actualiteitsforums - Gouden tijdperk

Gouden tijdperk

HET was een heel klein berichtje op pagina twaalf van de krant: ,,2006 was veilig vliegjaar.'' Een kop die voor één keer niet sensationeler was dan het bericht zelf, want daarin konden we lezen dat 2006 het veiligste vliegjaar was in 53 jaar tijd.

Een tikje minder onopvallend, een dag later op pagina 3, maar toch ook nog niet echt prominent: ,,Aantal werklozen in vrije val'' en in diezelfde krant op pagina zestien: ,,Werkloosheid op laagste peil in vier jaar'' . Een daling met liefst 16,1 procent in één jaar tijd. 43.000 nieuwe banen per jaar gecreëerd. En niet lang geleden: ,,2006 economisch beste jaar sinds 2000.'' In heel de Europese Unie daalt de werkloosheid en doet de economie het uitstekend. En niet alleen in Europa, ook wereldwijd, inclusief in de meeste Afrikaanse landen, gaat de economische toestand erop vooruit.

Misschien gelooft u mij ondertussen niet meer, na zo'n opsomming van goed nieuws. Toch is het allemaal waar. U moet er alleen maar de kleine berichtjes in de krant voor lezen. De grote berichten, op de voorpagina, hebben het ondertussen over neergestorte vliegtuigen, over massaontslagen en over fabrieken die dichtgaan. De Toepolev in Oekraïne, Volkswagen Vorst.

Waarom brengen de media toch zo veel liever slecht nieuws dan goed nieuws? Ik zal u een geheimpje verklappen. De media brengen het nieuws dat ú wilt zien, horen of lezen. Let op, niet het nieuws dat u zégt te willen lezen, of wat u denkt te willen lezen, dat is iets helemaal anders, maar het nieuws dat u écht wilt lezen. Dat u zó graag wilt lezen dat u bereid bent ervoor te betalen.

Het is een kwestie van natuurlijke selectie. Kranten die nieuws brengen waar niemand voor wil betalen, gaan snel failliet, kranten die brengen waar de lezer wél voor wil betalen, floreren. Na enkele jaren van concurrentie heeft de lezer precies de kranten die hij verdient. Wellicht zijn er mensen die zéggen dat ze meer geïnteresseerd zijn in ernstige economische statistieken en veiligheidsrapporten dan in rampverhalen, maar als hun portemonnee spreekt, dan blijkt meestal precies het tegenovergestelde. Het lijkt of mensen gewoon meer geïnteresseerd zijn in slecht nieuws.

Misschien is ook dat een kwestie van natuurlijke selectie. We hebben nu eenmaal een gevaarlijk verleden achter de rug, op de savanne waar we als soort zijn opgegroeid. Het was voor zo'n jager-verzamelaar op de savanne honderdduizend jaar geleden natuurlijk fijn om te weten dat er veel noten waren dat jaar, of dat het weer aangenaam was, maar het was toch nuttiger om te horen dat er in de verte een concurrerende stam verschenen was of dat er aan de overkant van de rivier een leeuw zat.

Wie meteen de oren spitste bij elk gerucht over onheil of gevaar, had meer kans om de volgende dag te halen, of het volgende jaar, en dus meer kans om zijn genen door te geven aan het nageslacht. Darwin voor mediadirecteuren.

Maar we hebben er wel een eenzijdige interesse door geërfd, en aan al die negatieve berichten die we zo gretig verslinden, houden we vaak een sterk vertekend beeld van de stand van zaken over. Veel mensen hebben bijna permanent de indruk dat het slecht gaat - en in de zogeheten goeie ouwe tijd was dat net zo.

Al bijna zolang als ik me kan herinneren heeft iedereen het over ,,de crisis''. Ja ja, 't is crisis, maar in al die economische crisisjaren zijn we intussen al wel bijna dubbel zo rijk geworden.

Dat er een 'gouden tijdperk' is, realiseren mensen zich doorgaans pas achteraf, wanneer het alweer voorbij is. Tijdens die gouden jaren zélf staan de kranten zoals altijd vol van rampen en onheil.

Laten we nu dus maar even genieten van het gouden tijdperk dat bezig is (althans op economisch en luchtvaartveiligheidsgebied). En ons best doen om die kleine krantenberichtjes met groot goed nieuws niet over te slaan. Zelfs al trekt ons instinct uit de savanne onze aandacht onverbiddelijk naar het grote bericht met klein slechts nieuws dat ernaast staat.

DS, 18-01-2007 (Steven Stroeykens)