Olmert ZEGT dat hij de Palestijnen de hand reikt
 

Olmert zegt dat hij de Palestijnen de hand reikt


De Israëlische premier Ehud Olmert hield gisteren een belangrijke toespraak. Maar hij heeft eigenlijk niets nieuws gezegd.


OLMERT greep de 33ste verjaardag van het overlijden van David Ben Gurion, de stichter en eerste premier van Israël, aan om ,,de grafrede uit te spreken van het unilateralisme'', zegt Mouin Rabbani van de denktank International Crisis Group in Amman. ,,Israël heeft met hand en tand volgehouden dat er aan Palestijnse kant geen partner was.'' Nu reikt Olmert de Palestijnen naar eigen zeggen de hand.

Olmert won begin dit jaar de verkiezingen met de belofte dat hij eenzijdig de grenzen van Israël zou vastleggen. Hij speelde in op een overheersend gevoel onder de Israëlische bevolking sinds de mislukte top in Camp David in 2000: Israël kan niet blijven wachten op de Palestijnen om vrede te sluiten.

De aanhoudende beschietingen vanuit de Gazastrook en de jongste oorlog met de Hezbollah bezegelden het lot van dat unilateralisme. Een verzwakte Olmert is sindsdien op zoek naar een nieuw politiek project.

Daarbij staat de opvolger van Ariel Sharon onder steeds zwaardere druk vanuit Washington om het geweer van schouder te veranderen, gezien het toenemende risico op instabiliteit in het Midden-Oosten door de oorlog in Irak, de fragiele toestand in Libanon, de intern-Palestijnse spanningen en het nucleaire programma van Iran.

De Israëlische premier zei gisteren dat hij bereid is om land op te geven in ruil voor vrede: ,,Wij zullen instemmen met een terugtrekking uit een groot stuk grondgebied en uit de nederzettingen die we daar gebouwd hebben. Dat ligt zeer moeilijk voor ons, het is als het opdelen van de Rode Zee. Maar we zullen dat doen in ruil voor vrede.''

Daarmee lijken we opnieuw beland in het oude concept van ,,land in ruil voor vrede''. Maar zowel Rabbani als de gerespecteerde Israëlische professor Efraim Inbar zeggen dat Olmert gisteren niets nieuws vertelde. ,,Het is praten over vrede'', aldus Inbar. Volgens hem leeft in Israël de overtuiging dat er niet te onderhandelen valt met de Palestijnen zolang Fatah en Hamas intern geen orde op zaken hebben gesteld.

Olmert stelde de Palestijnen een reeks condities die deels samenvallen met de eisen van de internationale gemeenschap (stopzetting van het geweld en erkenning van Israël) maar deels ook verder gaan. Zo wil Olmert pas onderhandelen als de Palestijnen afzien van het recht op terugkeer voor de Palestijnse vluchtelingen - iets waarvan ook hij moet weten dat de Palestijnse leiders dit nooit zullen doen.

De Israëlische premier verklaarde ook dat hij bereid is Palestijnse gevangenen vrij te laten in ruil voor de vrijlating van Gilad Shalit, de soldaat wiens ontvoering in juli leidde tot het Israëlische offensief in de Gazastrook. ,,Alleen is de vraag niet of Israël een ruil wil of niet, maar of het instemt met een gelijktijdige ruil'', zegt Rabbani. En dat laatste heeft Olmert niet gezegd: eerst moeten de Palestijnen Shalit laten gaan.

De enige nieuwe geste die Inbar ziet, is Olmerts verklaring dat hij eventueel ook Palestijnen wil vrijlaten die een lange celstraf uitzitten. Maar dat is als worteltje wellicht te klein.


DS, 28-11-2006