Zoek het zelf maar uit
 

Zoek het zelf maar uit


VRT-journaliste Goedele Devroy is behalve de vriendelijkheid, ook de bescheidenheid zelve. Het was dus misschien geen toeval dat zij de dubieuze eer genoot om ons attent te maken op een absoluut dieptepunt in onze democratische geschiedenis - u zal zich dat vast herinneren omdat ook u toen van uw stoel bent gedonderd.


Dat gebeurde toen ze in volle nieuwsuitzending meedeelde dat een politiek dispuut 'te ingewikkeld om uit te leggen' is. Let wel, het ging hier niet om een akkefietje, wel om het sluitstuk van de nu lopende poging tot staatshervorming.

Iedereen weet dat het leven en de politiek ingewikkeld zijn. Een elementair gevoel van burgerzin verplicht iedereen dus om eerst een beetje te studeren alvorens zich daar een mening over te vormen. Maar in plaats van ons daarbij een handje toe te steken, liet Goedele Devroy ons die avond verstaan: zoek het zelf maar uit, ik begrijp er niets van.

De journalistiek gaf forfait, the music died.

Laten we Devroy dat maar niet ten euvel duiden. Belastingkrediet of split-rate? Daar ging het over. Ik ken de woordjes ook, maar vraag me niet om details. De waarheid is dat, behalve Frank Vandenbroucke, slechts een handvol bollebozen voldoende in de staathuishoudkunde heeft doorgeleerd om daarover iets zinnigs te kunnen beweren.

En toch is het een onderwerp waarop de onderhandelingen spaak kunnen lopen. Als dat gebeurt, is het - in een horrorscenario - aan de kiezer om er een oordeel over vellen. Wat een hoogst onfatsoenlijke vraag zou zijn als zelfs Goedele Devroy het 'te ingewikkeld om uit te leggen' vindt.

Een keuze tussen twee manieren om de financiële verantwoordelijkheid van de deelgebieden te organiseren, is van een andere orde dan, pakweg, een compromis over de randgemeenten. Over dat laatste is het mogelijk voor of tegen te zijn om principiële of desnoods om louter symbolische redenen. Over de belastingkwestie gaat het veel minder om al dan niet toegeven; het is vooral een kwestie van rekenkunde.

Het is dan ook, achteraf bekeken, erg verbazend dat het duurde tot Johan Vande Lanotte koninklijk bemiddelaar werd, dat dit rekenwerk van start is gegaan, met de Nationale Bank en het Planbureau en alle denkbare experts erbij. Hoewel, 'verbazend'? Als het woord 'wraakroepend' niet uit het woordenboek was gebannen, het was hier op zijn plaats geweest.

Want dit is niet iets voor een regeringsonderhandeling. De blauwdrukken voor die technisch-mathematische kwesties hadden al lang moeten klaarliggen. Dat dit niet het geval was, kan op twee dingen wijzen.

Ofwel kletsen zij die van de financiële responsabilisering een halszaak hebben gemaakt, maar wat uit hun nek.

Ofwel hebben ze niets geleerd - of willen leren - uit het rampjaar 2007. Toen al struikelde de staatshervorming over het ene obstakel na het andere (door een gebrek aan vertrouwen, door circus over een slecht gevallen interview hier of een verkeerd gezongen liedje daar), maar vooral door een flagrant gebrek aan voorbereiding.

Hoe dan ook is de conclusie schrikwekkend. Die is dat de onderhandelaars er eigenlijk maar op los improviseren. Dat hun idee dat vijf minuten politieke moed zouden volstaan, slechts van uiterste lichtzinnigheid getuigt. Dat hun verwijten dat de anderen 'het' nog altijd niet hebben begrepen, maar woorden in de wind zijn, omdat ze zelf niet eens kunnen zeggen wat dat 'het' dan wel precies mag zijn. Dat hun beweringen dat België wat ziekjes is en daarom 'niet werkt', misschien ook komt doordat ze zelf hun werk niet wilden doen.

Zoek het dus zelf maar uit. Ondertussen concentreren die politieke tenoren zich met veel wellust en toewijding op de krasjes op hun ego, of op het doorploegen van hun gemoed om te peilen of ze nu optimistisch dan wel pessimistisch zijn gestemd.

Hier is het de politiek die forfait geeft. Dat vage gedreig met nieuwe verkiezingen is daarvan het verlengstuk. Dat de kiezers het zelf maar uitzoeken. Geen wonder dus dat ook Goedele Devroy forfait geeft en het niet eens de moeite meer vindt om eens uit te leggen hoe het nu in elkaar zit.

De enige vraag is of die kiezer nog wel de moeite zal nemen om het inderdaad zelf uit te zoeken. Ondertussen moet de Belgische staat zich als de eerste de beste kmo laten kapittelen door het IMF en door een ratingbureau dat het nu toch tijd wordt om de vuilnisbakken buiten te zetten.


DS, 15-12-2010 (Marc Reynebeau)