'Schrikbewind' van een Duitse discounter: waarom het sociaal conflict bij Lidl openba
 

en plots barstte de bom bij discounter Lidl. Misnoegd personeel stelt openlijk de harde werkdruk aan de kaak. Opmerkelijk voor een uitermate gesloten concern met een harde hiërarchische cultuur. "We zijn uitgeknepen."

ID-kit Lidl

• Duitse discountketen

• Actief in een groot deel van Europa, met zo'n 10.000 winkels in meer dan 23 landen.

• Opgericht: in 1930, door Dieter Schwarz

• Hoofdvestiging: Neckarsulm, Duitsland

• Aantal werknemers: 315.000

• Lidl België: 6.500 mensen in 300 winkels

Was februari nog een feestmaand, met de opening van de 300ste Belgische winkel, dan schiet daar vandaag niks meer van over. Vrijdag zaten de directie en de vakbonden urenlang aan tafel, onder voogdij van een sociaal bemiddelaar. Er was vrijdagavond nog geen witte rook te melden. Al klonk het dat er allicht een oplossing in de maak was. Er zou per winkel één extra werknemer komen, om de werkdruk te verlagen, en zo uit de impasse te geraken. Later zou dan naar een structurele oplossing gezocht worden. Maar alle betrokkenen hielden een slag om de arm.

Lidl is een supermarktconcern dat naar buiten toe een uitermate gesloten organisatie is, met intern een harde hiërarchische cultuur. Opgericht door de familie Schwarz, in 1930. Blijft Joseph Schwarz nog zweren bij de groothandel dan trekt zoon Dieter de kaart van de discountformule. Hij haalt onbeschroomd de mosterd bij Aldi, dat dan al een heus begrip was in Duitsland. Dat betekent: kale gebouwen, waar de winkelwaar op paletten werd binnengereden.



JOHAN LIPPENS
De formule slaat aan, en de groep staat intussen voor zo'n 10.000 winkels in meer dan 23 landen. Die omvang is belangrijk, want het zorgt voor een groot aankoopplatform. Want de marges in de retail zijn met 2 tot 3 procent laag. Enkel door hoge omzetten te draaien kunnen de zware kosten gecounterd worden.

Vandaag is Dieter Schwartz de derde rijkste Duitser, met een geschat vermogen van 22 miljard euro. Schwarz heeft zich in 1999 al teruggetrokken uit het dagelijks bestuur van Lidl. Maar hij blijft wegen op de achtergrond. Er is weinig geweten over de Lidl-koning. 50 jaar getrouwd met Franziska Weipert, twee dochters en een zwak voor Frankrijk. Hij is ongelooflijk zuinig. De kantoren in Neckarsulm worden als sober, bijna armoedig omschreven.

De sociale relaties bij Lidl heten dat ook te zijn: armoedig. Zeker in Duitsland, waar het concern bijna 50.000 werknemers telt, zijn er via de media verschillende affaires naar buiten gekomen. Zo kwam in 2008 kwam aan het licht dat het bedrijf zijn werknemers met verborgen camera's in de gaten hield. Lidl werd hiervoor veroordeeld tot een boete van 1,5 miljoen euro.

Ook na een reeks artikels in het weekblad Der Spiegel over de slechte sociale relaties moest in 2009 directeur Frank-Michael Mros nog opstappen. Uit documenten die toevallig in een vuilnisbak werden gevonden, bleek dat Lidl tussen 2008 en begin 2009 gegevens over zijn werknemers verzamelde. Op fiches die 'gezondheidstoestand' als titel droegen, stonden commentaren als 'operatie van een tumor, maar goedaardig' of 'wil zwanger worden, maar problemen met vruchtbaarheid'.

'Angstcultuur'
Ook in ons land is er sprake van een zekere angstcultuur en zware interne druk. Kassiers zeggen dat ze bijvoorbeeld via een intern scorebord opgevolgd worden. "Wie onder de lat gaat, wordt daarop aangesproken." Toiletbezoek wordt getimed door sommige overijverige managers, die zelf ook onder druk staan om hun dagomzet te halen. Als dat niet schijnt te lukken, wordt beknibbeld op het aanwezige personeel. Dat personeel moet dus ook bijzonder flexibel zijn, en huppelt van kassa, naar rayon, of parking.

Het vuur van de verontwaardiging smeulde bijgevolg al langere tijd en flakkerde begin april op. Toen werd een werknemer ontslagen, omdat hij de hoge werkdruk niet langer aankon en daar zijn beklag over deed. "We hebben deze week vastgesteld dat de directie er niet voor terugdeinst om een werknemer buiten te gooien en zo het signaal te geven dat alleen 'perfectie' wordt aanvaard," klinkt het dan bij de verontwaardigde LBC-NVK-secretaris Johan Lippens. "We zijn totaal verbolgen omdat de directie kiest voor een waar schrikbewind waarbij iedereen voortdurend bang moet zijn om aan de deur te worden gezet."


PROFESSOR ELS BREUGELMANS
Lippens vreesde voor een escalerend conflict. Profetische woorden, amper twee weken later barst de bom echt en golft een ware sluitingsactie over het land. In verschillende provincies leggen misnoegde werknemers het werk neer, en sluiten ze massaal winkels. "Dat heb ik in mijn 18 jaar als werknemer nog nooit meegemaakt”, zegt Marc Braet, afgevaardigde van vakbond BBTK. “Dat het zo diep zat, wisten we niet.”

Ongeacht de uitkomst, deze actie doet nu al pijn. Waarnemers schatten dat zo'n sluiting 40.000 euro per dag, per winkel kost aan de keten. Verloren omzet, gederfde inkomsten en gemaakte kosten voor verse voedingsproducten die niet verkocht kunnen worden. Een snelle rekensom maakt dat de actie Lidl dus vlot zo'n 14,7 miljoen euro kost.

In amper één decennium wist Lidl een stevige positie te verwerven, en zo'n marktaandeel van 8,9 procent te halen. "Maar Lidl steekt tegen het plafond qua groei in ons land", zegt professor Els Breugelmans (KU Leuven), van de onderzoekseenheid Marketing. "Vandaar de nieuwe strategie waarbij het assortiment werd uitgebreid met A-producten, en verse voeding. Dat moest ervoor zorgen dat nieuwe klanten aangetrokken worden, en dat de bestaande klanten meer uitgeven. Zo'n strategie kost natuurlijk handenvol geld aan marketing", zegt Breugelmans. Vandaar bijvoorbeeld de samenwerking met wielerploeg Quick Step. "Daarnaast vergt het ook een andere interne werking. Verse voeding moet dagelijks aangeleverd en verhandeld worden. A-merken eisen andere opstellingen in de rayons, enzovoort."

En daar botste Lidl dus op zijn grenzen van zuinigheid. "We worden uitgeknepen, en moeten constant hollen van de ene plaats naar een volgende pallet", zucht een werkneemster. "Steeds meer opdrachten, maar extra handen krijgen we er niet bij. Als ze dan ook nog eens met hun horloge achter je aanhollen, dan stopt het een keer."

Bron: https://www.demorgen.be/binnenland/...barst-bbd70526/

Datum: 2/05/2018

Mijn mening: Ik ben eigenlijk echt geschrokken van dit artikkel. Ik vind het erg dat er dergelijke big brother-toestanden zijn op zo'n grote schaal binnen een bedrijf. Van het plaatsen van verborgen camera's puur om je eigen werknemers te bespioneren tot zelfs het bijhouden van dossiers van wie zwanger wil worden (en zelfs of het lukt of niet!). Dit is een zware schending van de privacy van de werknemers. En de hoge werkdruk die lidl toepast is ook niet om over naar huis te schrijven. Timen wie hoe lang op het toilet zit en een intern scorebord bijhouden met 'straffen'. Het is ongelofelijk dat Lidl werknemers kan houden. Ik snap niet dat men niet eerder aan de alarmbel getrokken heeft.