrachten, generaal b.d. Colin Powell, dit weekeinde in het weekblad Time.

Ook de zittende legertop gaf dat signaal eerder al af. Generaal Peter Schoomaker, tot deze week stafchef van de landmacht, voorspelde het Congres december vorig jaar dat „de operationele eenheden [zullen] breken” omdat ze te veel van huis zijn. Dat was vóór de nieuwe aanpak in Irak – de extra troepenzendingen waarmee president Bush de oorlog in Irak wil doen kantelen.

Gates beaamde gisteren dat zijn nieuwe maatregel een direct gevolg is van die strategie. Sinds begin dit jaar heeft Bush 28.000 extra manschappen naar Bagdad en de Anbar-provincie gestuurd, waardoor het geweld in Irak volgens het Witte Huis is teruggebracht. Gates vertelde dat continuering van deze strategie met één jaar alleen mogelijk is wanneer alle troepen drie maanden langer blijven.

De maatregel ging gisteren onmiddellijk in. Troepen in Irak en familie in de VS reageerden geschrokken. Deskundigen zeiden dat de maatregel het vertrouwen in de regering, dat traditioneel groot was bij de troepen, verder zal ondermijnen.

Een enquête van de belangrijke militaire krant Army Times eind 2006 leerde dat nog 50 procent van de troepen gelooft in een overwinning in Irak; twee jaar geleden was dat 83 procent. En nog slechts 35 procent keurt Bush’ aanpak van de oorlog goed; 42 procent wijst deze af, aldus de enquête.

Het belangrijkste gevolg van de maatregel op de korte termijn, zeggen deskundigen, is dat soldaten in grotere getale het leger zullen verlaten. Het effect zal zijn dat de druk op de wervers van nieuwe rekruten zal toenemen – maar ook uit die kringen komen steeds meer signalen van wanhoop.

Zo beschreef het weekblad The New Yorker recentelijk hoe een werver met statistieken goochelde om een student uit New York te kunnen voorhouden dat het wel meevalt met het geweld in Irak: volgens mijn cijfers, zei de werver, word je sneller in Washington doodgeschoten dan in Bagdad.

Ook vanuit de allerhoogste kringen sijpelen berichten van wanhoop door. Zo werd gisteren bekend dat de regering al maanden vergeefs zoekt naar een generaal die de oorlogen in Irak en Afghanistan voor het Witte Huis kan coördineren, een ‘oorlogstsaar’.

Bush slaagt er niet in om een kandidaat te strikken. Onder andere ex-NAVO-commandant Jack Sheehan had – na twee weken intensieve besprekingen op het Witte Huis – voor de eer bedankt, schreef The Washington Post.

Sheehan vertelde de krant dat binnen het Witte Huis de haviken rond vicepresident Dick Cheney nog altijd de overhand hebben op de pragmatici. Daardoor staat het denken over de oorlog eigenlijk stil, aldus Sheehan: „Het zeer fundamentele probleem is: they don’t know where the hell they are going’.”


NRC, 12 april 2007