Racisme begint bij onszelf
 

Klanten lusten geen Marokkanen - Firma Feryn vindt geen valabele werknemers


BRUSSEL - Omdat de firma via advertenties geen personeel vond, heeft het kantelpoortenbedrijf Feryn langs de A12 in Londerzeel een bord geplaatst met de mededeling dat werknemers worden gezocht. De voorbije twee weken boden twintig Marokkanen zich aan voor de jobs van monteur, maar die zijn volgens algemeen directeur Pascal Feryn ongewenst. ,,De klanten aanvaarden hen niet.''


BEHALVE die Marokkanen heeft in veertien dagen tijd niemand anders op onze oproep gereageerd, zucht Pascal Feryn. ,,Maar die Marokkanen zoeken we niet. Onze klanten willen dat niet. Ze moeten in privé-woningen, vaak villa's, kantelpoorten plaatsen, en die klanten willen hen niet over de vloer zien komen. Ik vind dat persoonlijk zeer erg, maar kan er niets aan doen.'' Volgens Feryn werken in zijn onderneming wel Marokkaanse werknemers, maar zij werken in de binnendienst. ,,Het zijn goede mannen.''

Feryn zegt de kandidaten van Marokkaanse origine geen rad voor de ogen te draaien. Ze krijgen volgens de zaakvoerder eerlijk te horen waarom ze niet welkom zijn. ,,Ik vind dus geen valabele kandidaten.''

Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding vindt dat de firma juridisch geen poot heeft om op te staan. ,,Het is niet omdat de klant zegt dat hij zo'n werkvolk niet wil, dat de firma ze kan weigeren. Als een van de sollicitanten klacht indient bij de politie, kan de zaakvoerder strafrechtelijk vervolgd worden op basis van de antiracismewetgeving'', zegt stafmedewerker Marco Van Haegenborgh.

Volgens Van Haegenborgh is het indienen van een klacht of het inschakelen van het Centrum voor bemiddeling een deel van het verhaal, maar is het belangrijker zaakvoerders te overtuigen niet toe te geven aan hun klanten. De werkgeversorganisatie Unizo erkent het fenomeen. ,,De angst voor de reactie van de klant wordt vaak gebruikt als reden om een allochtoon niet aan te nemen'', zegt Karen Castryck.

Unizo heeft daarom voor de kmo's in Vlaanderen en Brussel een servicepunt opgezet rond diversiteit. De organisatie adviseert de bedrijfsleider nooit toe te geven als een klant uitdrukkelijk zegt die persoon niet te wensen. ,,Deel mee welke werknemer het werk zal uitvoeren. Noem zijn/haar naam expliciet. Vermeld indien nodig de afkomst. Indien u lichte weerstand voelt, aarzel dan niet om de werknemer te verdedigen. 'Hij is al vijf jaar bij ons in dienst. Hij levert prima werk.' Sta achter uw medewerker'', staat in een speciale brochure. De werkgeversorganisatie adviseert ook alert te zijn voor schijnklachten. Mensen met seksistische, racistisch of andere vooroordelen komen daar niet altijd voor uit en verpakken dat liever in een klacht over de geleverde dienst.'' Volgens Unizo is het belangrijk te investeren in taalopleidingen, omdat klanten denken dat de kwaliteit van het werk evenredig is met de kennis van het Nederlands.

Feryn zoekt dertigers met een C-rijbewijs die het verschil kennen tussen een steen- en een metaalboor.


28/04/2005 Guy Fransen

©Copyright De Standaard

Jean De Vester stoomt vreemdelingen klaar voor arbeidsmarkt - ,,Belg heeft schrik van Marokkaan en Sinterklaas''


KONTICH - ,,Als ze moeten kiezen tussen de islam en werk, verkiezen allochtonen werk boven godsdienst. Het kan toch niet aangenaam zijn met een lege, knorrende maag aan het vrijdaggebed te moeten beginnen. Ze gaan dus toch maar beter werken om boterhammen te verdienen.''


DAT zegt Jean De Vester. Hij leerde allochtone werknemers voor eerst kennen in zijn eigen bedrijf van verpakkingen en verzendingen. Omdat hij geen Vlaamse personeelsleden vond, rekruteerde hij allochtonen. Jaren later bleek dat een derde van zijn personeel uit het buitenland kwam. Toen hij 65 werd, verkocht hij zijn bedrijf aan De Post. In Kontich kocht hij enkele appartementen en verbouwde ze tot leslokalen.

Hij stichtte de nv JDV, een bedrijf dat zich specialiseerde in het aantrekken van allerhande vreemdelingen, op voorwaarde dat ze legaal in het land verblijven. In dertien weken tijd worden ze klaargestoomd voor de arbeidsmarkt. De Vester heeft er intussen honderden zien passeren. Hij kreeg voor zijn initiatief vier jaar geleden de eerste Diversiteitsprijs van de stad Antwerpen en heeft intussen goede contacten met allerhande Vlaamse werkgelegenheidsbeslissers.

De Vester: ,,Ik lever ongeschoolden af. Het zijn vaak mensen die in het buitenland een universitair diploma haalden, maar omdat ze geen Nederlands kennen, beschouw ik ze als 'ongeschoold'. Die mensen worden makkelijk gedumpt. De werkgever zegt dan dat 'ze toch niet zo goed waren als ik gezegd had' - doorgaans omdat ze niet perfect Nederlands kennen. Volgens mij spreken ze wel voldoende Nederlands om hun job te doen. We werken nu een systeem uit waarbij die werkgever sowieso moet garanderen dat iemand die van bij ons komt een contract van onbepaalde duur krijgt.''

- Wat is voor de werknemers de grootste drempel om een baan te vinden?

Het sollicitatiegesprek. Ze zijn dan geweldig zenuwachtig en velen klappen tijdens zo'n gesprek volledig dicht.

- Wat voor soort werk kunnen ze aan?

Ze gaan voor de mindere jobs in het bedrijf, van vuilnisbakken leegmaken tot vorkliftchauffeur, dat is zowat het allerhoogste. Sommigen hebben maar tot hun twaalfde school gelopen, andere hebben een universitair diploma. Maar de meesten spreken onvoldoende Nederlands en hebben op de koop toe nog nooit een computer gezien. Ze hebben wel een belangrijk voordeel: ze willen werken, wat soort werk maakt niet uit.

- U krijgt ook mensen met een hoofddoek over de vloer. Die maken erg weinig kans op de arbeidsmarkt.

Van mij mag die hoofddoek. Maar ze moeten wel beseffen dat hij voor sommige banen te provocerend is. En ik heb ook de indruk dat ze hem gebruiken als provocatie. Zo van ,,Kijk eens, ik ben moslim.''

Ik draag als christen toch ook geen kruis op mijn rug.

- Begrijpt u een werkgever als Feryn die zegt dat zijn klanten geen Marokkanen willen?

Ik denk dat Feryn vooral over zijn eigen gevoelens heeft gesproken. Als de vertegenwoordigers van zijn firma bij de klanten gaan zeggen dat die poort niet door vreemdelingen zal worden geplaatst, maar dat er enkel Vlamingen in de firma werken, ja, dan heb je ambras als je twee allochtonen stuurt.

Als je daar niet over spreekt, maar zegt dat je de beste kantelpoort tegen de beste prijs en met de beste garanties komt zetten, zal die klant zich niet druk maken om allochtonen.

Veel allochtonen werken in de schoonmaaksector. Ik heb nog nooit van klanten gehoord dat ze allochtonen weigeren in de kantoren. Nochtans zouden ze daar na de werkuren van alles kunnen stelen.

- Gelooft u in quota voor allochtonen in de bedrijven?

Absoluut niet, je zou trouwens een typisch Vlaamse reactie krijgen. Iets wat als een bevel klinkt, geeft aanleiding om het te omzeilen. De Belg, de Vlaming lust geen Befehl.



- Hoe komt het dat de werkgelegenheid zo'n huizenhoog probleem blijft?

We zijn in een situatie beland van totale onzekerheid over alles. Mensen hebben angst, zeker de generatie tussen de 60 en 90 jaar. En dat wordt natuurlijk nog gevoed door extreem-rechts.

Of bij zo'n bange mens nu een Marokkaan aanbelt of Sinterklaas, maakt niet uit. Ze zijn van allebei bang.


07/05/2005 Guy Fransen

©Copyright De Standaard