Scholier zakt voor burgerschap
 

Scholier zakt voor burgerschap


Nederlandse scholieren hebben de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor volwaardig burgerschap veel minder onder de knie dan hun leeftijdgenoten in het buitenland. In vergelijkend onderzoek in 38 landen halen zij de laagste scores.


Weten scholieren hoe democratie werkt? Zijn ze geïnteresseerd in politiek en zien ze het belang ervan in? Erkennen ze de rechten van minderheden? Zulke vragen werden gesteld aan ruim 140.000 scholieren van veertien jaar oud, waaronder bijna tweeduizend in Nederland. Het onderzoek werd uitgevoerd door het IEA, hetzelfde instituut dat internationale vergelijkingen maakt van leerprestaties op het gebied van wiskunde en lezen.

Alleen als het gaat om kennis over het democratisch stelsel halen de Nederlandse veertienjarigen de middenmoot. Op alle andere terreinen (zoals waarden en normen rond burgerschap en opvattingen over rechtvaardigheid) scoren zij uiterst matig. Dat levert hun een 38ste en laatste plaats op de ranglijst op.

Volgens Anne Bert Dijkstra, die deze gegevens vorige week aanhaalde bij zijn aantreden als bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam, zouden de Nederlandse prestaties aanleiding moeten zijn om burgerschapsonderwijs hoger op de agenda te zetten. "Dat is ook gebeurd toen uit internationaal onderzoek bleek dat Nederland op het gebied van taal en rekenen een paar plaatsen in de subtop zakte, en dat was niet misplaatst", zegt hij. "Maar nu komt de vraag op of iets dergelijks niet ook rond burgerschap moet gebeuren."

Nederlandse scholen zijn sinds 2005 verplicht aandacht te besteden aan burgerschap. Maar anders dan in veel andere landen staat het niet als apart vak op het rooster, en de onderwijsinspectie waarschuwt al een paar jaar dat er nog te weinig van terecht komt.

De internationale ranglijst wordt aangevoerd door Guatemala en, binnen Europa, Italië. De onderzoekers opperen dat die goede scores misschien te maken hebben met de geschiedenis van deze landen; democratie is hier minder een vanzelfsprekendheid. Waar ze dat wel is, zou dat tot onverschilligheid onder jongeren kunnen leiden.


Trouw, 21-06-2012 (Hanne Obbink)